Mówi: | Nathan Wajsman |
Funkcja: | główny ekonomista |
Firma: | Urząd UE ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) |
Handel podrobionymi lekami dotyczy głównie aptek internetowych. W dobie COVID-19 skala fałszerstw wzrosła
Wartość podrabianych produktów farmaceutycznych w globalnym obrocie opiewa na 4 mld euro, a proceder ten jest napędzany przez silny popyt, wysokie marże zysku i niskie ryzyko wykrycia. Z raportu Urzędu UE ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wynika, że liczba fałszywych lub wadliwych leków w obiegu wzrosła wraz z rozwojem aptek internetowych i rynku przesyłek – 96 proc. wszystkich skonfiskowanych podróbek znajdowało się właśnie w paczkach lub listach. Najczęściej były to antybiotyki i suplementy. W czasie pandemii pojawiły się także fałszywe testy, a nawet szczepionki na COVID-19.
– Podczas pandemii rozwinął się handel online, bo ludzie zostali w domach, więc kupowali dużo więcej przez internet. Wśród nich było wielu mniej doświadczonych konsumentów, którzy wcześniej, przed pandemią, nie korzystali z zakupów w internecie. To zwiększyło pole do popisu oszustom, którzy wykorzystują sytuację i oferują m.in. podrobione produkty medyczne związane z COVID-19 – mówi agencji Newseria Biznes Nathan Wajsman, główny ekonomista Urzędu UE ds. Własności Intelektualnej (EUIPO).
Podrabiane były przede wszystkim antybiotyki i środki przeciwbólowe, ale w sprzedaży pojawiły się także fałszywe środki ochrony indywidualnej, np. maski czy żele do dezynfekcji. Jest to tym trudniejsze do wykrycia, że często maski nie są produktami markowymi. Jak podkreślają eksperci, sprawcy wykorzystali niepewność ludzi dotyczącą nowych metod leczenia koronawirusa.
– W połowie zeszłego roku, kiedy w mediach zaczęły się pojawiać informacje, że ten czy inny lek może być skuteczny przeciwko COVID-19, np. chloroquine czy remdesivir, to w internecie nastąpił wysyp ofert sprzedaży tych leków. Oczywiście najpewniej były to podróbki – dodaje Nathan Wajsman.
Na początku roku, kiedy występował duży deficyt szczepionek przeciwko COVID-19, również pojawiły się oferty zakupu tych preparatów. Wprawdzie w Europie było niewiele takich przypadków, ale jeden z nich odnotowano także w Polsce.
– Myślę, że ludzie rozumieją już, że nie ma możliwości prywatnego zakupu szczepionki i jedyny sposób jej otrzymania to publiczny system. Można więc mieć nadzieję, że konsumenci nie dadzą się już wprowadzać w błąd – zakłada główny ekonomista Urzędu UE ds. Własności Intelektualnej.
Z raportu EUIPO i OECD wynika, że przedmiotem handlu na całym świecie są podrobione produkty farmaceutyczne o wartości 4 mld euro. Nielegalne rynki podrabianych leków są atrakcyjne dla fałszerzy, bo zapewniają wysokie marże zysku, niskie ryzyko wykrycia i ścigania, niewielkie kary oraz łatwość, z jaką konsumenci mogą zostać oszukani.
Podrabiane leki nie tylko powodują szkody gospodarcze, ale także stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego, ponieważ – po pierwsze – nie leczą, a po drugie – mogą szkodzić, bo mogą zawierać niebezpieczne składniki. Fałszywe farmaceutyki mogą doprowadzić do poważnej choroby, trwałego kalectwa, a nawet śmierci.
– Panuje przekonanie, że podrabiane farmaceutyki to przede wszystkim viagra i produkty z kategorii lifestyle drugs. Ale okazuje się, że wiele fałszywych lekarstw dotyczy np. chorób serca czy nowotworów. Są to również antybiotyki i leki przeciwbólowe. Więc są to także leki przeznaczone do leczenia poważnych chorób i można sobie wyobrazić, co się stanie, jeżeli pacjent zamiast leku na serce otrzyma placebo albo w najgorszym wypadku szkodliwe substancje – zaznacza Nathan Wajsman. – Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że w Afryce ponad 100 tys. dzieci rocznie umiera z powodu podrobionych leków na malarię.
Jak podkreśla, jedną z cech przemysłu farmaceutycznego jest długa droga od producenta do kupującego w aptece i wielu pośredników po drodze. To daje duże możliwości infiltracji tego kanału dystrybucji. Handel fałszywymi lekami odbywa się najczęściej za pomocą małych paczek lub listów poleconych, które są trudniejsze do wykrycia przez celników. Aż 96 proc. wszystkich podróbek produktów farmaceutycznych skonfiskowanych w latach 2014–2016 znajdowało się właśnie w paczkach lub listach. Największymi producentami podrabianych farmaceutyków są Indie i Chiny, a punkty przerzutowe to głównie Singapur i Hongkong.
– Dużym problemem jest sprzedaż leków przez internet, która w niektórych krajach staje się coraz bardziej popularna, ale zdarzają się wypadki, że fałszywy lek nabywany jest w tradycyjnej aptece, a aptekarz nie wie, że sprzedaje pacjentowi podróbkę – podsumowuje główny ekonomista Urzędu UE ds. Własności Intelektualnej.
Czytaj także
- 2024-03-27: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego ws. sztucznej inteligencji będzie ogromną zmianą na tym rynku. Brakuje wciąż regulacji dotyczącej praw autorskich
- 2024-03-26: W anestezjologii dokonał się skokowy postęp. To dziś jedna z najbezpieczniejszych dziedzin medycyny
- 2024-02-16: Polacy lubią leczyć się sami. Samoleczenie pozwala zaoszczędzić ok. 41 mln wizyt u lekarzy rodzinnych rocznie
- 2024-02-22: Rozwój technologii nie idzie w parze ze świadomością użytkowników i regulacjami prawnymi. To zagrożenie dla ochrony danych osobowych
- 2024-01-23: Małe i średnie firmy mogą dostać unijne dofinansowanie do ochrony własności intelektualnej. Polscy przedsiębiorcy wśród najbardziej zainteresowanych tym wsparciem w UE
- 2023-12-13: Kryzysy ostatnich lat zmieniły podejście do strategicznych rezerw państwa. Konieczne było wprowadzenie szybkiego reagowania i rozszerzenie katalogu zadań
- 2023-12-20: Medyczne fake newsy rozprzestrzeniają się jak choroby zakaźne: szybko i łatwo. Najbardziej podatni są ludzie młodzi
- 2023-12-07: W gabinetach lekarskich coraz więcej przypadków COVID-19 i grypy typu B. Polacy często jednak leczą się sami, niekoniecznie prawidłowo
- 2023-11-30: Wpływ poezji na samopoczucie zbadali naukowcy. Okazała się pomocna w walce z samotnością i radzeniu sobie z trudnymi emocjami
- 2023-10-06: Polskie firmy coraz śmielej podbijają globalne rynki. Nie tylko eksportują, ale też inwestują w nowe fabryki za granicą i przejmują zagranicznych konkurentów
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Infrastruktura
Padają kolejne rekordy generacji energii z OZE. Przez jakość sieci duży potencjał wciąż jest niezagospodarowany
W Polsce padają w ostatnim czasie kolejne rekordy generacji prądu z OZE. – Potencjał wzrostu wciąż jednak mamy bardzo duży – zauważa Krzysztof Cibor z Greenpeace Polska. W tej chwili ten potencjał pozostaje w dużej mierze niewykorzystany m.in. przez regulacje hamujące rozwój energetyki wiatrowej na lądzie i zły stan sieci elektroenergetycznych, który przekłada się na dużą liczbę odmów przyłączania nowych źródeł odnawialnych albo konieczność ich czasowego wyłączania. Ekspert wskazuje, że to dwa najważniejsze zadania dla nowego rządu, który na czerwiec br. zapowiedział już liberalizację tzw. ustawy wiatrakowej.
Edukacja
Polacy mało wiedzą o instytucji rodzicielstwa zastępczego. Dwie trzecie społeczeństwa nigdy nie spotkało się z tym pojęciem
Aż 64 proc. Polaków nigdy nie spotkało się z pojęciem rodzicielstwa zastępczego zawodowego – wynika z badania przeprowadzonego w marcu br. na zlecenie Fundacji Happy Kids. Najliczniejszą grupą, która nie zna tego pojęcia, stanowią respondenci między 18. a 22. rokiem życia. Co 10. badany nie wie, jaka jest różnica między rodzicem zastępczym a rodzicem adopcyjnym. Zdaniem ekspertów brak świadomości ma konsekwencje dla rozwoju instytucji pieczy zastępczej w Polsce.
IT i technologie
Nowy ośrodek w Krakowie będzie wspierać innowacje dla NATO. Połączy start-upy i naukowców z sektorem obronności
Połączenie najzdolniejszych naukowców oraz technologicznych start-upów z firmami z sektora obronnego i wojskowego – to główny cel akceleratora, który powstaje w Krakowie. Będzie on należał do natowskiej sieci DIANA, która z założenia ma służyć rozwojowi technologii służących zarówno w obronności, jak i na rynku cywilnym w krajach sojuszniczych NATO. Eksperci liczą na rozwiązania wykorzystujące m.in. sztuczną inteligencję, drony czy technologie kwantowe. Dla sektora to szansa na pozyskanie innowacji na skalę światową, a dla start-upów szansa na wyjście na zagraniczne rynki i pozyskanie środków na globalny rozwój.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.