Telefarmacja a opieka farmaceutyczna. Gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy?

W sejmowej podkomisji zdrowia trwają prace nad projektem ustawy o zawodzie farmaceuty. Ważną zmianą, zapowiadaną przez decydentów, ma być wykorzystanie kompetencji farmaceuty w ramach tzw. opieki farmaceutycznej. W opinii ekspertów webinaru dla studentów farmacji, który odbył się w ramach programu „Recepta na sukces”, farmaceuci  posiadają wiedzę by efektywnie wesprzeć proces edukacji zdrowotnej, profilaktyki i leczenia pacjentów. Czas pandemii COVID-19 pokazał zaś, że teleporada, w tym raczkująca teleporada farmaceutyczna, może być istotnym elementem systemu opieki zdrowotnej, szczególnie w tematach zdrowia intymnego.

Potencjał teleporady farmaceutycznej

Jak wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Gedeon Richter Polska w ramach programu „Recepta na sukces”  85% respondentek dokonało kiedykolwiek zakupu produktów do higieny intymnej lub związanych z dolegliwościami ginekologicznymi lub antykoncepcją w aptece. Równocześnie 41% z nich przyznało, że doświadczyło dyskomfortu podczas zakupu tych produktów, a 24% zrezygnowało z zakupu z powodu wstydu. Najczęściej dyskomfort powodował brak prywatności i bliska odległość innych klientów, co stanowiło 56% wskazań oraz zachowanie farmaceuty, 35% wskazań, czyli m.in. głośna rozmowa na temat produktu oraz mowa ciała farmaceuty.[1] Sytuacja, w której w aptece wprowadza się dodatkowe bariery komunikacyjne np. dodatkowe szyby, maseczki czy przyłbice, dodatkowo to komplikuje i jest o wiele bardziej stresująca dla pacjentów, szczególnie tych, którzy przychodzą do apteki z problemami dotyczącymi zdrowia intymnego.

Potencjał teleporady farmaceutycznej jest bardzo duży. Dzwoniący mogą skorzystać z ogromnej wiedzy jaką dysponuje farmaceuta. Nie ogranicza ich ani czas, ani kolejka pacjentów, która często towarzyszy wizycie w aptece – mówiła podczas webinaru dla studentów farmacji Bianca-Beata Kotoro, psycholog społeczny, psychoseksuolog, psychoonkolog terapeuta.

Komunikacja ważnym elementem w edukacji studentów farmacji

Podczas rozmów na linii pacjent-farmaceuta potrzebne są wyjątkowe umiejętności komunikacyjne. Zarówno podczas rozmów w aptece, jak i teleporady, bez względu na to czy jest to problem ginekologiczny, czy nie.

Niezwykle istotnym elementem w pracy farmaceuty są kompetencje komunikacyjne. Ważne jest uzupełnianie i poszerzanie zdolności komunikacyjnych farmaceutów już na etapie studiów. Teleporada różni się od  tej tradycyjnej, dlatego warto przygotowywać przyszłych farmaceutów do pracy przez narzędzia teleinformatyczne – mówi  - Karolina Wojtczak, Kierownik Działu PR Gedeon Richter Polska Sp. z o. o.

Porada farmaceutyczna a RODO

Ważną kwestią zawodową jest ustawa RODO, która systematyzuje przepisy dotyczące ochrony danych osobowych i nakłada ogromny obowiązek na ich administratora, w tym wypadku na właściciela apteki. Komunikacja z farmaceuty z pacjentem powinna odbywać się z zachowaniem należytej ostrożności. Dane dotyczące choroby to dane wrażliwe, które mogą być usłyszane przez inne osoby w aptece. Dlatego tak ważne jest żeby stwarzać warunki intymne, w których pacjent może czuć się swobodnie
i bezpiecznie.

Ochrona danych osobowych obowiązuje od przeszło dwóch lat. To ustawa, z którą będziecie się spotykali na co dzień. Realizacja recepty, e-recepty, porada farmaceutyczna, uzyskane dane osobowe i chorobowe pacjenta to dane szczególnie wrażliwe, które należy chronić. Pacjent przychodzi do apteki, licząc na wsparcie, opiekę i poradę w komfortowych warunkach – mówiła do studentów farmacji Monika Bartwicka, prawniczka specjalizująca się w prawie farmaceutycznym.

Wykorzystanie potencjału farmaceuty

Ostatni czas dużo zmienił. Pacjenci odkryli zalety e-recepty, wielu usłyszało o recepcie farmaceutycznej. Jak wynika z badania Gedeon Richter Polska, 79% respondentów stwierdza, że wie czym jest recepta farmaceutyczna, jednak jedynie 48% osób z tej grupy wie, że to recepta wystawiona przez farmaceutę[2]. Polacy mylą pojęcie e-recepty, wystawionej przez lekarza, z receptą wystawianą przez farmaceutę. Nadal zdarza się, że pacjenci podchodzą lekceważąco do farmaceuty, uznając go za zwykłego sprzedawcę.

Warto edukować również pacjentów na temat kompetencji farmaceutów. To grupa zawodowa, która jest gotowa na  zwiększające się potrzeby pacjentów. Ich praca ma daje szansę na poprawę jakości
i skuteczności leczenia i może doskonale wspierać działania w zakresie profilaktyki zdrowia. Projekt ustawy o zawodzie farmaceuty  procedowany w sejmowej podkomisji zdrowia określa opiekę farmaceutyczną, która ma poszerzyć kompetencje  farmaceutów. Telefarmacja może być doskonałym narzędziem dla tej opieki -mówi Daria Wielogórska-Rutka.

------------------------------------------------------

[1]. Raport „Oczekiwania kobiet wobec komunikacji z lekarzem ginekologiem i farmaceutą” na zlecenie LB Relations Sp. z o. o. dla Gedeon Richter Polska, n=1048, CAWI, zrealizowany przez SW Research.
[2]. Tamże.

Dodatkowych informacji udzielają:

O programie

„Recepta na sukces” to program edukacyjny skierowany do studentów medycyny i farmacji zainicjowany przez firmę Gedeon Richter Polska, lidera w obszarze ochrony zdrowia kobiet. W ramach VI edycji programu zainicjowana została kampania społeczno-edukacyjna pod hasłem „Porozmawiajmy otwarcie o…” (#porozmawiajmyotwarcie), która koncentruje się na zdrowiu kobiet. Celem kampanii jest zwrócenie uwagi studentów medycyny i farmacji, przyszłych lekarzy ginekologów i farmaceutów, na kluczową rolę jaką w procesie terapeutycznym pełni komunikacja z pacjentką, a także zwiększenie świadomości kobiet w zakresie tego, jakich informacji na temat ich życia intymnego potrzebuje lekarz czy farmaceuta, by móc we właściwy sposób zatroszczyć się o ich zdrowie.