5 prostych kroków do funkcjonalnej kuchni

1. Zacznij od punktu odniesienia – od siebie.

Funkcjonalność i ergonomia opierają się na jak najlepszym dopasowaniu do potrzeb użytkownika. Dlatego należy zastanowić się, kto najczęściej korzysta z kuchni i pod tym kątem uwzględniać charakterystykę przestrzeni kuchennej. Inaczej będzie ona rozplanowana dla osób, które jedynie parzą w niej kawę i rzadko gotują, a inaczej dla rodziny z dziećmi, w której domownicy spędzają dużo czasu razem. Niezależnie od stylu życia i potrzeb, w funkcjonalnej kuchni blat powinien znajdować się optymalnie na poziomie od 10 do 15 cm poniżej łokcia. Najlepiej też, aby miał przynajmniej 90 cm szerokości oraz 60 cm głębokości, co pozwoli na sprawne i wygodne gotowanie. Poza przestrzenią do wykonywania czynności na stojąco, dobrze jest zaplanować również inne, odpowiednie dla pozycji siedzącej. Równie ważnym aspektem jest to, czy użytkownik kuchni jest lewo- czy praworęczny. Ta kwestia będzie decydująca przy planowaniu umiejscowienia poszczególnych stref w kuchni oraz źródeł światła.

2. Rozplanuj strefy w kuchni.

Przy projektowaniu funkcjonalnej przestrzeni kuchennej często wykorzystywana jest koncepcja rozplanowanych kolejno - zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara - 5 stref:

- strefa zapasów: jest to zazwyczaj lodówka i zamrażarka, ewentualnie spiżarnia. Tę strefę warto umieścić przy wejściu do kuchni, aby łatwo rozpakowywać przyniesione zakupy. Warto także zaplanować w pobliżu blat, który będzie pomocny przy wkładaniu i wyciąganiu produktów z lodówki.

- strefa przechowywania: część kuchni, w której znajdują się wszelkie potrzebne naczynia oraz zastawa. Powinna znajdować się w sąsiedztwie strefy zmywania, aby usprawnić wkładanie naczyń do szafek.

- strefa zmywania: część przestrzeni, do której trafiają brudne naczynia ze stołu oraz z kolejnej strefy – przygotowywania posiłku. 

- strefa przygotowywania: to miejsce, w którym wykonywana jest większość czynności – 90 cm na 60 cm to wymiary minimalne, potrzebne do sprawnego przygotowywania posiłków. Jednak im więcej przestrzeni na blacie, tym większy komfort.

- strefa gotowania: miejsce na mikrofalówkę, piekarnik i kuchenkę. Należy pamiętać o odpowiednim wyciągu, najlepiej nieco szerszym niż powierzchnia kuchenki. W tej strefie powinno znaleźć się też miejsce na garnki i patelnie.

Co istotne, wymieniona powyżej kolejność stref jest optymalna dla osób praworęcznych. W wypadku osób leworęcznych wystarczy ją odwrócić.

3. Ustaw trójkąt roboczy.

Trójkąt roboczy określa ustawienie trzech głównych elementów wyposażenia kuchni – lodówki (strefa zapasów), zlewozmywaka (strefa zmywania) oraz kuchenki (strefa gotowania). Należy je rozmieścić w możliwie jak najmniejszych odległościach od siebie, w układzie trójkąta, tak aby zminimalizować liczbę kroków koniecznych do wykonania w trakcie poruszania się pomiędzy nimi. Z tego względu ustawienie jednorzędowe jest uznawane za najmniej funkcjonalne, a układy w kształcie litery „U” lub „G” za jedne z najbardziej ergonomicznych. 

4. Dobierz meble z odpowiednimi rozwiązaniami.

Meble kuchenne wyposażone w nowoczesne rozwiązania ułatwiają codzienne użytkowanie oraz pozwalają jak najlepiej wykorzystać dostępną przestrzeń. Przykładem może być system szuflad Axis Pro od GTV. Zastosowana w nim wąska ścianka boczna nadaje walory estetyczne, ale także zwiększa pojemność. W perspektywie zastosowania w całej kuchni gwarantuje uzyskanie dodatkowej przestrzeni na przechowywanie. System posiada także funkcję pełnego wysuwu, co ułatwia dostęp do najgłębszych partii szuflady i  usprawnia codzienne korzystanie z niej. Cichy domyk pozwala zapomnieć o trzaskających szufladach, co umożliwia szybsze i wygodniejsze wyciąganie lub chowanie produktów.

Dobór rozwiązań także musi opierać się na analizie potrzeb. Przykładowo, mając kuchnię na małym metrażu, dobrym pomysłem mogą być szuflady narożne, które wykorzystują z pozoru niedostępne miejsce. Dla osób zaangażowanych w ochronę środowiska, ale nie posiadających dużo miejsca na poszczególne kosze do sortowania odpadów, skutecznym rozwiązaniem są segregatory. Modele takie jak Practi Eco od GTV pozwalają na wygodne i estetyczne sortowanie śmieci, a jednocześnie nie zajmują dużo miejsca – można zamontować je w szerokiej szufladzie podblatowej. Natomiast jeśli posiadamy sporo garnków i małego AGD, warto wykorzystać szuflady typu cargo, które mają dużą pojemność i udźwig – system szuflad Axis Pro utrzyma do 40 kg.

5. Rozplanuj odpowiednie oświetlenie.

Montaż oświetlenia przestrzeni, w której przygotowywane są posiłki, musi uwzględniać to, czy użytkownik jest praworęczny, czy leworęczny. Światło powinno padać z przeciwnej strony niż dominująca ręka – dla osób praworęcznych odpowiednie będzie ustawienie oświetlenia z góry i lewej strony, a dla leworęcznych z góry i prawej. Mowa o tzw. oświetleniu zadaniowym, stosowanym w pomieszczeniach, aby zwiększyć widoczność w miejscach wykonywania pracy – w kuchni będzie to najczęściej blat. Optymalnym i funkcjonalnym rozwiązaniem są w tym przypadku profile do taśm LED montowane podszafkowo nad blatem. Linię świetlną możemy tutaj poprowadzić za pomocą profili nakładanych GLAX mini i mikro od GTV. W wypadku punktowych źródeł światła warto rozmieścić je co 40-60 cm, aby równomiernie oświetlić całą strefę przygotowywania posiłków, natomiast oświetlenie liniowe będzie bardziej estetyczne.