Newsy

Mimo rosnącej krytyki polimery rewolucjonizują już niemal każdą branżę. Mogą służyć ratowaniu naszego życia i zdrowia

2020-10-27  |  06:00

Naukowcy niemal co chwila odkrywają nowe zastosowania tworzyw sztucznych. Różne połączenia polimerów pozwoliły np. wyprodukować tworzywo, które ma możliwość przewodzenia prądu. Inne same informują o przydatności żywności, jeszcze inne są łatwiejsze do recyklingu. Z plastiku powstają już drogi czy przystanki autobusowe. Materiał sprawdza się także w branży tekstylnej. Jego zastosowań może być jednak znacznie więcej.

– Tworzywa to materiał, który w swoim DNA ma innowacje, bo pod tym terminem kryje się grupa bardzo wielu materiałów. Od strony chemicznej to jest ponad 100 różnego typu polimerów czy połączeń polimerowych, które w zależności od tego, do czego ich potrzebujemy, mogą być wykorzystane w zasadzie w każdej dziedzinie życia. W przypadku wyrobów tworzywowych z innowacjami mamy do czynienia na co dzień – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Innowacje Anna Szałkowska z Fundacji Plastics Europe Polska.

Sztuczne tworzywa już od lat rewolucjonizują różne dziedziny życia. Zmieniając połączenia między polimerami, można niemal całkowicie zmienić ich zastosowanie. Niedawno naukowcy opracowali ultraczuły czujnik ciepła, który jest elastyczny, przezroczysty i można go drukować. Wyniki mają potencjał do szerokiego zakresu zastosowań – od leczenia ran po inteligentne budynki. Innowacyjny czujnik powstał z plastiku, a za jego właściwości odpowiada nowe połączenie polimerów.

W ramach przetwórstwa ropy i gazu produkowane są polimery wykorzystywane do produkcji niedrogich, nieskończenie wszechstronnych tworzyw sztucznych, które znacznie ułatwiają codzienne życie. Innowacyjne tworzywa zapewniają coraz wyższą wydajność, szczególnie w zakresie ochrony środowiska. W Tajlandii na zlecenie jednej z większych firm zajmujących się produkcją polimerów produkowany jest np. kwas polimlekowy (PLA) wykonany z niezmodyfikowanej genetycznie trzciny cukrowej. Polimer ten jest nie tylko oparty na biotechnologii, ale także nadaje się do recyklingu i biodegradacji. Może być używany m.in. do pakowania towarów konsumpcyjnych.

– Mamy najróżniejsze nowoczesne opakowania, które mogą pełnić różne funkcje, np. zatrzymywać jeden gaz albo nie pozwalać na eliminację mikrobów, albo informować konsumenta, czy dany wyrób był bezpiecznie przechowywany i przewożony w danym opakowaniu – wymienia Anna Szałkowska. – Mamy też najróżniejsze materiały polimerowe, które wykorzystujemy w medycynie.

Nowoczesne tworzywa są na szeroką skalę wykorzystywane w przemyśle spożywczym. Na rynku są dostępne opakowania, które zmieniają kolor i w ten sposób informują konsumenta o świeżości danego produktu. Inne zmieniają konsystencję, kiedy produkt nie nadaje się do spożycia. Polimery są też używane jako środki farmakologiczne wprowadzające leki oraz środki krwiozastępcze do organizmu. Służą też do wyrobu klejów do tkanek, protez stawów, sztucznych zastawek serca czy protez naczyń krwionośnych. Jeszcze inne mogą służyć jako materiał, z którego powstają kończyny. Tworzywa sztuczne stosowane jako biomateriały spełniają liczne wymogi biozgodności wobec tkanek i narządów. Wytrzymałe na rozciąganie, odporne na zginanie, nie powodują odczynów alergicznych i nie wpływają na system immunologiczny.

– Tworzywa sztuczne na pewno mają przed sobą przyszłość, chociaż obecnie są w dużym ogniu krytyki. To jest materiał, który jest na tyle wszechstronny i na tyle obecny we wszystkich dziedzinach życia, że nikt z nas nie jest sobie w stanie wyobrazić, żebyśmy mogli z nich zrezygnować. Natomiast na pewno będziemy musieli się zastanowić, jak te materiały wykorzystywać powtórnie, jak z ich właściwości korzystać wielokrotnie i jak je przede wszystkim dobrze zagospodarowywać, gdy staną się już odpadami – wskazuje ekspertka Fundacji Plastics Europe Polska.

Na rynku pojawiają się już innowacyjne materiały, które nie tylko mogą pełnić wiele funkcji, ale też po zużyciu są całkowicie biodegradowalne. Wciąż jednak to pojedyncze przykłady. Firmy prześcigają się w pomysłach, które mają zapewnić ekologiczność wykorzystywanych tworzyw. Powstają już np. tubki do pasty do zębów, które w przeciwieństwie do tych najczęściej stosowanych całkowicie podlegają recyklingowi. Z tworzyw sztucznych powstają drogi, buty i aparaty ortodontyczne, a brytyjski start-up Recycling Technologies pracuje nad maszyną, która może zamienić plastik z recyklingu w olej.

– Na co dzień nie patrzymy na tworzywa jak na materiał, z którego chcemy korzystać, który nam pomaga w naszym życiu w wielu sytuacjach i doskonale spełnia swoją funkcję. Niestety bardzo często patrzymy na niego jak na materiał, który zaśmieca środowisko – mówi Anna Szałkowska.

Czytaj także

Transmisje online

Kalendarium

Więcej ważnych informacji

Energia i klimat dla samorządów lokalnych

XXXI Welconomy Forum in Toruń

Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Venture Cafe Warsaw

IT i technologie

Sztuczna inteligencja coraz bliższa ludzkiemu sposobowi przyswajania wiedzy. Naukowcy opracowali model, który uczy się języka tak jak dzieci

Naukowcy z Uniwersytetu Nowojorskiego opracowali model uczenia maszynowego, który naśladuje sposób, w jaki dzieci uczą się języka. Wykorzystując nagrania wideo i audio rejestrowane z perspektywy małego dziecka, model z powodzeniem nauczył się dopasowywać słowa do odpowiadających im obrazów. Wysoka, dwukrotnie większa niż w przypadku dużo większych modeli skuteczność pozwala przypuszczać, że jesteśmy bliscy zrozumienia tego, w jaki sposób dzieci zaczynają rozumieć język i go używać. Dotychczas poruszaliśmy się w obszarze niepotwierdzonych, a jedynie uprawdopodobnionych teorii.

Ochrona środowiska

Sprzedaż pomp ciepła spadła o 1/3. Branża liczy na odbicie dzięki aktywnej polityce rządu

Ubiegły rok nie był udany dla branży urządzeń grzewczych – przyznaje Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC). Sprzedaż w tym sektorze spadła o ponad 30 proc., a w przypadku domów jednorodzinnych o około 40 proc. Prezes zarządu tej organizacji liczy na aktywną politykę rządu. Wśród możliwych rozwiązań wymienia m.in. wprowadzenie specjalnej taryfy dla pomp ciepła oraz obniżenie VAT–u na energię elektryczną. Ocenia, że przy sprzyjających okolicznościach sprzedaż pomp ciepła w 2024 roku może wzrosnąć o 20 proc.

Edukacja

Polscy seniorzy w ogonie UE pod względem umiejętności cyfrowych. Rząd chce zaangażować w edukację media publiczne

W Polsce jest blisko 10 mln osób w wieku 60+. Według danych Eurostatu tylko niewielki procent tej grupy ma podstawowe umiejętności cyfrowe, a z badań Fundacji Digital Poland wynika, że 37 proc. polskich seniorów uznaje korzystanie z technologii cyfrowych i internetu za zbyt skomplikowane. – Mamy dużo do nadrobienia – podkreśla Marzena Okła-Drewnowicz, ministra ds. polityki senioralnej. Jak wskazuje, w tej grupie potrzebna jest przede wszystkim szersza edukacja, w którą zaangażowane będą m.in. media publiczne. Nowa perspektywa finansowa UE stwarza możliwość skorzystania z dużej puli środków przeznaczonych specjalnie na ten cel.

Szkolenia

Akademia Newserii

Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.