Stare mury w nowej odsłonie. Top 7 najciekawszych rewitalizacji w Polsce

Tegoroczne wakacje pokazują, że Polacy na nowo odkryli uroki wypoczywania w kraju. W czasie pandemii koronawirusa, kiedy wiele zagranicznych kierunków jest niedostępnych lub ryzykownych, masowo zapełniliśmy bałtyckie plaże, mazurskie jeziora i górskie szlaki. W kontekście podróżowania warto jednak zwrócić uwagę na zabytkowe lub historyczne miejsca, które w ostatnich latach przeszły niesamowitą metamorfozę.

Polska to nie tylko góry, jeziora i morze. Jest też wiele innych bardzo ciekawych lokalizacji, gwarantujących odpoczynek i dobrą zabawę dla całej rodziny. Takimi miejscami są obiekty, które ze zrujnowanych dawnych fabryk czy innych obiektów przemysłowych zamieniono w architektoniczne perełki. Jest ich w naszym kraju całkiem sporo. Każdy ma swoją bardzo ciekawą historię i oferuje swoim gościom wiele atrakcji. Zapraszamy do zapoznania się z zestawieniem 7 najciekawszych zrewitalizowanych miejsc w Polsce. Wiele z nich to nagradzane na całym świecie projekty.

Warszawa – Centrum Praskie Koneser

Centrum Praskie Koneser to pierwsze centrum kulturalno-rozrywkowe w Warszawie. Mieści się na terenie dawnej Warszawskiej Wytwórni Wódek „Koneser”, której początki sięgają końca XIX wieku. Na terenie fabryki funkcjonowały wówczas dwa oddzielne zakłady: Rektyfikacja Warszawska oraz Warszawski Skarbowy Skład Win. Pierwszy oczyszczał spirytus, drugi produkował z niego trunki. W 1923 roku w sąsiedztwie Konesera ulokowano Mennicę Państwową, w której bito monety, medale, odznaki i pieczęcie.

Podupadającą fabrykę zamieniono w wyjątkowe miejsce na mapie miasta. Mieszkańcy odzyskali jeden z najcenniejszych obszarów stolicy. Obecnie łączy w sobie odrestaurowany zabytek z nowoczesnością. Oferuje unikalną w skali Warszawy propozycję zarówno o charakterze komercyjnym, jak i kulturalno-rozrywkowym oraz zachwyca zaprojektowaną przez pracownię Juvenes-Projekt przestrzenią miejską o powierzchni aż 5 hektarów.

Znajdziemy tam kilkanaście restauracji i barów, sklepy, punkty usługowe, a przede wszystkim bardzo popularne wśród turystów Muzeum Polskiej Wódki. Kompleks mieści także hotel, biura i powierzchnie, w których organizowane są liczne wydarzenia kulturalne.  

Centrum Praskie Koneser jest najczęściej nagradzaną inwestycją mixed-use w Polsce. Ma na swoim koncie ponad 20 wyróżnień krajowych i międzynarodowych, w tym tak wyjątkowe nagrody jak The HOF Award 2019, przyznawana przez CIJ Europe najlepszym projektom z regionu CEE, Grand Prix Award w ramach CIJ Awards Poland 2019, Real Estate Impactor i dwie Nagrody Architektoniczne Prezydenta m.st. Warszawy.

Poznań – Stary Browar

Stary Browar to jedno z najważniejszych miejsc w Poznaniu. Łączy w sobie galerię handlową z galerią sztuki, oferując odwiedzającym mnóstwo atrakcji. Nazwa nie jest przypadkowa. W XIX wieku niemiecki piwowar Ambrios Hugger otwiera w Poznaniu swój pierwszy browar. Interes na wielką skalę rozkręcają jego synowie – Julius i Alfons, którzy budują wielki zakład przemysłowy, tworząc słynne Browary Hugera.

Powrót do czasów świetności dzisiejszy browar zawdzięcza Grażynie Kulczyk, która ponad 20 lat temu rozpoczęła tworzenie tego niezwykłego miejsca w samym sercu Poznania. Obecnie Stary Browar nie produkuje już piwa, ale z pewnością można się go napić w kilkudziesięciu restauracjach i kawiarniach, które mieszczą się pod jego dachem. Do tego ponad 200 sklepów, wnętrza wystawiennicze i eventowe, 8 sal kinowych, 5-gwiazdkowy hotel, kluby muzyczne i zabytkowy park.

To ważny ośrodek kultury organizujący każdego roku liczne wydarzenia, koncerty, wystawy, spotkania z ciekawymi ludźmi. Odwiedzający mogą podziwiać rzeźby i inne dzieła sztuki, których nie brak w tym ogromnym kompleksie. Zrewitalizowany browar zdobył liczne i prestiżowe nagrody i wyróżnienia, także międzynarodowe. Wszystko to sprawia, że każdego roku odwiedza go ponad 9 milionów osób.

Łódź – Manufaktura

Manufaktura to dziś prawdziwa wizytówka Łodzi. W XIX wieku w miejscu dzisiejszej Manufaktury działała wielka jak na tamte czasy fabryka tekstylna założona przez znanego łódzkiego przemysłowca Izraela Poznańskiego. Zakład stale rozrastał się o kolejne tkalnie i przędzalnie, przynosząc swojemu właścicielowi prawdziwą fortunę. Kompleks fabryczny wyposażony był m.in. we własną gazownię i remizę strażacką.

Po dawnym włókienniczym imperium nie ma już śladu, ale jego duch żyje w odrestaurowanych wielkim nakładem pracy budynkach dawnej fabryki. Obecny wygląd Manufaktury zawdzięczamy pracy najlepszych światowych projektantów i architektów, którzy zadbali o każdy szczegół. Manufaktura to dziś tętniące życiem miejsce w samym sercu Łodzi, które codziennie gromadzi tysiące mieszkańców i przyjezdnych. Mieści ponad 250 sklepów i butików, a do tego kilkadziesiąt restauracji, kino, teatr, place zabaw dla dzieci. Centralnym punktem kompleksu jest trzyhektarowy Rynek Włókniarek Łódzkich, który gości wiele imprez kulturalnych i rozrywkowych. Całości dopełnia najdłuższa w Europie fontanna.

To miejsce otrzymało liczne nagrody i wyróżnienia za wyjątkowy przykład rewitalizacji starego obiektu przemysłowego, który stał się nowym sercem miasta i jego prawdziwą turystyczną atrakcją.

Białystok - Galeria ALFA

Galeria Alfa to miejsce niezwykle na mapie Białegostoku. Centrum handlu i rozrywki mieści się w budynku dawnej manufaktury włókienniczej. Pod koniec XIX wieku do Białegostoku przybył niemiecki przemysłowiec Eugeniusz Becker. Wraz z Augustem Moesem, potężnym białostockim przedsiębiorcą, zakładają pierwszą w tym mieście spółkę akcyjną pod nazwą „Towarzystwo Białostockiej Manufaktury Eugeniusz Becker i S-ka”. Przez lata zakład staje się wielką i bardzo dochodową fabryką włókienniczą.

Dzisiaj przeszłość tego miejsca przypominają pięknie zrewitalizowane mury fabryki, która stała się tętniącym życiem centrum handlu i rozrywki Białegostoku. Mieści ponad 150 punktów handlowych i usługowych. Zlokalizowane w niej restauracje i kawiarnie są częstym miejscem spotkań licznych gości, którzy mają do dyspozycji ściankę wspinaczkową i kino. Alfa jest również gospodarzem wielu wydarzeń kulturalnych.

Włocławek – Browar B

To tętniące życiem centrum kulturalne Włocławka. Powstało w obiektach dawnego Browaru Bojańczyków, wybudowanego w XIX wieku. Pierwotnie produkowano tu wódkę, ale ostatecznie właściciel zdecydował się na wytwarzanie piwa. Było to jedno z największych przedsiębiorstw branży piwowarskiej na terenie Królestwa Polskiego. Zrujnowane budynki kilka lat temu przejęło miasto. Prace rewitalizacyjne trwały długo, ale ostatecznie udało się stworzyć piękny kompleks zabudowań nawiązujący do czasów świetności.

Browar B to centrum kultury z prawdziwego zdarzenia. Jest domem dla kilkunastu sekcji edukacyjno-artystycznych, prowadzi trzy zespoły seniorskie i kilkanaście grup tanecznych, w tym znany w całej Polsce Zespół Pieśni i Tańca „Kujawy” ze 120 tancerzami. Przez 5 lat swojego istnienia zorganizowano tu blisko 700 imprez estradowych, w tym aż 250 koncertów oraz blisko 150 wystaw. Wszystkie te wydarzenia zgromadziły w tym czasie prawie 350 tysięcy osób. Nic dziwnego skoro koncertują tu znani artyści z Polski i zagranicy oraz wystawiane są dzieła największych światowych twórców.

Gdynia – Muzeum Emigracji

Muzeum Emigracji znajduje się w samym sercu gdyńskiego portu, w budynku Dworca Morskiego wzniesionego w dwudziestoleciu międzywojennym. Kiedy w 1933 roku oddawano obiekt do użytku, był jednym z najnowocześniejszych tego typu w Europie. Stał się prawdziwym oknem na świat, przez które, do wybuchu wojny, setki tysięcy ludzi wypłynęło z Polski. Przed II wojną światową Dworzec Morski należał do jednych z najbardziej reprezentacyjnych budynków Gdyni. Dzięki pracom rewitalizacyjnym znów zachwyca swą architekturą, która oprócz mieszkańców podziwiana jest co roku przez tysiące pasażerów statków cumujących w porcie. Dworzec odzyskał dawny blask i jest bez wątpienia ozdobą całego miasta. Przeszklona ściana z widokiem na morze i solidnych rozmiarów taras są dodatkowymi atrakcjami przyciągającymi zwiedzających. Muzeum Emigracji to ważny punkt podczas zwiedzania Gdyni.

Katowice – Muzeum Śląskie

Muzeum Śląskie to przykład niezwykłego połączenia tradycji regionu z nowoczesnością. Mieści się na terenie dawnej kopalni „Katowice”, założonej w 1823 roku z inicjatywy emerytowanego rotmistrza Ignacego Ferdinanda von Boyema. Działała ona nieprzerwanie przez 176 lat. Ostatnią tonę węgla wydobyto tu w 1999 roku.

Dziś jest jednym z najważniejszych miejsc na mapie Katowic. Dzięki rewitalizacji powierzchni o wielkości 3 ha, stworzono tu niezwykłe muzeum, którego rozmach i pomysłowość zapierają dech w piersiach. To prawdziwe zagłębie kultury, która doskonale pokazuje też przemysłowe dziedzictwo regionu.

Na głębokości 14 metrów muzeum udostępnia bogate i różnorodne kolekcje. Znajdziemy tam m.in. galerię sztuki polskiej, sakralnej, liczne wystawy tematyczne, a także unikatową w skali Polski kolekcję scenografii teatralnej i filmowej. Pod ziemią ulokowano także sale edukacyjne, bibliotekę z czytelnią, audytorium na kilkaset osób oraz kącik edukacyjny dla dzieci. Odwiedzający mogą spojrzeć na Katowice także z innej perspektywy – taras widokowy zlokalizowany na wysokości 40 metrów w dawnym szybie wyciągowym „Warszawa II” zapewnia piękną panoramę miasta. Na terenie kopani „Katowice” działa nie tylko Muzeum Śląskie. Swoje miejsce znalazła tu także Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia oraz Międzynarodowe Centrum Kongresowe.