Newsy

Zaczyna brakować ryb. Coraz większa konsumpcja grozi wyginięciem niektórych gatunków

2018-07-20  |  06:10

Rośnie globalne spożycie ryb. Już teraz przeciętny człowiek konsumuje ponad 20 kg ryb rocznie. Coraz większy popyt na ryby nie pozostaje bez wpływu na cały ekosystem. Co trzecie stado ryb jest już przeławiane. Najgorzej wygląda sytuacja na Morzu Śródziemnym i Czarnym, ale problem nie omija także Bałtyku. W bardzo złym stanie jest populacja dorsza i łososia bałtyckiego. Eksperci podkreślają, że należy kupować ryby tylko ze zrównoważonych połowów, żeby kolejne pokolenia mogły się cieszyć ich smakiem.

Przez ostatnie 50 lat intensyfikacja połowów spowodowała, że zaczyna nam brakować ryb. Według raportu FAO opublikowanego w lipcu br. 33 proc. stad jest przełowionych. Kolejne 50–60 proc. jest poławianych na możliwie maksymalnym poziomie, czyli jakakolwiek zmienna, w metodach połowowych, zmianach klimatycznych czy katastrofa ekologiczna, może spowodować również załamanie się tych stad – podkreśla w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Anna Dębicka z Marine Stewardship Council.

Raport FAO „The State of World Fisheries and Aquaculture 2018” wskazuje, że globalne spożycie ryb systematycznie rośnie. W latach 60. było to ok. 9 kg na osobę rocznie, w latach 90. – ponad 14 kg, a obecnie to już ponad 20 kg. Najwięcej ryb i owoców morza jedzą Chińczycy – nawet 40 kg rocznie. Im większe spożycie, tym lepiej dla naszego zdrowia, ale skutki dla ekosystemu są znacznie gorsze. Coraz więcej stad ryb jest przeławianych.

Najbardziej zagrożonym rejonem w tej chwili jest Morze Śródziemne, gdzie ponad 60 proc. stad jest już przełowionych – wskazuje Anna Dębicka. – Północny Atlantyk i Pacyfik wypadają zdecydowanie lepiej. Tam większość połowów jest już certyfikowana, jest dosyć sprawne zarządzanie, jednakże należy pamiętać, że nie jest to sytuacja na stałe.

Z danych FAO wynika, że przeławianych jest już ponad 33 proc. stad ryb – trzykrotnie więcej niż w połowie lat 70. Najgorsza sytuacja panuje na Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym, gdzie problem dotyka ponad 62 proc. stad, także na południowo-wschodnim Pacyfiku (61,5 proc.) czy południowo-zachodnim Atlantyku (58,8 proc).

Według ostatnich szacunków naukowców, którzy badali zasoby ryb i owoców morza, jedynie 58 proc. stad ryb na całym świecie jest poławianych w sposób zrównoważony, który gwarantuje ich naturalne odnawianie.

Jeśli danego drapieżnika zabraknie, może się to przyczynić do rozwoju np. roślin. Następuje wówczas proces eutrofizacji, to, co czasami spotykamy w Bałtyku, czyli zielona poświata na plażach. To zatrucie danego akwenu morskiego powodujące braki tlenowe. To może mieć później konsekwencje dla zmian klimatycznych i powodować wzrost intensywnych zmian pogodowych oraz zamykać dostęp do plaż. Zachowanie odpowiednich proporcji między rybami a funkcjonowania całego ekosystemu jest gwarancją przetrwania naszej planety w przyszłości – przekonuje Anna Dębicka.

Wyginięciem zagrożony jest m.in. tuńczyk błękitnopłetwy, obecnie najdroższa ryba na świecie, używana do przygotowania ekskluzywnego sushi.

Z naszych regionalnych gatunków nie polecamy dorsza bałtyckiego, a także łososia bałtyckiego. To ryba, która jest odtwarzana w naszym rejonie, cały czas ma problemy z naturalnymi siedliskami rozrodu w basenie Morza Bałtyckiego, potrzebuje czasu, żeby mogła się odrodzić. Na szczęście większość niedużych ryb, które spożywamy, ma krótki okres rozwoju, więc wystarczą 2–4 lata, żeby ryba mogła się odrodzić – ocenia ekspertka MSC.

W ciągu ostatnich 40 lat światowy handel rybami i produktami rybnymi wzrósł osiemnastokrotnie. W 2016 roku wart był 143 mld dol. Rośnie też świadomość konsumentów dotycząca problemów, z jakimi borykają się morza i oceany. Jak wynika z badania GlobeScan, już 41 proc. osób wskazuje, że przełowienie oraz spadek liczby gatunków ryb to jeden z najważniejszych problemów, z jakim borykają się morza i oceany.

– Kiedy kupujemy mięso, to wybieramy kurczaka, polędwicę wołową, wieprzową, jesteśmy zainteresowani tym, jaki to jest gatunek mięsa. Tak samo przy rybach. Powinniśmy się interesować, czy kupujemy dorsza atlantyckiego, który jest poławiany stabilnie i ma certyfikat MSC, czy kupujemy halibuta, który jest gatunkiem zagrożonym – mówi Anna Dębicka.

Międzynarodowe certyfikaty to najprostszy sposób, by w czasie zakupów wybrać produkty, które pozyskiwane są w sposób nieeksploatujący zasobów mórz i oceanów, np. certyfikat MSC. Obecnie już ponad trzysta dwadzieścia rybołówstw z trzydziestu pięciu krajów świata ma taki certyfikat, a ponad osiemdziesiąt kolejnych jest w trakcie procesu oceny.

Program MSC stworzył dwa standardy. Jeden dotyczy zrównoważonego rybołówstwa i ocenia pracę rybaków, ale również administracji, nauki, oraz pokazuje kierunki, w których może się zmieniać, żeby dostarczać więcej cennego surowca i zachować zdrowe stada ryb na przyszłość. Kolejnym etapem jest standard łańcucha dostaw. To on zapewnia, że ryba, która została złowiona w sposób zrównoważony, to jest na pewno ta ryba, którą kupujemy w sklepie – wskazuje Anna Dębicka.

Czytaj także

Kalendarium

Więcej ważnych informacji

Kongres MOVE

Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Infrastruktura

Sektor ochrony zdrowia odpowiada za większe emisje CO2 niż lotnictwo. Zielone zmiany wymagają drastycznego przyspieszenia

Sektor ochrony zdrowia ponosi znaczące konsekwencje wynikające z rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk klimatycznych, ale też poważnego zanieczyszczenia powietrza, a koszty z tym związane będą rosły. Z drugiej strony sam sektor też się przyczynia do zmian klimatycznych – odpowiada za 4 proc. emisji CO2, czym wyprzedza takie branże jak żegluga czy lotnictwo. O potrzebie przyspieszenia zielonych zmian w ochronie zdrowia coraz więcej się mówi, ale to wymaga konkretnych działań. Temu ma służyć powołana właśnie do życia Zielona Koalicja dla Zdrowia, w której uczestniczy prawie 30 podmiotów i której patronuje m.in. Narodowy Fundusz Zdrowia.

Ochrona środowiska

Nowa kadencja samorządów pod znakiem działań energetycznych i klimatycznych. 15 mld euro z UE może przyspieszyć zmiany w tym zakresie

Do wyborów samorządowych pozostał nieco ponad tydzień. Jak pokazuje nowy raport Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju, na samorządowców nadchodzącej kadencji będzie czekać wiele wyzwań związanych z energetyką i polityką klimatyczną, które wynikają zarówno z regulacji UE, jak i oczekiwań społecznych. Jednak w praktyce możliwości aktywnego działania samorządów w tym obszarze są tak szerokie, jak umożliwiają im to regulacje prawne. – Tutaj pewnych rozwiązań po prostu nie ma albo są w dość dokuczliwy sposób szczegółowe i stwarzają samorządom duże trudności. Dlatego potrzebna jest interwencja rządu, żeby umożliwić samorządom aktywne działania – ocenia dr Wojciech Szymalski, prezes Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.

Prawo

Postęp technologiczny rewolucjonizuje pracę specjalistów ds. finansów. Stają się strategicznymi doradcami biznesu

Częste zmiany regulacyjne i postęp technologiczny wymuszają na specjalistach ds. finansów ciągłe nabywanie nowych kompetencji, doszkalanie i uaktualnianie swojej wiedzy. Ci, którzy potrafią się dostosować do szybkich zmian i wesprzeć swoimi umiejętnościami rozwój biznesu, mogą jednak liczyć na większe możliwości rozwoju kariery. – Finanse operują w świecie, który coraz szybciej się zmienia. To powoduje, że w przyszłości ludzie z obszaru finansów będą musieli poświęcać dużo więcej energii na to, żeby dotrzymać tempa – mówi Kuba Neneman, head of finance.ai, commercial data science manager w Shellu.

Partner serwisu

Instytut Monitorowania Mediów

Szkolenia

Akademia Newserii

Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.