Mówi: | dr hab. n. med. Jacek Rożniecki |
Funkcja: | kierownik Kliniki Neurologii, Udarów Mózgu i Neurorehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Łodzi |
Udar to trzecia przyczyna zgonów osób po 40 roku życia. Można mu zapobiec dzięki regularnym badaniom i leczeniu
Udar mózgu najczęściej jest wynikiem nadciśnienia tętniczego, chorób kardiologicznych, a w szczególności migotania przedsionków serca, cukrzycy i podwyższonego poziomu cholesterolu. Jeśli te choroby nie są kontrolowane i prawidłowo leczone, to mogą prowadzić do zaburzeń krążenia krwi w mózgu. Ryzyko wystąpienia udaru znacznie zmniejsza też unikanie nałogów, zwłaszcza palenia papierosów i nadużywania alkoholu, zdrowy styl życia, regularna aktywność fizyczna i odpowiedni sposób żywienia.
Lekarze podkreślają, że choć do udaru mózgu najczęściej dochodzi niespodziewanie, to jednak aż w 90 proc. można ograniczyć ryzyko jego wystąpienia.
– Jednym z najważniejszych czynników ryzyka udaru mózgu, zarówno krwotocznego, jak i niedokrwiennego, jest choroba nadciśnieniowa, czyli nadciśnienie tętnicze. Często jest niewykryte przez lata albo wykryte, ale źle leczone. Bardzo uważna kontrola ciśnienia tętniczego i jego skuteczne leczenie są więc szczególnie ważne – mówi w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Lifestyle dr hab. n. med. Jacek Rożniecki, kierownik Kliniki Neurologii, Udarów Mózgu i Neurorehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Do udaru mózgu mogą też przyczynić się różne choroby kardiologiczne, rozległy zawał, zapalenie wsierdzia lub kardiomiopatia, jednak największe znaczenie dla ryzyka udaru niedokrwiennego ma migotanie przedsionków serca. Szacuje się, że aż ok. 20–25 proc. udarów mózgu ma związek z migotaniem przedsionków. W całej populacji częstość występowania migotania przedsionków to 1–2%, ale w grupie osób po 70–80 roku życia częstość tej choroby sięga aż 10 proc.
– Migotanie przedsionków to forma arytmii, która usposabia do tworzenia się skrzeplin w tzw. uszku lewego przedsionka. Gdy przedsionki komór serca migoczą, czyli kurczą się z bardzo dużą częstością, i jeżeli krew stoi w tym zachyłku przedsionka serca, a nie przepływa fizjologicznie przez serce jak przy prawidłowej jego pracy, wtedy powstają w tym uszku przedsionka skrzepliny, które mogą być wyrzucone na obwód, czyli również do mózgu, powodując udary niedokrwienne – tłumaczy dr Jacek Rożniecki.
Wykrycie migotania przedsionków serca i skuteczne leczenie wymagają dużego zaangażowania oraz wytrwałości zarówno ze strony lekarza specjalisty, jak i pacjenta.
– Kolejny bardzo ważny czynnik ryzyka udaru to cukrzyca. Często przez lata bywa niewykryta albo jeżeli jest wykryta i leczona, to wcale nie jest dobrze kontrolowana. Następna sprawa to zaburzenia stężenia cholesterolu we krwi, zaburzenia pomiędzy poszczególnymi jego frakcjami, tzw. dobrymi i złymi – HDL i LDL. Tej sprawy też trzeba bardzo pilnować, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia udaru – wyjaśnia dr Jacek Rożniecki.
W przypadku pacjentów w podwyższonej grupie ryzyka kluczowe jest więc regularne badanie ciśnienia tętniczego. Każdy pomiar musi być zapisywany, a leczenie monitorowane przez lekarza. W przypadku podwyższonych wartości trzeba reagować natychmiast, jednak leczenie powinno być tak ustawione, by zapobiegać skokom ciśnienia tętniczego. Ważne są również inne badania i rzetelna analiza ich wyników.
– Należy badać poziom cukru w surowicy krwi, zwłaszcza u pacjentów, którzy mieli wartości na pograniczu rozpoznania cukrzycy. Ważne są też badania poziomu cholesterolu. Regularnie powinno być wykonywane EKG w celu wykrycia migotania przedsionków, zwłaszcza że może ono być nie zawsze odczuwane przez pacjenta. W większości przypadków pacjent czuje dziwne bicie serca, arytmię. U pacjentów, którzy mają nadciśnienie, cukrzycę czy hipercholesterolemię, warto zrobić badanie dopplerowskie tętnic szyjnych, czyli zbadać przepływ krwi w tych tętnicach – mówi dr Jacek Rożniecki.
Regularne badania i konsekwentne leczenie to podstawa, ale niezwykle ważny jest także zdrowy styl życia, aktywność fizyczna i zbilansowany sposób żywienia.
– Pacjent absolutnie nie powinien palić papierosów, jest to bardzo silny czynnik ryzyka udaru mózgu, zawału serca i chorób sercowo-naczyniowych. Rzucenie palenia już w pierwszym roku pozwala zmniejszyć ryzyko udaru o 50 proc. Kolejny ważny czynnik to ruch, uprawianie sportu przynajmniej 3 razy w tygodniu. W ten sposób zapobiega się i udarowi, i otyłości. Trzeba też zwracać uwagę na jakość i skład kaloryczny posiłków – dodaje dr Jacek Rożniecki.
Udary mózgu to pierwsza przyczyna niepełnosprawności oraz trzeci przyczyna zgonów osób po 40 roku życia. Każdego roku w Polce dochodzi do 60–70 tys. udarów mózgu. Ok. 30 proc. chorych umiera w pierwszych 3 miesiącach od wystąpienia udaru.
Czytaj także
- 2024-06-28: Co 6,5 minuty ktoś w Polsce doznaje udaru mózgu. Edukacja dzieci może zapobiec katastrofalnym skutkom i uratować życie dorosłym
- 2024-06-13: Astma może być objawem ultrarzadkich chorób eozynofilowych. Schorzenia te mogą prowadzić do niepełnosprawności i przedwczesnej śmierci
- 2024-06-27: Zbliża się tsunami problemu otyłości i związanych z nią powikłań. Bez zmiany w podejściu do tej choroby trudno mówić o skutecznej walce
- 2024-06-19: Wysokie temperatury zagrażają zwierzętom domowym. Narażone są na udary cieplne i poparzenia
- 2024-06-04: Używki i zły styl życia rujnują zdrowie Polaków. Brak profilaktyki gwarantuje miejsce na podium w wyścigu do choroby
- 2024-05-02: Sport może wspomagać walkę z bezsennością. Osoby aktywne fizycznie mają mniej problemów ze snem
- 2024-04-11: Katarzyna Cichopek i Maciej Kurzajewski: Regularne badania profilaktyczne stawiamy sobie za punkt honoru. Chcemy być zdrowi i aktywni
- 2024-05-21: Tomasz Ciachorowski: Po czterdziestce nasze ciało nie jest już tak sprawne jak wcześniej. Imają się go różne choroby, dolegliwości i łatwiej o infekcje
- 2024-03-11: Nowotwory kobiece nie stanowią wyroku. Metody ich leczenia są coraz nowocześniejsze i refundowane także w szpitalach prywatnych
- 2024-03-04: Polska odstaje od innych państw UE w leczeniu raka prostaty. Od kwietnia br. z programu lekowego mogą wypaść kolejne nowoczesne terapie [DEPESZA]
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
![](/files/1922771799/n-innowacje_1.png)
Jedynka Newserii
![](/files/1922771799/n-biznes_1.png)
Ochrona środowiska
![](/files/1922771799/fleming-otoczenie-2-foto-1-ram,w_274,r_png,_small.png)
Patrzenie na zieleń może zwiększyć komfort życia mieszkańców miast. Najbardziej kojąco działał widok drzew
Zmniejszenie odczucia lęku i zwiększenie odprężenia to główne korzyści wynikające z nawet wzrokowego kontaktu z zielenią – dowiedli brytyjscy i izraelscy naukowcy. Okazało się, że największe korzyści czerpiemy z patrzenia na drzewa, a wyraźny dobroczynny wpływ natury na dobrostan psychiczny można zauważyć nawet po krótkim spacerze. To ważne wskazówki dla urbanistów, które mogą być pomocne w optymalnym planowaniu przestrzeni miejskiej. Kontakt wzrokowy z zielenią nie wpływa natomiast na zdolności poznawcze.
Gwiazdy
Edyta Herbuś: Joga pozwala mi zadbać o systematyczny przepływ dobrej energii i harmonię. Mam bardzo dobry kontakt ze swoim ciałem
![](/files/1922771799/191-herbus-joga-foto,w_133,_small.jpg)
Tancerka kompleksowo dba o swoje zdrowie i o ciało. Nie daje sobie taryfy ulgowej i zawsze, niezależnie od ilości obowiązków zawodowych, stara się znaleźć czas, by wykonać pakiet ulubionych ćwiczeń. Edyta Herbuś zdążyła się już przekonać, że niezwykle korzystny wpływ na jej kondycję i dobre samopoczucie ma także joga. Systematyczne jej praktykowanie umożliwia bowiem swobodny przepływ energii i pozwala utrzymać życiową równowagę. Nie ukrywa więc, że jest wielką miłośniczką tej aktywności i poleca ją także innym.
Handel
E-konsumenci wybierają jak najszybsze i najprostsze opcje płatności online. Coraz bardziej interesują się płatnościami odroczonymi i ratalnymi
![](/files/1922771799/tpay-platnosci-foto,w_133,r_png,_small.png)
Szybkie płatności, a w szczególności Blik, to metody najchętniej wybierane przez klientów podczas zakupów internetowych. W ostatnim czasie rośnie jednak popularność płatności odroczonych oraz rozłożenia płatności na raty – twierdzą przedstawiciele e-commerce. Niezmiennie ktoś, kto chce osiągnąć sukces w handlu w sieci, musi oferować wszystkie możliwe metody płatności. Jeśli klient nie znajdzie na stronie swojej ulubionej, zwykle rezygnuje z zakupu.