Gdzie leży serce Adriatyku?
Poszukiwania nie będą łatwe, ponieważ wysp w Chorwacji jest ponad 1000. George Bernard Shaw, który odwiedził ten rejon Adriatyku w 1929 roku najbardziej zachwycił się jednym archipelagiem, o którym napisał: ”W ostatnim dniu stworzenia, Bóg pragnął ukoronować swoją pracę, dlatego z łez, gwiazd i oddechu stworzył Kornati”…
Nic dziwnego, że poszukiwania serca Adriatyku zaprowadzą nas nieopodal, do archipelagu zadarskiego, na otoczoną krystalicznie błękitnym morzem wyspę. Mowa bowiem o Galešnjaku, wysepce w kształcie serca, leżącej w Kanale Pašmańskim. Pojawiła się po raz pierwszy na mapach 200 lat temu i została opisana przez kartografów napoleońskich.
Jednak swoją światową sławę zawdzięcza przede wszystkim „Google Earth”, które w 2008 roku umieściło ją na liście zjawisk przyrodniczych Republiki Chorwacji, tym samym czyniąc ją jedną z najbardziej znanych wysp w archipelagu zadarskim.
Wysepka ma jedynie 0,132 m² powierzchni. O jej popularności świadczy fakt, że magazyn Forbes umieścił ją na liście najbardziej romantycznych miejsc na Walentynki.
Obecnie Galešnjak jest niezamieszkany i króluje na nim tylko nietknięta przyroda. Jednak w połowie czerwca 2019 roku odkryto znaleziska świadczące o tym, że kiedyś zamieszkiwali go ludzie. Według badań przeprowadzonych przez Uniwersytet w Zadarze istnieją dowody, że wyspa była zamieszkana już ponad 7000 lat temu. Galešnjak i pobliską wyspę Ričul łączyła kamienna konstrukcja, która umożliwiała swobodną komunikację między wyspami. Sama konstrukcja jest uważana za niezwykły projekt budowlany z przeszłości. Odkrycie potwierdziło również, że jest to najstarsza podwodna konstrukcja w tej części Adriatyku. Warto zauważyć, że budowę bardzo złożonego projektu budowlanego w tym czasie datuje się na około 6100 i 5400 p.n.e.
Jednak jedno serce w Chorwacji to za mało. Natura obdarzyła ten mały kraj kilkoma wysepkami właśnie w kształcie serca i wszystkie z nich znajdują się w okolicy Zadaru. Są to wysepki: Rončić, Mrtonjak i Lisac.
W poszukiwaniu innych intrygujących kształtem wysp przenieśmy się do Parku Narodowego Brijuni. Tam znajduje się wysepka Gaz, które zajmuje 6,28 ha powierzchni i posiada 1,13 km linii brzegowej. Widziana z lotu ptaka ma kształt ryby i to właśnie ten kształt Park Narodowy wykorzystał w swoim logotypie. Na wyspie znajdują się pozostałości większego budynku ze zbiornikiem na wodę otoczonego pozostałościami suchego kamiennego muru (suhozid) o wymiarach 80x70 m i wysokości 4 m.
Warto dodać, że sztuka budowania suchego muru została wpisana w 2018 roku na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. Polega ona na układaniu murów z kamienia bez użycia zaprawy ani innych spoiw, poza czasami suchą ziemią. Tego typu konstrukcje w Chorwacji zapobiegały tworzeniu osuwisk, a także stanowiły granice parceli i chroniły rośliny przed silnym wiatrem, zwanym bura.
Ponad 23 km suhozidu zdobi małą wysepkę Baljenac, znajdującą się w regonie Szybenika. Dzięki tej wspaniałej zabudowie, patrząc z lotu ptaka, wysepka przypomina gigantyczny odcisk palca z wyraźnie widocznymi liniami papilarnymi.
Podróżując po Chorwacji, żeglując pomiędzy wyspami z pewnością odkryjemy wiele innych fenomenów przyrody, którymi natura obdarzyła ten kraj.
Foto główne: Wyspa Galešnjak, fot. Boris Kačan / CNTB
Zdjecie 1: Wyspa Gaz, fot. Renco Kosinožić / CNTB
Zdjecie 2: Wyspa Rončić, fot. Boris Kačan / CNTB
Zdjecie 3: Wyspa Baljenac, fot. Boris Kačan / CNTB
Smart travel w 5 krokach. Jak wypocząć i nie przepłacić?
Polacy rezerwują wczasy na ostatnią chwilę
Linie lotnicze Corendon Airlines świętowały 20. lecie działalności podczas spektakularnej Gali w Antalya Cosmos Theatre
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Gwiazdy
Maciej Dowbor: Ostatnio kupiłem zdalnie sterowane motorówki dla córki. Ten wspólnie spędzony czas pozwala oderwać dzieci od smartfonów
Zdaniem prezentera nawet niepozorny gadżet może pomóc w budowaniu relacji ze swoimi pociechami i tworzeniu pięknych wspomnień. On sam przekonał się o tym, kiedy jego siedmioletnia córka chętnie zaczęła się bawić małymi, zdalnie sterowanymi motorówkami. Teraz kolekcja systematycznie się powiększa, a w zabawie bierze udział cała rodzina.
Problemy społeczne
Od lipca ułatwienia w dostępie do terapii dla osób z przewlekłą chorobą nerek. Eksperci apelują o włączenie dietetyków w proces leczenia
Na przewlekłą chorobę nerek cierpi nawet ponad 4,7 mln osób. Według prognoz WHO liczba pacjentów wymagających dializ będzie szybko rosnąć. Niskobiałkowa dieta w połączeniu z leczeniem farmakologicznym obejmującym ketoanalogi aminokwasów może znacząco opóźnić konieczność rozpoczęcia dializoterapii. Od 1 lipca Ministerstwo Zdrowia ułatwia dostęp do terapii. Zmiany mają odciążyć specjalistów, dostosować program do codziennej praktyki lekarskiej i uprościć dostęp do terapii.
Żywienie
Dorota Szelągowska: W moim rodzinnym domu się nie przelewało. Od mamy i babci się nauczyłam, jak ugotować coś z niczego
Prezenterka zaznacza, że dużo czasu spędza w kuchni i jak przekonuje, zawsze da się przyrządzić coś smacznego, nawet gdy pod ręką nie ma zbyt wielu produktów. Tego nauczyła się w rodzinnym domu. Dorota Szelągowska uwielbia kulinarne eksperymenty, dlatego też chętnie podgląda, jak gotują inni i z ich pomysłów również czerpie inspiracje.
|
|
|