Mówi: | Maciej Chłapowski, autor książki "Róża. Miłość i walka" Stanisław Mossakowski, historyk sztuki Ignacy Krasicki, wydawca książki "Róża. Miłość i walka" |
„Róża. Miłość i Walka.” Opowieść o niezwykłej kobiecie z wielką historią w tle
Na rynku pojawiła się właśnie książka „Róża. Miłość i walka”. To biografia Róży Sobańskiej napisana przez jej syna Macieja Chłapowskiego. Historyk sztuki Stanisław Mossakowski mówi, że ta publikacja to dokument ukazujący historię polskiego wychodźstwa, a wydawca Ignacy Krasicki dodaje, że śledząc losy bohaterki i jej rodu, można poznać 150 lat polskiej historii.
Róża Sobańska była kobieta niebanalną i takie też były jej losy. Uwikłana w dramatyczną historię XX wieku młodość przeżyła w II Rzeczypospolitej, by w czasie II wojny światowej poznać dramatyczny los uchodźcy. Przez Włochy, Portugalię i Anglię dotarła wraz z małymi dziećmi do Argentyny, gdzie na nowo musiała zbudować swój świat.
– To była fantastyczna kobieta, bardzo odważna, była też dobrym kompanem – opowiada w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Lifestyle Maciej Chłapowski, autor książki „Róża. Miłość i walka”. – Tak często o niej mówiłem, że moi przyjaciele zapyali, dlaczego nie napiszesz o niej książki? I znalazł się taki moment, kiedy mogłem to w końcu zrobić i zrobiłem.
W swej książce Maciej Chłapowski ukazuje życie swojej fascynującej, kosmopolitycznej rodziny. Odkrywa przed czytelnikami niezwykłą kobietę, człowieka o wielkim harcie ducha, ale i ogromnym poczuciu humoru.
– Zapamiętałem ją przede wszystkim jako bliską ciotkę, może nawet kuzynkę, ponieważ rodzina Sobańskich i Krasickich była od bardzo dawna spokrewniona – uzupełnia tę opowieść Ignacy Krasicki, wydawca książki „Róża. Miłość i walka”. – Jeszcze zanim została moją teściową, była moją młodą ciotką, którą pamiętam właśnie z Pałacu Sobańskich w Warszawie, gdzie jako 11-letni chłopiec bywałem niejednokrotnie.
Czytając o losach Róży, poznajemy też kulisy wielu wydarzeń historycznych. Czytamy o życiu arystokracji w przedwojennej Polsce, o dramatycznych wydarzeniach II wojny, o udziale Polaków w alianckim zwycięstwie, wreszcie o złożonym świecie polskiej emigracji w Ameryce Południowej, o życiu w czasach szerzącego się peronizmu. Wielka historia okraszona jest jednak anegdotami, opowieściami z życia na wsi oraz wspomnieniami ze spotkań towarzyskich.
– Książka o Róży Sobańskiej jest po prostu dokumentem – podkreśla Stanisław Mossakowski, historyk sztuki. – Jest historią dwóch rodzin, zapisem niezwykłych dziejów tych rodzin, rodzin, które zapłaciły wielką daninę krwi, rodzin, które były zmuszone do opuszczenia kraju i tułaczki. Jest to dokument historyczny na temat polskiego wychodźstwa, więc jest to interesujące bardzo.
Ta książka jest bardzo ważna dla czytelnika, nie tylko polskiego zresztą, dlatego że w osobie Róży syntetyzuje ona dzieje Polski ostatnich 150 lat, zwraca uwagę Ignacy Krasicki.
– Pochodziła ona z rodziny, która wydała jej praprababkę, zwaną „Różą Sybiru” Sobańską, która dobrowolnie była na zsyłce na Syberii po powstaniu, żeby być przy mężu z małymi dziećmi, i która pomagała ogromnie Sybirakom. Sobańscy bardzo dużo zrobili dla sprawy Polski, m.in. poprzez działalność ekonomiczną. Oni bowiem wyrośli na rodzinę o dużej fortunie dzięki temu, że przywiązani do Napoleona i idei niepodległości Polski w Rosji carskiej kultywowali dalej buraka cukrowego, którego przywiózł Napoleon do Europy.
Ród Sobańskich, jak dodaje Stanisław Mossakowski, miał olbrzymie poczucie obowiązków społecznych, dlatego czynnie działał na arenie publicznej.
– Ufundowali szpital w Warszawie, poza tym budowali kościoły, co było szczególnie ważne na Kresach, gdzie władze carskie nie pozwalały tego robić. Wielkie poczucie odpowiedzialności społecznej sprawiło, że ich działalność w tym zakresie jest wyjątkowa, a w każdym razie bardzo znaczna.
To silne poczucie obowiązku wobec ojczyzny sprawiło, że również podczas ostatniej wojny członkowie rodziny czynnie, często w dramatycznych i tragicznych okolicznościach, dowodzili swojego patriotyzmu.
– W ostatniej wojnie dwóch braci Róży – Michał i Henryk – służyło w wojsku, byli w partyzantce – mówi Ignacy Krasicki. – Henryk był jednym z nielicznych obrońców Powiśla w czasie powstania. Razem z berlingowcami, którzy przeprawili się przez rzekę, bronił tych pozycji, za co został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Babka Róży miała szpital dla upośledzonych w Warszawie. W czasie powstania była ze swoimi chorymi, a kiedy przyszli Niemcy, żeby likwidować szpital, czyli zamordować rannych, powiedziała: „Nie, ja będę z nimi” i została bestialsko zamordowana przez hitlerowców. Już to wystarczy, żeby uświadomić sobie, jakim człowiekiem była Róża.
Czytaj także
- 2025-04-23: Eksperci apelują do Ministerstwa Zdrowia o zmianę w polityce nikotynowej. Powinna lepiej chronić dzieci i młodzież
- 2025-04-24: Niepewność gospodarcza rosnącym zagrożeniem dla firm. Sytuację pogarszają zawirowania w światowym handlu
- 2025-04-11: Inwestorzy już odczuwają skutki wprowadzania ceł przez Donalda Trumpa. Finalnie najwięcej stracą na tej polityce Amerykanie
- 2025-04-17: Niepewność powodowana amerykańskimi cłami wstrzymuje inwestycje. Firmy skupiają się na gromadzeniu zapasów
- 2025-04-08: Blisko 10 mln Ukraińców nie ma dostępu do wody pitnej lub infrastruktury sanitarnej. Na jej odbudowę potrzeba 11,3 mld dol.
- 2025-03-14: Odwetowe cła z UE na amerykańskie towary mogą być kolejnym etapem wojny handlowej. Następne decyzje spowodują dalszy wzrost cen
- 2025-03-17: Na wojnie handlowej straci nie tylko Unia Europejska, ale przede wszystkim USA. Cła odwetowe na eksport USA wynoszą już 190 mld dol.
- 2025-03-24: Odsetki to za mało. Parlament Europejski chce, by zamrożone rosyjskie aktywa stopniowo wspierały Ukrainę
- 2025-03-18: Europa będzie się zbroić. Musi być gotowa na atak Rosji na kraj NATO w ciągu kilku najbliższych lat
- 2025-03-21: Ukraińska kultura cierpi na wstrzymaniu pomocy z USA. Wiele projektów potrzebuje wsparcia UE
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Nie żyje Jadwiga Jankowska-Cieślak

Jadwiga Jankowska-Cieślak: Zwykle Złota Palma otwiera ścieżkę do kariery, a mi zamknęła. W Polsce trwał wtedy stan wojenny i musiałam szybko wracać do kraju
Muzyka

Wiktor Dyduła: Produkcja płyt i nagrywanie teledysków są niezwykle kosztowne. Jeśli nie ma pomocy wytwórni fonograficznej, można założyć zbiórkę na ten cel
Wokalista przyznaje, że często na barkach artystów jest nie tylko przygotowanie materiału na płytę, ale także zebranie pieniędzy na jej nagranie, produkcję i wszelkie działania promocyjne. To wszystko sporo kosztuje. On sam może w tej kwestii liczyć na wsparcie wytwórni fonograficznej, więc jest mu łatwiej, natomiast ci, którzy są zdani sami na siebie, mają twardy orzech do zgryzienia. Dlatego też Wiktor Duduła pochwala chociażby zakładanie publicznych zbiórek na taki cel.
Farmacja
Właściciele psów i kotów szczególnie narażeni na choroby odkleszczowe. Nie decydują się jednak na profilaktyczne szczepienia

Eksperci ostrzegają, że Polska znajduje się w czołówce krajów Europy Środkowej pod względem liczby zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu, a mimo to poziom zaszczepienia przeciwko tej chorobie pozostaje dramatycznie niski. Tymczasem zmiany klimatyczne, coraz wyższe temperatury, migracje kleszczy i zanik sezonowości ich aktywności powodują, że ryzyko zakażenia jest coraz większe – nie tylko w lesie, ale i w mieście, parku czy ogrodzie, a nawet w domu, szczególnie tam, gdzie mieszkają zwierzęta.
Dom i ogród
Eliza Gwiazda: Bez chemii naprawdę można wysprzątać mieszkanie na błysk. Wiele rzeczy da się doczyścić na przykład sodą

Influencerka lubi, gdy w jej domu wszystko lśni, i ma swoje sprawdzone metody sprzątania bez używania chemii. Popularne składniki, które można znaleźć w każdej kuchni, takie jak soda, ocet czy kwasek cytrynowy, okazują się bowiem równie skuteczne i wydajne jak detergenty. Eliza Gwiazda zaznacza, że naturalne metody sprzątania i czyszczenia różnych powierzchni są przyjazne dla środowiska oraz bezpieczne dla domowników i zwierząt.