Jak badają się osoby 40+?
1 lipca ruszy program badań profilaktycznych dla osób powyżej 40. roku życia. SALTUS Ubezpieczenia sprawdził, czy jego zakres pokrywa się z potrzebami Polaków. Choć rządowa propozycja uwzględnia większość badań, które regularnie wykonują osoby 40+, to brakuje w niej badań tarczycy i podstawowych badań obrazowych.
Już 1 lipca zacznie działać zapowiedziany w Polskim Ładzie program „Profilaktyka 40 PLUS”, który ma poprawić stan zdrowia Polaków, zwłaszcza po pandemii. Rządowa propozycja daje możliwość skorzystania z trzech pakietów badań diagnostycznych – jeden wspólny dla wszystkich i po jednym dostosowanym do płci. Do wystawienia stosownych zleceń wystarczy wypełnić ankietę w IKP. Co zawierają proponowane przez rząd zestawy badań?
W pakiecie wspólnym dla obu płci znalazły się: pomiar ciśnienia tętniczego, ocena miarowości rytmu serca, pomiar masy ciała, wzrostu, obwodu w pasie oraz obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI).
Panie powinny wykonać dodatkowo: morfologię krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi, stężenie cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy, stężenie glukozy, ocenę funkcji wątroby (AlAT, AspAT, GGTP - enzymy wątrobowe), kreatyninę, badanie ogólne moczu, kwas moczowy, krew utajoną w kale.
Z kolei panowie oprócz tych samych badań będą mogli też zbadać poziom PSA (wykrywa raka prostaty).
– Proponowane przez rząd pakiety badań laboratoryjnych w większości pokrywają się z badaniami, które według naszych obserwacji regularnie wykonują pacjenci po czterdziestce. Brakuje w nim jednak kilku ważnych badań, które są wykonywane zwłaszcza przez panie, czyli badań poziomu hormonów tarczycy: TSH, fT3 i fT4. Ponadto uważam, że oprócz badań laboratoryjnych pakiet powinien uwzględniać przynajmniej kilka podstawowych badań USG, jak piersi w przypadku pań i jamy brzusznej u panów oraz oczywiście badanie EKG. Ponadto wyniki tych badań należy skonsultować z odpowiednimi lekarzami, więc warto uwzględnić w programie też szybką ścieżkę dostępu do specjalistów. Na razie program rządowy będzie działał w tej formie do końca roku. Mam nadzieję, że jego kontynuacja będzie obejmowała więcej świadczeń – zauważa Xenia Kruszewska, Dyrektor Sprzedaży Ubezpieczeń Zdrowotnych w SALTUS Ubezpieczenia.
Badania laboratoryjne i diagnostyczne to ok. 60% realizowanych świadczeń
Badania laboratoryjne i obrazowe stanowią ok. 60% wszystkich świadczeń, z których korzystają w ramach ubezpieczeń zdrowotnych osoby po czterdziestce. W przypadku najmłodszej grupy wiekowej stanowią one odpowiednio 50 i 11% wszystkich świadczeń. U 50-latków i osób powyżej 60. roku życia podział ten wygląda podobnie – 48 i 12%.
Badania laboratoryjne, z których najczęściej korzystają osoby 40+ (dane z I poł. 2021 r.) | |||||
40-49 lat | 50-59 lat | 60+ | |||
Kobiety | Mężczyźni | Kobiety | Mężczyźni | Kobiety | Mężczyźni |
Morfologia krwi z rozmazem | Badanie ogólne moczu
| Morfologia krwi z rozmazem | Badanie ogólne moczu | Morfologia krwi z rozmazem | Badanie ogólne moczu |
Hormon tyreotropowy - TSH | Aminotransferaza alaninowa - ALAT - GPT | Hormon tyreotropowy - TSH | Aminotransferaza alaninowa - ALAT - GPT | Hormon tyreotropowy - TSH | Kwas moczowy w moczu |
Badanie ogólne moczu | Aminotransferaza asparaginianowa - ASPAT - GOT | Aminotransferaza alaninowa - ALAT - GPT | Glukoza na czczo | Aminotransferaza alaninowa - ALAT - GPT | Albumina |
Aminotransferaza alaninowa - ALAT - GPT | Glukoza na czczo | Aminotransferaza asparaginianowa - ASPAT - GOT | Kreatynina | Glukoza na czczo | Aminotransferaza alaninowa - ALAT - GPT |
Aminotransferaza asparaginianowa - ASPAT - GOT | Kreatynina | Glukoza na czczo | Lipidogram | Kreatynina | Aminotransferaza asparaginianowa - ASPAT - GOT |
Źródło: SALTUS Ubezpieczenia |
Badania obrazowe, z których najczęściej korzystają osoby 40+ (dane z I poł. 2021 r.) | |||||
40-49 lat | 50-59 lat | 60+ | |||
Kobiety | Mężczyźni | Kobiety | Mężczyźni | Kobiety | Mężczyźni |
USG transvaginalne | USG jamy brzusznej | USG jamy brzusznej | USG jamy brzusznej | USG jamy brzusznej | USG jamy brzusznej |
USG jamy brzusznej | RTG stawów | USG piersi | Echo serca | USG piersi | EKG spoczynkowe |
USG piersi | USG gruczołu krokowego | USG tarczycy | RTG stawów | USG tarczycy | RTG stawów |
USG tarczycy | USG gruczołu krokowego transrektalne | USG transvaginalne | USG gruczołu krokowego transrektalne | USG transvaginalne | USG gruczołu krokowego |
EKG spoczynkowe | USG jąder | Echo serca | USG jąder | Echo serca | USG jąder |
Źródło: SALTUS Ubezpieczenia |
– Badania te są podstawą wykrywania wielu schorzeń charakterystycznych dla tych grup wiekowych, szczególnie badania USG, które mogą służyć w diagnostyce m.in. nowotworów. Dlatego powinny one znaleźć się też w rządowym programie. Z powodu pandemii, lockdownu i mniejszej aktywności fizycznej wielu osób niedługo może też wzrosnąć liczba wykonywanych badań ortopedycznych, zwłaszcza RTG stawów. W przypadku osób 60+ wzrasta z kolei zapotrzebowanie na świadczenia z obszaru tzw. diagnostyki ciężkiej. Osoby te najczęściej wykonują tomograf głowy, jamy brzusznej oraz rezonans magnetyczny odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa – dodaje Xenia Kruszewska z SALTUS Ubezpieczenia.
Dermatolog, okulista i ortopeda wśród najczęściej odwiedzanych specjalistów
Jednak żadne badanie na nic się nie zda, jeśli nie skonsultujemy jego wyników z odpowiednim lekarzem i nie podejmiemy leczenia. Lista 5. specjalistów, z których pomocy najczęściej korzystają osoby po czterdziestce, nieznacznie różni się w zależności od grupy wiekowej. Jednak w każdym przypadku znajdują się wśród nich kardiolog, okulista i ortopeda.
Specjaliści, z których pomocy najczęściej korzystają osoby 40+ (dane z I poł. 2021 r.) | |||||
40-49 lat | 50-59 lat | 60+ | |||
Kobiety | Mężczyźni | Kobiety | Mężczyźni | Kobiety | Mężczyźni |
Ginekolog | Ortopeda | Ortopeda | Ortopeda | Kardiolog | Kardiolog |
Ortopeda | Dermatolog | Ginekolog | Urolog | Ortopeda | Ortopeda |
Endokrynolog | Kardiolog | Kardiolog | Kardiolog | Endokrynolog | Urolog |
Okulista | Okulista | Dermatolog | Dermatolog | Ginekolog | Okulista |
Dermatolog | Urolog | Okulista | Okulista | Okulista | Neurolog |
Źródło: SALTUS Ubezpieczenia |

Czy siedzący tryb życia powoduje żylaki u mężczyzn?

Wzrost alergii wśród dzieci. Wczesne rozpoczęcie leczenia może zatrzymać jej dalszy rozwój, zapobiec ciężkim powikłaniom i astmie

Polki a profilaktyka raka piersi – motywacje, bariery oraz opinie o zaangażowaniu marek w kwestie prozdrowotne
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Gwiazdy

Anna Czartoryska-Niemczycka: Mój tata czytał mi książki. Teraz nagrania z jego głosem są najpiękniejszą pamiątką po nim
Wspólne czytanie wzmacnia więzi rodzinne, rozwija u dzieci wyobraźnię, poszerza zasób słownictwa, kształtuje gust literacki i zachęca do kreatywnego spędzania czasu wolnego – uważa Anna Czartoryska-Niemczycka. Aktorka czerpie z tradycji, którą w jej domu rodzinnym szczególnie pielęgnował jej tata. Teraz ona również promuje czytelnictwo i zachęca do tego, by sięganie po lektury stało się codziennym rytuałem.
Transport
Rośnie skala agresji na polskich drogach. Problemem jest nie tylko nadmierna prędkość, ale też jazda na zderzaku

Za kilka dni zaczynają się wakacje, czyli statystycznie najniebezpieczniejszy czas na drogach. Wśród głównych przyczyn takich zdarzeń na prostych odcinkach drogi są nadmierna prędkość i jazda na zderzaku. Zarządca autostrady A4 Katowice–Kraków w ramach kampanii „Nie zderzakuj. Posłuchaj. Jedź bezpiecznie” zwraca uwagę na zjawisko agresji na polskich drogach i przypomina, że bezpieczeństwo zaczyna się od osobistych decyzji kierowcy.
Muzyka
Alicja Węgorzewska: Czuję się ambasadorką polskiej kultury. Czasami dokonuję niepopularnych wyborów, ale moje pomysły są bardzo odkrywcze

Dyrektor Warszawskiej Opery Kameralnej została uhonorowana prestiżową nagrodą ShEO Awards 2025 w kategorii „Ambasadorka polskiej kultury” i jak podkreśla, w stu procentach na nią zasłużyła. Przyznawane przez tygodnik „Wprost” wyróżnienie trafia bowiem do kobiet, które zmieniają świat, a Alicja Węgorzewska czyni to od lat, nadając polskiej kulturze operowej zupełnie nowy wymiar. Tym razem szczególne uznanie otrzymała za stworzenie i rozwijanie Festiwalu Mozart Junior. W tym roku odbywa się już jego szósta edycja.