Nowy trend w projektowaniu: regenerative design

W obliczu rosnącej świadomości ekologicznej i potrzeby ochrony planety regenerative design zdobywa uznanie jako innowacyjne podejście do architektury i projektowania wnętrz. Ten nowoczesny trend, zyskujący popularność na całym świecie, koncentruje się na harmonii z naturą, co przynosi korzyści zarówno dla środowiska, jak i dla ludzi.

Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z konieczności ochrony przyrody. Według raportu Światowego Forum Ekonomicznego, aż 70% konsumentów jest gotowych zapłacić więcej za produkty i usługi, które mają pozytywny wpływ na naszą planetę[i]. Czoła temu wyzwaniu stawiają architekci, projektanci i inżynierowie, którzy chcą zmieniać przestrzenie i budynki w symbiozie ze środowiskiem naturalnym. 

Czym jest regenerative design?

Regenerative design to podejście do projektowania, które nie tylko dąży do tworzenia systemów (np. budynków) minimalizujących negatywny wpływ na środowisko, ale także aktywnie je wspiera i ulepsza. W praktyce oznacza to projektowanie zgodne z lokalnym klimatem, topografią i bioróżnorodnością. „W obliczu kryzysu klimatycznego regenerative design wydaje się być remedium i składową tzw. miast przyszłości. Co oznacza to w praktyce? To projektowanie, które pomaga lokalnym ekosystemom. Działaniem może być np. sadzenie drzew i roślin oczyszczających powietrze oraz wodę lub tworzenie przestrzeni, które wspierają dziką przyrodę. W tym przypadku musimy uwzględniać wpływ zarówno na ludzi, środowisko, jak i gospodarkę w całym cyklu życia tego projektu. Mam tu na myśli np. korzystanie z lokalnych zasobów i wspieranie lokalnych społeczności” - mówi Barbara Steciak z pracowni architektonicznej VIVA Design.

Architektura regeneratywna to również sposób myślenia o przestrzeni. Produkty muszą zostać zaprojektowane tak, aby ich elementy mogły być wielokrotnie używane, naprawiane i ponownie przetwarzane, zamiast stawać się odpadami. Kluczowe w tym procesie jest:

1. Wykorzystanie naturalnych materiałów: drewno, kamień, glina czy bambus to materiały, które doskonale wpisują się w filozofię regenerative design. Są one nie tylko estetyczne, ale również przyjazne dla środowiska i zdrowia ludzi.
2. Energia odnawialna: instalacje fotowoltaiczne, kolektory słoneczne i systemy odzyskiwania ciepła to technologie, które pozwalają budynkom na samodzielne generowanie energii, zmniejszając tym samym ich ślad węglowy.
3. Zielone dachy i ściany: roślinność na dachach i ścianach budynków pomaga w regulacji temperatury, poprawia jakość powietrza i zwiększa bioróżnorodność w miastach.

Naturalne materiały w projektowaniu wnętrz

Wnętrza zaprojektowane zgodnie z zasadami regenerative design, są nie tylko piękne, ale również wspierają komfort i dobrobyt mieszkańców. Idealnym materiałem do tworzenia przytulnych i zdrowych przestrzeni jest drewno, które nie tylko wprowadza naturalne ciepło do wnętrz, ale ma też zdolność do regulacji wilgotności powietrza, co pozytywnie wpływa na mikroklimat pomieszczeń. Podobnie rzecz się ma z innym naturalnym materiałem – kamieniem, który dosyć często pojawia się w projektach pracowni VIVA DESIGN.

„Jednym z moich ulubionych materiałów, z którego często korzystam, projektując wnętrza dla moich klientów, jest kamień. Trwały i elegancki, doskonale nadaje się do wykończenia podłóg, ścian i blatów. Najczęściej wybieram marmur i granit, który daje nam poczucie stabilności i solidności, jednocześnie wprowadzając element natury do pomieszczenia. Kamień to też jeden z najbardziej ekologicznych materiałów budowlanych. Nie ma praktycznie konkurenta, jeśli chodzi o trwałość - przetrwa długie lata, zachowując jednocześnie elegancki wygląd. W przeciwieństwie do innych materiałów produkcja kamienia nie wymaga używania substancji chemicznych, które mają negatywny wpływ na środowisko. Jest on tym samym bezpieczny i korzystny dla naszego zdrowia” - mówi Barbara Steciak.

Regenerative design na świecie

Trend ten zyskuje ogromną popularność i z powodzeniem wdrażany jest nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale też w Afryce, Europie, Azji i Australii. 

• Budynek Bullitt Center w Seattle, USA: jest to biurowiec, który produkuje więcej energii, niż zużywa, dzięki wykorzystaniu paneli słonecznych, systemów do zbierania deszczówki i zaawansowanych technologii oszczędzania energii. W dużej mierze powstał z materiałów pozyskiwanych od lokalnych przedsiębiorstw. 

• Eastgate Centre w Harare, Zimbabwe: budynek inspirowany wentylacją kopców termitów, który reguluje temperaturę wewnętrzną bez tradycyjnych systemów klimatyzacyjnych, wykorzystując naturalne przepływy powietrza. Technika ta pozwala uniknąć stosowania klimatyzacji, zużywając znacznie mniej energii.
• One Central Park, Sydney, Australia: kompleks mieszkalno-handlowy, który łączy zielone ściany i ogrody pionowe z technologiami energii odnawialnej. Zielone ściany pomagają w chłodzeniu budynku i poprawiają jakość powietrza. Specjalny system zwierciadeł w ciągu dnia zbiera energię słoneczną, którą wykorzystuje się później do ogrzania i oświetlenia wnętrza. 

W Polsce trend ten również jest powoli wdrażany. Najlepszym przykładem może być plan budowy budynku w Poznaniu, którego elewacja ma zostać pokryta 140 tysiącami roślin.

[i] Światowe Forum Ekonomiczne, "Raport o Świadomości Ekologicznej Konsumentów", 2023