Mówi: | dr inż. Katarzyna Okręglicka |
Funkcja: | fizjolog żywienia |
Duża część chorób nowotworowych zależy od diety, a nie genów
Za 25 proc. zgonów w Polsce odpowiadają nowotwory. Mimo że duża część tych chorób wynika z niewłaściwego stylu życia, wiedza na temat ich profilaktyki jest niewielka. Ważnymi czynnikami ryzyka raka są nadwaga, otyłość, niska aktywność fizyczna oraz dieta bogata w tłuszcz, przetworzone węglowodany, czerwone mięso, wędliny, sól i alkohol. Działanie antyrakowe wykazują przeciwutleniacze zawarte w warzywach i owocach.
Nowotwory są drugą co do częstości przyczyną zgonów w Polsce zaraz po chorobach serca. Wpływ diety i aktywności fizycznej na zdrowie układu krążenia jest oczywisty niemal dla wszystkich, jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że również duża część chorób nowotworowych zależy od stylu życia.
– Korelacja pomiędzy dietą i stylem życia a występowaniem nowotworów jest już udowodniona. Są dane, które wskazują, że 1/3 nowotworów można byłoby uniknąć właśnie przez odpowiednie odżywianie i odpowiednią aktywność fizyczną – mówi dr inż. Katarzyna Okręglicka, fizjolog żywienia, agencji informacyjnej Newseria Lifestyle.
Najlepiej udokumentowanym związkiem pomiędzy dietą a rozwojem nowotworu jest rak jelita grubego. Głównym czynnikiem ryzyka w tym przypadku jest spożywanie dużej ilości czerwonego mięsa i wędlin. Udowodniono również, że nadmiar soli w żywności może przyczynić się do rozwoju raka żołądka.
Wszystkim procesom nowotworowym sprzyja wysokie spożycie tłuszczu i białka, przetworzonych węglowodanów oraz alkoholu. Jednocześnie taki sposób odżywiania jest związany z nadwagą i otyłością, które same w sobie podwyższają prawdopodobieństwo rozwoju raka.
– Wiele danych naukowych o połączeniu elementów diety z występowaniem nowotworów dotyczy niewystarczającego spożycia antyoksydantów. Są to substancje o charakterze przeciwutleniającym, które zmiatają wolne rodniki w naszym organizmie, przez co chronią białka, kwasy tłuszczowe i kwasy nukleinowe przed uszkodzeniem – dodaje Katarzyna Okręglicka.
Przeciwutleniacze hamują działanie związków rakotwórczych oraz zapobiegają uszkodzeniom materiału genetycznego, co mogłoby zapoczątkować proces nowotworowy. Głównym źródłem tych substancji są warzywa i owoce, rośliny strączkowe oraz orzechy i pestki.
Według raportu Światowego Funduszu Badań nad Rakiem podstawowymi elementami profilaktyki chorób nowotworowych są: właściwa masa ciała, codzienna aktywność fizyczna oraz dieta bogata w nieprzetworzone pokarmy roślinne, uboga w produkty typu fast-food, słodkie napoje, sól oraz alkohol. Co ciekawe, organizacja zaleca ograniczenie spożycia czerwonego mięsa do minimum oraz całkowitą rezygnację z wędlin.
Czytaj także
- 2025-04-14: Trwa kontrola szczepień dzieci. Rodzice uchylający się od tego obowiązku muszą się liczyć z karami
- 2025-04-07: Młode pokolenie szczególnie narażone na choroby cywilizacyjne. Unijni ministrowie zdrowia chcą przemodelować kwestie profilaktyki
- 2025-03-27: Coraz więcej osób choruje na kleszczowe zapalenie mózgu. Na profilaktyczne szczepienie zdecydował się tylko co 10. Polak
- 2025-04-02: Julia Kamińska: Bardzo niepokoi mnie trend odwrotu od sprawdzonych szczepionek ratujących życie. Chciałabym, żeby ludzie ufali naukowcom i nie bali się
- 2025-03-04: Realizacja Planu dla Chorób Rzadkich przyspiesza. Są już nowe warunki wyceny i poszerza się pakiet badań screeningowych
- 2025-03-06: Priorytetem osób kupujących mieszkanie jest dostęp do zielonych terenów. To ma istotny wpływ na ich dobrostan
- 2025-02-12: Polska z wydatkami na zdrowie zbliża się do średniej krajów OECD. Wyzwaniem jest efektywne wykorzystywanie tych funduszy
- 2025-02-05: Sztuczna inteligencja dużym wsparciem w diagnostyce. Może być szczególnie cenna w chorobach rzadkich
- 2025-01-23: Rośnie pokolenie osób otyłych i z nadwagą. To duże obciążenie dla zdrowia fizycznego i psychicznego młodych ludzi
- 2025-01-20: Coraz więcej rodziców odmawia zaszczepienia dzieci. Statystyki mogłoby poprawić ograniczenie dostępu do żłobków i przedszkoli
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Nie żyje Jadwiga Jankowska-Cieślak

Jadwiga Jankowska-Cieślak: Zwykle Złota Palma otwiera ścieżkę do kariery, a mi zamknęła. W Polsce trwał wtedy stan wojenny i musiałam szybko wracać do kraju
Żywienie

Sylwia Bomba: Stosuję zasadę żywieniową 80/20. Raz w tygodniu jem z córką kebaba i organizm wybacza mi to
Influencerka przekonuje, że są takie momenty czy okoliczności, kiedy w swoim jadłospisie pozwala sobie na więcej. Jej zdaniem każdy powinien robić sobie taki „oszukany dzień” i spełniać wtedy swoje zachcianki żywieniowe. Oczywiście nie po to, żeby się najeść do syta, ale zaspokoić apetyt chociażby na coś słodkiego. Sylwia Bomba przyznaje, że do jej dietetycznych grzeszków należą: kebab, popcorn i cola.
Problemy społeczne
Duża zmiana w organizacji pracy w firmach. Elastyczność wśród najważniejszych oczekiwań pracowników

Dotychczasowe modele organizacji pracy w firmach nie zawsze odpowiadają na wyzwania przyszłości. Ostatnie lata zmieniły zasady gry na rynku pracy i teraz elastyczność liczy się na nim bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Elastyczny model pracy staje się jednym z bardziej oczekiwanych benefitów, a dla firm jest to sposób na przyciągnięcie talentów. Kolejnym jest wykorzystanie innowacyjnych narzędzi technologicznych. To jednak wymaga zarówno od pracowników, jak i od pracodawców zaangażowania w ciągłe podnoszenie kompetencji.
Gwiazdy
Wiktor Dyduła: W domu rodzinnym zawsze podtrzymywaliśmy tradycję śmigusa-dyngusa. Teraz widzę, że w miastach już zanika ten zwyczaj

Zdaniem wokalisty śmigus-dyngus może dostarczyć sporo radości, ale też być powodem kłótni, chociażby w momencie, kiedy nie wszyscy godzą się na taką zabawę. Nie ukrywa też, że w dzieciństwie najbardziej czekał właśnie na lany poniedziałek i bitwę na wiadra. Zauważa jednak, że z roku na rok ta tradycja powoli zanika, a za oblanie wodą osób, które sobie tego nie życzą, można nawet dostać mandat.