22 kwietnia – Światowy Dzień Ziemi. Dbajmy o planetę nie tylko od święta
Dzień Ziemi co roku obchodzony jest pod innym hasłem przewodnim. W 2024 roku brzmi ono: „Planeta kontra tworzywa sztuczne”. Plastik jest obecny niemal w każdym aspekcie naszego życia. Pakujemy w niego prawie wszystko – od szamponów i mydła po żywność. Choć coraz więcej firm zmniejsza jego ilość w opakowaniach, to produkcja tworzyw sztucznych wciąż rośnie. Obecnie rocznie wynosi ok. 400 milionów ton, z czego tylko 9 proc. jest poddawanych recyklingowi.
– Ponad połowa wszystkich wyprodukowanych artykułów z plastiku jest przeznaczona do jednorazowego użytku. Na całym świecie, co minutę kupuje się milion butelek z tworzyw sztucznych, z czego tylko niewielki odsetek trafia do ponownego przetworzenia – podkreśla Lisa Scoccimarro, liderka Akademii Ekologicznej Amest Otwock.
Reszta trafia do rzek i oceanów lub zanieczyszcza glebę. Przez swoją trwałość, tworzywa sztuczne stały się bardzo poważnym problemem dla planety. Mimo że mają wiele wartościowych zastosowań, to głównie wykorzystywane są do produkcji artykułów jednorazowego użytku.
Jak unikać plastiku?
Przede wszystkim zrezygnuj z jednorazowych produktów, takich jak torby na zakupy, woda butelkowana czy opakowana żywność. Te pierwsze artykuły z łatwością zastąpisz tymi wielokrotnego użytku. Zaś warzywa i owoce pakuj luźno do koszyka lub do specjalnych wielorazowych woreczków. Kupując kawę na wynos miej ze sobą swój kubek termiczny.
Istotną kwestią jest też segregacja odpadów i recykling, który polega na ponownym wykorzystaniu odpadów w celu wytworzenia nowych materiałów i produktów. Z przetworzenia tworzyw sztucznych powstają między innymi butelki, opakowania, torby i worki na zakupy, a nawet meble ogrodowe!
– Porozrzucane plastikowe butelki, pudełka po jedzeniu, plastikowe torby na stałe wpisały się w polski krajobraz. Nieodpowiednio zagospodarowane odpady lub, co gorsza, dzikie wysypiska zaśmiecają nie tylko miasta, ale również tereny wiejskie, parki narodowe i wybrzeża. Takie odpady najpierw rozpadają się na mniejsze cząsteczki zwane mikroplastikem, a następnie na nanoplastik, który jest trudno dostrzegalny nawet pod mikroskopem – zauważa LisaScoccimarro, liderka Akademii Ekologicznej Amest Otwock.
Naukowcy alarmują, że wyprodukowany plastik nigdy nie zniknie, a jego niewidoczne fragmenty już lądują na naszych talerzach. Spożywamy je nieświadomie w wodzie, napojach gazowanych, winie, mięsie, rybach, owocach morza, nabiale czy owocach i warzywach. Nawet szklanka herbaty zaparzona z plastikowej torebki może zawierać ok. 20 400 cząstek mikroplastiku.
Przy całkowitym zaprzestaniu produkcji tworzyw sztucznych, ich drobinki jeszcze przez długie lata będą uwalniały się do środowiska. Dlatego tegoroczne hasło „Planeta kontra tworzywa sztuczne” skłania do refleksji nad walką jaką musi stoczyć ziemia, by ograniczyć wpływ plastiku na ekosystemy i zdrowie nas – ludzi.
SYLWESTER LAST MINUTE. Jak zaplanować sylwestrowy wypad w jeden dzień?
MP3 | Stres Polaków. 75% zmaga się z napięciem każdego tygodnia
Nowy Rok w harmonii z naturą – ekologiczne postanowienia na 2025
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Media
Damian Janikowski: Radosław Majdan to jest superkompan na wyprawy, na zakupy i megagość do pogadania
Były zapaśnik podkreśla, że udział w programie „Mistrzowskie pojedynki. Eternal Glory” nie był dla niego szczególnie trudnym wyzwaniem, ponieważ wiele z konkurencji przypominało mu codzienne treningi. Mimo to Damian Janikowski nie czuł się pewnie, gdyż rywalizował z utalentowanymi sportowcami, takimi jak Adam Kszczot czy Jakub Rzeźniczak. Zauważył też, że Radosław Majdan, a prywatnie jego sąsiad, nie był groźnym przeciwnikiem, ale raczej świetnym towarzyszem wyprawy.
Zdrowie
Eksperci: e-papierosy to poważny problem wśród dzieci. Nowe przepisy to dobry krok, ale absolutnie niewystarczający
Konsumpcja e-papierosów wśród młodzieży rośnie alarmująco: statystyki pokazują, że sięga po nie już ponad 20 proc. nastolatków w wieku 13–15 lat. Eksperci alarmują, że takie produkty są specjalnie zaprojektowane pod młodych użytkowników, oferując atrakcyjne smaki, opakowania i marketing. Rząd skierował do Sejmu projekt nowelizacji przepisów, który wprowadza zakaz sprzedaży wszystkich e-papierosów i woreczków nikotynowych nieletnim oraz ogranicza możliwość ich używania w miejscach publicznych. Jednak specjaliści podkreślają, że konieczne jest dalsze uszczelnienie przepisów, zwłaszcza w zakresie sprzedaży internetowej. Konsultant krajowy ds. zdrowia publicznego, prof. Łukasz Balwicki, mówi wprost, że należy wyeliminować z obrotu jednorazowe e-papierosy, jako produkty najbardziej atrakcyjne dla dzieci i młodzieży.
Teatr
Jadwiga Jankowska-Cieślak i Daniel Olbrychski po 50 latach znów zagrają małżeństwo w sztuce „Przebłyski”. „To duża rozkosz spotkać się po tylu latach”
Twórcy sztuki zatytułowanej „Przebłyski” podkreślają, że jest to spektakl – lustro każdej pary. Kreowani przez Jadwigę Jankowską-Cieślak i Daniela Olbrychskiego Rosa i Abrasza przez lata byli małżeństwem, a w chwili śmierci mężczyzny widzowie dostają kompendium wiedzy o ich niełatwym życiu. Odtwórca głównej roli cieszy się, że znów może się spotkać na scenie z aktorką, która od lat robi na nim ogromne wrażenie. Przyznaje też, że Serge Kribus napisał ten tekst z myślą o nim i zależało mu, żeby zagrał tę sztukę w Paryżu. Najpierw jednak przedstawienie zostanie zaprezentowane w polskiej wersji.