Mówi: | Anna Sobolewska-Wawro |
Funkcja: | dietetyk, ekspert ds. żywienia programu "1000 pierwszych dni dla zdrowia" |
Ponad 30 proc. małych dzieci ma nieprawidłową masę ciała. Otyłości można zapobiec już na etapie ciąży
Co trzeci maluch w wieku 5–36 miesięcy ma nieprawidłową masę ciała, a wśród starszych dzieci odsetek ten wcale nie jest mniejszy. Okres 1000 pierwszych dni życia dziecka, liczony od poczęcia, jest kluczowy dla prawidłowego rozwoju i ograniczania ryzyka wystąpienia otyłości.
Światowa Organizacja Zdrowia definiuje otyłość jako nagromadzenie tkanki tłuszczowej przekraczające fizjologiczne potrzeby organizmu i mogące prowadzić do negatywnych skutków dla jego zdrowia. Obecnie przypadłość ta uważana jest za chorobę cywilizacyjną XXI wieku – liczba otyłych ludzi przekracza już 20 proc. populacji Polski i stale rośnie. Jak wynika z doniesień Instytutu Żywności i Żywienia, w naszym kraju nadwaga i otyłość dotyka 50 proc. kobiet i ponad 60 proc. mężczyzn. Coraz częściej chorują także najmłodsi – liczne badania mówią, że polskie dzieci tyją najszybciej w Europie.
– W badaniu Instytutu Matki i Dziecka wykazano, że już 1/3 niemowląt i małych dzieci ma nieprawidłową masę ciała i ten odsetek nie spada, 30 proc. pierwszoklasistów ma nadwagę lub otyłość, wśród nastolatków jest to ok. 20 proc. – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle Anna Sobolewska-Wawro, dietetyk, ekspert ds. żywienia edukacyjnego programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia”.
Za otyłość u dzieci w mniejszym stopniu odpowiadają czynniki genetyczne i przyjmowane leki, przede wszystkim wpływ na jej rozwój ma mało aktywny tryb życia oraz nieprawidłowe nawyki żywieniowe, w tym sposób odżywiania się matki podczas ciąży. 1000 pierwszych dni życia dziecka ma kluczowy wpływ na jego zdrowie nie tylko ze względu na kształtowanie się najważniejszych organów ciała, ale także zachodzący wówczas proces różnicowania komórek tłuszczowych, mający wpływ na wystąpienie ryzyka otyłości. W okresie tym kształtowane są ponadto nawyki żywieniowe, które mogą przetrwać nawet do późnego wieku dorosłego i odpowiadać za nieprawidłową masę ciała.
– Należy zapobiegać otyłości od pierwszych dni życia, bo już w czasie życia płodowego zaczyna się programować metabolizm, już wtedy należy dbać o prawidłowe żywienie i nie odpuszczać właściwej diety w kluczowym dla zdrowia okresie 1000 pierwszych dni życia – dodaje Anna Sobolewska-Wawro.
W pierwszych miesiącach po narodzeniu ryzyko wystąpienia otyłości w późniejszym wieku potęguje zbyt szybkie odstawienie dzieci od piersi. Tylko 6 proc. Polek karmi swoje pociechy wyłącznie piersią przez pierwszych sześć miesięcy ich życia. Rodzice niemowląt również popełniają szereg błędów żywieniowych, nie wiedząc jak prawidłowo rozszerzać dietę malucha. Więcej informacji o żywieniu w pierwszych latach życia dziecka można znaleźć na stronie www.1000dni.pl.
– Po 1. roku życia wielu rodziców uważa, że dziecko jest już gotowe na dorosły sposób żywienia i dostaje posiłki dosalane oraz dosładzane. Mówimy tu o 3/4 dzieci, to jest naprawdę duży odsetek, dlatego potrzebna jest edukacja rodziców – podkreśla Anna Sobolewska-Wawro.
Dzieci dotknięte otyłością narażone są na wiele poważnych chorób i wad rozwojowych w przyszłości, m.in. nadciśnienie tętnicze, wady postawy, bezdech senny, cukrzycę typu 2, marskość wątroby oraz niektóre nowotwory. Dbanie o sposób żywienia dzieci w 1000 pierwszych dni życia, już od poczęcia, oznacza więc dbanie o zdrowie przyszłych pokoleń.
Czytaj także
- 2024-04-29: Niepełnoletni internauci czują się coraz mniej pewnie w sieci. Zasad cyberbezpieczeństwa mogą się uczyć za pomocą gry edukacyjnej
- 2024-05-06: Duża część ukraińskich uchodźców w Polsce wciąż potrzebuje wsparcia. Szczególnie osoby starsze i z niepełnosprawnościami
- 2024-04-26: Rodziny zastępcze w kryzysie z powodu braku odpowiedniego wsparcia państwa. Zespoły robocze pracują nad wypracowaniem nowych przepisów
- 2024-04-18: Prawie 60 proc. Polaków podejmowało próby odchudzania. U większości efekty były krótkotrwałe i powodowały problemy zdrowotne
- 2024-04-12: Doświadczenie gnębienia w dzieciństwie rzutuje na zdrowie w całym życiu. Naukowcy alarmują, że osoby gnębione mogą żyć krócej
- 2024-04-04: Już nawet częściowa rezygnacja z mięsa i nabiału przynosi efekty zdrowotne. Znacząco redukuje też ślad węglowy
- 2024-03-01: Szykują się gruntowne zmiany w polskich szkołach. MEN: Chcemy, żeby zdobywana wiedza nie była okupiona cierpieniem psychicznym
- 2024-03-07: Psycholog w każdej szkole priorytetem MEN w kontekście zdrowia psychicznego uczniów. Planowane są także programy dla rodziców i nauczycieli
- 2024-03-05: Uzależnienie od ekranów i gier dotyczy nawet małych dzieci. Profilaktyka potrzebna jest już od najmłodszych lat
- 2024-02-23: Coraz gorsza kondycja psychiczna polskich nastolatków. Szkoły potrzebują narzędzi, żeby reagować na depresję i kryzysowe sytuacje
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Zdrowie
Jan Kliment i Lenka Klimentová: Po tym, jak niespodziewanie zmarł nasz przyjaciel, zrobiliśmy serię badań kontrolnych. Trzeba się badać, zanim choroba daje o sobie znać
Tancerze mają świadomość, że nawet groźna choroba przez długi czas może nie dawać żadnych objawów, dlatego też, by wykryć każdą nieprawidłowość już na wczesnym etapie, warto przeprowadzać regularne badania kontrolne. Jakiś czas temu Lenka i Jan Kliment bardzo boleśnie przeżyli nagłą śmierć swojego przyjaciela i jak zaznaczają, ta tragedia dała im wiele do myślenia. Od tego czasu diametralnie zmienili swoje podejście do profilaktyki.
Ochrona środowiska
Mniej niż 2 proc. polskich rzek ma czystą wodę zdatną do picia. Podczas akcji sprzątania wolontariusze zbierają setki ton śmieci
Z badań Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska wynika, że w latach 2014–2020 zły stan wód odnotowano w 99,5 proc. polskich rzek. Problemem jest także zaśmiecanie rzek i ich okolic. W trakcie corocznych akcji sprzątania wolontariusze zbierają setki ton śmieci. Rozwijanie powszechnej świadomości i odpowiedzialności za lokalne środowisko to jeden z głównych celów akcji Operacja Czysta Rzeka. Trwa właśnie szósta edycja akcji, w którą angażują się także prywatne firmy.
Teatr
Artur Barciś: Odkąd mieszkam na wsi, znam dużo więcej sąsiadów, niż kiedy mieszkałem w bloku. W miastach poznawanie ludzi nie bardzo nas interesuje
W spektaklu „Barabuum!” wyreżyserowanym przez Artura Barcisia pewna para postanawia zainteresować się życiem swoich sąsiadów i bliżej ich poznać. Ta znajomość z czasem przeradza się jednak w zupełnie nieoczywistą relację. Aktor podkreśla, że choć jest to historia z przymrużeniem oka, to jednak powinna zachęcić do przemyśleń. Jego zdaniem warto pokonać nieśmiałość i otworzyć się na nowe znajomości. Jak przyznaje, on sam prywatnie utrzymuje dobre kontakty ze swoimi sąsiadami i każda z tych osób wnosi do jego życia coś wartościowego.