Wiele przypadków choroby Alzheimera to efekt stylu życia, a nie genów

Według prognoz Światowej Organizacji Zdrowia, do roku 2050 na chorobę Alzheimera zachoruje jedna osoba na trzy w grupie ludzi po 65. roku życia. Zdaniem naukowców epidemię tę można jednak zatrzymać, bo geny jedynie predysponują do rozwoju choroby, a decydujące znaczenie ma styl życia. Podstawą profilaktyki Alzheimera powinna być zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i umysłowa oraz zaangażowanie społeczne.

Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia geny mogą predysponować do rozwoju choroby Alzheimera, jednak w większości przypadków decydujące znaczenie mają czynniki środowiskowe, czyli styl życia.

– Geny ukierunkowują nas w stronę określonych chorób, ale silniejsze od nich jest środowisko. To dobra wiadomość, bo daje nam możliwość ingerowania w przeznaczenie zapisane nam w DNA – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle Giovanni Scapagnini, profesor medycyny oraz biochemii klinicznej, członek American Society for Neuroscience.

Najlepiej poznany gen dotyczący choroby Alzheimera to ApoE4. Według badań u jego nosicieli obserwuje się ponad trzykrotnie wyższe ryzyko zachorowania. Zdaniem profesora wiedza o własnej podatności jest dużym obciążeniem psychicznym, jednak umożliwia zahamowanie rozwoju choroby przed pojawieniem się jej symptomów.

– Choroba Alzheimera zaczyna się na 20 lat przed wystąpieniem jej objawów. Kiedy doświadczamy już postępującej utraty pamięci, jest zbyt późno na to, by odpowiednio ingerować w przebieg choroby. Jeśli jednak zaczniemy nad tym pracować przed wystąpieniem objawów, istnieje wówczas ogromna przestrzeń 20 lat, w czasie której możemy w prawidłowy sposób pracować nad tym, by przeszkodzić tej chorobie – podkreśla naukowiec.

Na podstawie przeglądu wszystkich opublikowanych badań dotyczących demencji (w tym choroby Alzheimera) epidemiolodzy z amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia wyodrębnili czynniki ryzyka tego typu zaburzeń. Jednym z najbardziej istotnych jest nieprawidłowa dieta.

– Odżywianie to najlepszy sposób, aby zapobiec chorobie Alzheimera, ponieważ można oddziaływać bardzo dobrze zarówno na stres oksydacyjny, jak i na stan zapalny można też pracować nad genami, które uczestniczą w możliwym ataku choroby – dodaje profesor Scapagnini.

W profilaktyce choroby Alzheimera bardzo ważne są również regularna aktywność fizyczna, poziom aktywności umysłowej oraz stopień zaangażowania społecznego. Zmiany otępienne występują rzadziej u ludzi bardziej wykształconych. Zajęcia stymulujące intelektualnie, takie jak uczenie się, czytanie, gry czy rozwiązywanie krzyżówek, wykonywane zarówno w młodym, jak i starszym wieku pozwalają utrzymać sprawność mózgu na dłużej. Bogate życie towarzyskie i rodzinne, wizyty w kinie, teatrze czy wolontariat również przeciwdziałają obniżeniu funkcji poznawczych.