Młodsze pokolenia są coraz lepiej wykształcone

Badanie zachowań edukacyjnych Polaków pokazuje, że dokonaliśmy awansu edukacyjnego. Młodsze pokolenia są coraz lepiej wykształcone. Wciąż największy wpływ na wybory edukacyjne i poziom wykształcenia mają wzory wyniesione z rodzinnego domu, choć duże znaczenie ma też sytuacja na rynku pracy. Poziom wykształcenia ma często wpływ na charakter zatrudnienia – niższe wykształcenie zwiększa prawdopodobieństwo zatrudnienia na umowę śmieciową.

Podstawowe znaczenie dla osiąganego poziomu edukacji ma przede wszystkim sytuacja rodzinna – wykształcenie rodziców oraz motywowanie przez nich dzieci do zdobywania kolejnych poziomów edukacji. Wykształceni rodzice są w stanie od najmłodszych lat przekazywać potomkom wiedzę i zaszczepić potrzebę jej zdobywania.

– Wzorce edukacyjne przekładają się na kolejne pokolenia. Rodzice z wyższym wykształceniem częściej poświęcają swój czas na rozmowy i zabawy edukacyjne z małymi dziećmi do siódmego roku życia – mówi agencji informacyjnej Newseria dr Agnieszka Chłoń-Domińczak, lider Zespołu Edukacji i Rynku Pracy w Instytucie Badań Edukacyjnych. – To, co niepokoi w badaniu, to jak wygląda przejście pomiędzy edukacją a rynkiem pracy. Jeżeli osoba ma niższe wykształcenie, częściej zdarza się, że pracuje w szarej strefie na podstawie ustnych umów lub pracuje na umowach śmieciowych.

Wpływ na kontynuowanie nauki w dorosłym życiu ma z kolei sytuacja rodzinna i społeczna. Zwykle rezygnują z niej rodzice małych dzieci i ludzie starsi. Istotny jest też poziom osiągniętego wykształcenia – im bardziej wykształcone osoby, tym chętniej korzystają z różnych form doszkalania i poszerzania wiedzy.

– Widzimy, że osoby, które są wykluczone edukacyjnie czy osiągnęły najniższe poziomy wykształcenia, nie kontynuują nauki, co z kolei zwiększa ryzyko wykluczenia społecznego. Badanie potwierdza również, że dorośli Polacy rzadko są aktywni edukacyjnie. Ewentualnie uczą się samodzielnie, nieformalnie. Wraz z wykształceniem rośnie uczestnictwo w różnych formach nauki – krótko mówiąc, osoby niżej wykształcone mniej się uczą – podkreśla dr Agnieszka Chłoń-Domińczak.

Instytut Badań Edukacyjnych we współpracy z zespołem Instytutu Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej przygotował badanie zachowań edukacyjnych Polaków, w którym udział wzięło ponad 33 tys. gospodarstw domowych i około 60 tys. osób, a w ankiecie indywidualnej odpowiedzi udzielały osoby pomiędzy 15. a 65. rokiem życia.