Mówi: | Jacek Grzeszak |
Funkcja: | analityk zespołu gospodarki cyfrowej |
Firma: | Polski Instytut Ekonomiczny |
Pandemia zwiększyła zainteresowanie portalami internetowymi i telewizją. Nie poszedł za tym wzrost przychodów wydawców z reklam
Okres pandemii sprzyja poszukiwaniu informacji w internecie. 44 proc. polskich internautów zadeklarowało, że więcej informacji czerpało w tym czasie z bezpłatnych serwisów informacyjnych. Wydłużył się też czas spędzany przez przeciętnego Polaka przed telewizorem. Jednak nie przełożyło się to na wyższe dochody z reklam dla wydawców i producentów. Jedynym segmentem, który nie stracił na pandemii, jest rynek reklamy internetowej – wynika z badania „Modele biznesowe mediów po pandemii” opublikowanego przez Polski Instytut Ekonomiczny.
W wyniku pandemii COVID-19 ruch na czołowych portalach internetowych wzrósł nawet dwu- lub trzykrotnie, a czas spędzany przed telewizorami wydłużył się średnio o 33 minuty dziennie. Respondenci badania PIE deklarowali także, że czerpali więcej informacji z radia, telewizji, serwisów informacyjnych i mediów społecznościowych. Najbardziej zyskały na znaczeniu bezpłatne serwisy informacyjne oraz social media. Pandemia była za to bardzo trudnym okresem dla prasy papierowej.
– Powód jest oczywisty: ludzie mniej wychodzili z domu, rzadziej odwiedzali sklepy i mniej kupowali. Prasa drukowana notowała regularne spadki sprzedaży od bardzo wielu lat, a w ubiegłym roku były one jeszcze głębsze. Choć obecnie po raz pierwszy prasa jest na plusie i zaczyna wychodzić z dołka. Co ciekawe, mimo większego zainteresowania czytelników media bazujące na reklamach traciły przychody – mówi agencji Newseria Biznes Jacek Grzeszak z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Przychody reklamowe spadły o 8,6 proc. Jednym z efektów pandemii na polskim rynku jest znaczący spadek wydatków na reklamę kinową (o ok. 80 proc.), reklamę zewnętrzną (o ok. 40 proc.) oraz prasową (o ok. 35 proc.).
– Rynek reklamowy w II kwartale 2020 roku, czyli w czasie pierwszej fali pandemii, skurczył się o ponad 25 proc. Najmniej ucierpiały media internetowe, bo reklama w tym kanale w zasadzie nie odnotowała spadków, natomiast wszystkie pozostałe rodzaje mediów straciły – dodaje ekspert PIE.
W skali świata udział wydatków na reklamę w internecie w 2020 roku przekroczył 52 proc., co oznacza prawie podwojenie wyniku reklamy telewizyjnej (28 proc.).
– Zmiany, które zachodzą w mediach w ostatnich latach, można bardzo dobrze obserwować poprzez rynek reklamy. Obserwujemy coraz większy udział reklamy internetowej, która przez kilka ostatnich lat prześcignęła prasę i telewizję. Obecnie internet jest głównym rynkiem reklamy, zaraz za nim jest telewizja, daleko w tyle jest radio i prasa, a pozostałe media to już są niszowe rynki. Co ważne, rynek reklamy w internecie jest bardzo silnie zdominowany przez największych gigantów cyfrowych. Budżety reklamowe przenoszą się do sieci i w znacznym stopniu zasilają kasę największych spółek technologicznych jak Google i Facebook, a w znacznie mniejszym stopniu zasilają serwisy internetowe gazet, które czytaliśmy do tej pory – zauważa Jacek Grzeszak.
Media tradycyjne – prasa, radio, telewizja – są bardziej popularne w starszych grupach wiekowych. Różnica ta jest najbardziej widoczna w przypadku telewizji. Codzienny kontakt z nią deklaruje 46 proc. badanych, radio jest tylko nieco mniej popularne (44 proc.), natomiast cieszy się opinią najbardziej wiarygodnego medium (średnia ocena 5,6/10). Papierowa prasa codzienna jest źródłem informacji tylko dla 4 proc. badanych, którzy czytają ją codziennie, natomiast 37 proc. deklaruje, że nie ma w ogóle kontaktu z papierowymi dziennikami.
Z kolei media społecznościowe są szczególnie popularne wśród młodych ludzi, szczególnie kobiet, którzy stamtąd najczęściej czerpią informacje o świecie. To niejako wyzwanie dla wydawców. Serwisy społecznościowe wygrywają bowiem walkę o czas i zainteresowanie internautów, choć często korzystają nie z własnych treści, ale artykułów udostępnianych z serwisów informacyjnych. Jak podkreśla ekspert, to powoduje coraz większe napięcia pomiędzy mediami społecznościowymi i gigantami cyfrowymi a wydawcami mediów.
Jedna z głośnych batalii miała miejsce w Australii, gdzie niejako przymuszono gigantów cyfrowych do negocjacji z wydawcami i płacenia im za to, że udostępniają na swoich stronach ich treści. Z kolei właściciele serwisów społecznościowych podnoszą argumenty, że portale również korzystają z treści tworzonych w social media, np. na profilach celebrytów, a ponadto użytkownicy tych mediów udostępniają linki do artykułów czy dyskutują o nich, co generuje ruch. Podobne dyskusje o relacjach wydawców i social mediów toczą się także w innych krajach, m.in. we Francji czy w Hiszpanii.
– Media społecznościowe są obecnie w znakomitej sytuacji finansowej, w dużej mierze dzięki temu, że bardzo skutecznie przyciągają uwagę internautów. Statystyczny mieszkaniec Ziemi spędza około 2,5 godziny dziennie na korzystaniu z mediów społecznościowych. W najbardziej rozwiniętych krajach takich jak Stany Zjednoczone jest to 4–5 godzin – zauważa ekspert PIE.
Jednym ze sposobów na pokonanie trudności finansowych dla wydawców jest uruchomienie modelu płatnych subskrypcji. Jednak istnieje tu wiele barier. Jedną z nich jest rozdrobnienie podmiotów. Na rynku muzycznym, gdzie płatna subskrypcja działa, istnieje kilka dużych serwisów streamingowych i klient kupuje dostęp do zdecydowanej większości dostępnych nagrań w internecie za pomocą jednej płatności. W przypadku mediów nie ma takiej możliwości, bo każde medium ma własny zasób treści, który generuje na bieżąco, i trudno sobie wyobrazić sytuację, w której powstałby jeden gigant oferujący dostęp do artykułów wszystkich mediów na świecie. Ponadto ponad 80 proc. Polaków nie widzi w ogóle sensu i potrzeby płacenia za jakikolwiek dostęp do informacji.
Czytaj także
- 2024-03-05: Uzależnienie od ekranów i gier dotyczy nawet małych dzieci. Profilaktyka potrzebna jest już od najmłodszych lat
- 2024-03-27: Poczucie bycia autentycznym w mediach społecznościowych wpływa pozytywnie na zdrowie psychiczne młodych ludzi. Autentyczność w prawdziwym życiu nie ma takiego znaczenia
- 2024-02-07: Monika Richardson: Jeżeli miałabym wracać do telewizji, to tylko do mediów publicznych. W TVP panuje jednak większy chaos, niż zakładałam, i brakuje strategii wprowadzania zmian
- 2024-01-16: Sarkazm może być cennym narzędziem w komunikacji. Pomaga odbiorcy otworzyć się na perspektywę nadawcy [DEPESZA]
- 2024-01-09: Tomasz Kammel: Wkrótce będę realizował pewien projekt związany z edukacją dzieci. Chodzi o to, by już dziś mogły się one rozwijać pod kątem kompetencji przydatnych w przyszłości
- 2024-01-15: Influencerzy mogą wpływać na decyzje wyborców, ale i taktykę partii. Ich obecność w dyskursie zmusza tradycyjne media do radykalizacji
- 2023-12-13: Kryzysy ostatnich lat zmieniły podejście do strategicznych rezerw państwa. Konieczne było wprowadzenie szybkiego reagowania i rozszerzenie katalogu zadań
- 2023-12-20: Medyczne fake newsy rozprzestrzeniają się jak choroby zakaźne: szybko i łatwo. Najbardziej podatni są ludzie młodzi
- 2023-12-07: W gabinetach lekarskich coraz więcej przypadków COVID-19 i grypy typu B. Polacy często jednak leczą się sami, niekoniecznie prawidłowo
- 2023-11-30: Wpływ poezji na samopoczucie zbadali naukowcy. Okazała się pomocna w walce z samotnością i radzeniu sobie z trudnymi emocjami
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Finanse
Zmiany klimatu i dezinformacja wśród największych globalnych zagrożeń. Potrzeba nowego podejścia do zarządzania ryzykiem
Niestabilność polityczna i gospodarcza, coraz większa polaryzacja społeczeństwa, kryzys kosztów utrzymania, rosnąca liczba konfliktów zbrojnych i ryzyka cybernetyczne związane z rozwojem sztucznej inteligencji – to największe zagrożenia dla biznesu wskazywane w tegorocznym „Global Risks Report 2024”. Z raportu wynika, że obawy o bliską i dalszą przyszłość wciąż są zdominowane przez ryzyka klimatyczne i środowiskowe. Jednak w tym roku przykryły je niebezpieczeństwa związane z dezinformacją, wspieraną przez AI, która może wywoływać coraz większe niepokoje społeczne. – W tym roku na świecie 3 mld ludzi weźmie udział w wyborach, więc konieczność zaradzenia temu ryzyku staje się coraz pilniejsza – podkreśla Christos Adamantiadis, CEO Marsh McLennan w Europie.
Ochrona środowiska
Ciech od czerwca będzie działać jako Qemetica. Chemiczny gigant ma globalne aspiracje i nową strategię na sześć lat
Globalizacja biznesu, w tym możliwe akwizycje w Europie i poza nią – to jeden z głównych celów nowej strategii Grupy Ciech. Przedstawione plany na sześć lat zakładają także m.in. większe wykorzystanie patentów, współpracę ze start-upami w obszarze czystych technologii i przestawienie biznesu na zielone tory. – Mamy ambitny cel obniżenia emisji CO2 o 45 proc. do 2029 roku – zapowiada prezes spółki Kamil Majczak. Nowej strategii towarzyszy zmiana nazwy, która ma podsumować prowadzoną w ostatnich latach transformację i lepiej podkreślać globalne aspiracje spółki. Ciech oficjalnie zacznie działać jako Qemetica od czerwca br.
Finanse
72 proc. firm IT planuje podwyżki. W branży wciąż ogromna jest różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn
W ubiegłym roku rynek pracy IT był znacznie mniej dynamiczny niż w poprzednich latach – wynika z „Raportu płacowego branży IT w 2024” Organizacji Pracodawców Usług IT. Przy wysokim poziomie podwyżek specjaliści rzadziej zmieniali pracę, ale niektórych zmusiły do tego cięcia w zatrudnieniu wynoszące w zależności od wielkości firmy od 12 do 26 proc. Ten rok zapowiada się bardziej optymistycznie: 61 proc. przedsiębiorstw planuje zwiększać zatrudnienie, a 72 proc. – pensje. Eksperci zwracają uwagę na wciąż duży rozstrzał między wynagrodzeniami kobiet i mężczyzn w tej branży.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.