HISTORIA KINA EUROPEJSKIEGO NA ARTE.TV
Od kiedy tylko stworzono fotografię, ludzie zapragnęli utrwalać nie tylko obiekt, ale i jego ruch. Pierwszy publiczny pokaz filmowy odbył się w Salonie Indyjskim w „Grand Cafè” w Paryżu w 1895 roku przed 35-osobową widownią. Prekursorzy światowej kinematografii, bracia August i Louis Lumière zaprezentowali swoje pierwsze filmy dokumentalne: „Wyjście robotników z fabryki” oraz „Wjazd pociągu na stację w La Ciotat”. Data ta została uznana na całym świecie za dzień narodzin kina, a Francja zyskała miano kolebki światowej kinematografii. Z czasem twórcy z całej Europy zapragnęli poznać i okiełznać sztukę filmową. ARTE.tv prezentuje historię kina europejskiego w serii dokumentalnej „CinéKino”, która powstała z okazji 120. rocznicy powstania X muzy. Wszystkie odcinki znajdują się pod linkiem: CinéKino | ARTE.tv.
Bracia Lumière w oparciu o wynalazek stworzony przez Thomasa Edisona wynaleźli i opatentowali kinematograf. Tworzył on obraz jakości lepszej niż dotychczasowe maszyny, rejestrował ruch oraz, co najważniejsze, pozwalał na późniejsze odtworzenie filmu przed widownią. To odkrycie otworzyło nową erę w historii Europy – erę filmu. Składająca się z 10 odcinków seria „CinéKino”, przywołuje wspomnienia, wywiady i archiwalne nagrania, dzięki czemu opowiada o rozwoju kina w poszczególnych krajach europejskich.
KINO BRYTYJSKIE
Brytyjski przemysł filmowy jest jednym z najlepiej rozwijających się w Europie. Angielscy twórcy i reżyserzy stale rywalizują z Hollywood, inwestując niemałe pieniądze w produkcję. Seria filmów o Harrym Potterze czy serial Sherlock to dzieła, które ogląda cały świat. Jednak od czego się zaczęło? Koniec lat 20. przyniósł w kinie brytyjskim przełom dźwiękowy. Pierwszym filmem dźwiękowym w historii tej kinematografii był „Szantaż” z 1929 r. w reżyserii Alfreda Hitchcocka i to on spopularyzował kino w Anglii. Odcinek „CinéKino: Wielka Brytania” prezentuje podróż po historii brytyjskiej kinematografii, od Daniela Craiga po Michaela Fassbendera, od Alfreda Hitchcocka po Stephena Frearsa, przez kino niszowe aż po największe hity z Jamesem Bondem. Całość można znaleźć pod linkiem: CinéKino: WIELKA BRYTANIA | ARTE.tv.
KINO HISZPAŃSKIE
Pierwszy hiszpański film powstał w 1897 r. i prawdopodobnie był to krótkometrażowy obraz zatytułowany „Ludzie wychodzący z południowej mszy w katedrze Matki Bożej z Pilar w Saragossie”, zrealizowanym przez Eduardo Jimeno. Z pioniera kina hiszpańskiego uważa się jednak Segundo de Chomón, który uczył się sztuki filmowej we Francji i we Włoszech. Realizował filmy trikowe, eksperymentując z możliwościami kamery, animacją, efektami specjalnymi tworząc wyjątkowe kino iluzji. Jednym z jego najsłynniejszych dzieł jest „Elektryczny hotel”. Odcinek „CinéKino” poświęcony kinematografii Półwyspu Iberyjskiego dostępny pod linkiem: CinéKino: HISZPANIA | ARTE.tv skupia się na filmach Pedro Almodóvara, Luisa Buñuela i Fernanda Trueby. Reportaż daje też okazję do poznania licznych wersji Don Kichota.
KINO POLSKIE
Trudno nie wspomnieć także o polskich akcentach w początkach kina. W „CinéKino: Polska” spotkamy się z Andrzejem Wajdą, Krzysztofem Kieślowskim, Krzysztofem Zanussim, Andrzejem Żuławskim i Romanem Polańskim, a pod linkiem CinéKino: POLSKA | ARTE.tv zobaczymy opowieść o najważniejszych produkcjach polskiej kinematografii, takich jak „Człowiek z marmuru”, „Seksmisja”, „Pianista” czy „Ida”. Dowiemy się także o polskim wkładzie w rozwój technologii filmowej za sprawą Kazimierza Prószyńskiego, którego poważali nawet słynni bracia Lumière. Prószyński wynalazł pleograf – aparat, który służył do symultanicznej rejestracji materiału filmowego oraz jego projekcji. Pierwszym filmem zarejestrowanym przy pomocy pleografu była „Ślizgawka w Łazienkach”, dzieło ukazujące łyżwiarzy z Warszawskiego Towarzystwa Łyżwiarskiego.
KINO CZESKIE I SŁOWACKIE
Odcinek „CinéKino: Czechy i Słowacja” pokazuje niezwykłe początki kina czeskiego i słowackiego. Czy to tylko cudowne opowieści i ekscentryczne kreskówki? Nie do końca. Kino to ma różnorodną i bogatą historię obejmującą m.in. realizację baśni czy obrazów w poetyce surrealizmu. A to nie wszystko. Czeskie kino nieme jako jedno z pierwszych pokazało na ekranie kobiecy orgazm. Czesi, oprócz czerpania z tradycji przedwojennej literackiej awangardy, cinéma-vérité, francuskiej Nouvelle Vague czy polskiej szkoły filmowej, skupili się na zwyczajnych sprawach zwykłych ludzi i wnikliwych obserwacjach psychologicznych, obyczajowych oraz politycznych. To właśnie ten realizm, prawda i prostota stały się cechą charakterystyczną ich kina. Słowacka kinematografia miała natomiast po transformacji i odzyskaniu niepodległości silną reprezentację jedynie w segmencie dokumentów. Całość można zaleźć pod linkiem: CinéKino: CZECHY I SŁOWACJA | ARTE.tv.
KINO AUSTRIACKIE
Kino austriackie rozwijało się w latach 20. XX wieku, czyli w erze filmu niemego. Wtedy większość filmów była produkowana we Francji. Austriaccy twórcy pragnęli stworzyć coś nowego i wyjątkowego i na tej fali powstał film erotyczny wyreżyserowany przez Johana Shwarzera. Dzięki temu kino wiedeńskie, niezwykle popularne w pierwszej połowie zeszłego stulecia, było znane z odważnych scen. Obrazy przedstawiające codzienne życie w XIX-wiecznym Wiedniu pełne były przeciwstawnych emocji, gniewu i szczęścia. „CinéKino: Austria”, który można zobaczyć pod linkiem: CinéKino: AUSTRIA | ARTE.tv stawia w centrum uwagi dwóch twórców o międzynarodowej sławie: Michaela Haneke, autora „Białej wstążki” i Ulricha Seidla, reżysera trylogii „Raj”. Kinematografia austriacka zasłynęła także dzięki czarnym komediom z udziałem Josefa Hadera oraz filmom dokumentalnym.
O ARTE.tv
ARTE.tv to bezpłatny kulturalny kanał VOD współfinansowany ze środków unijnych, który powstał z inicjatywy publicznego, niekomercyjnego, francusko-niemieckiego kanału kulturalnego ARTE, istniejącego na rynku już od 30 lat. ARTE.tv ma na celu dotarcie do jak najszerszego grona Europejczyków poprzez udostępnianie wysokiej jakości programów w językach ojczystych odbiorców. Programy ARTE są dostępne w Internecie bezpłatnie w kilku wersjach językowych: francuskiej, niemieckiej, angielskiej, hiszpańskiej, polskiej i włoskiej.
Bezpłatna oferta cyfrowa ARTE.tv obejmuje najciekawsze programy z ramówki ARTE - nowoczesne filmy dokumentalne, reportaże śledcze, magazyny poświęcone aktualnym zagadnieniom społecznym, polityce, historii, podróżom, technologii, kulturze i popkulturze i sztuce.
Oferta obfituje także w relacje z różnorodnych występów scenicznych: spektakli operowych, baletowych, teatralnych oraz koncertów pełnego przekroju gatunków muzycznych. Programy ARTE.tv można oglądać bezpłatnie na www.arte.tv/pl, na urządzeniach mobilnych, a także na smart TV i na kanale na YouTubie https://www.youtube.com/c/ARTEtvDokumenty.
Więcej informacji i nowości: http://facebook.com/ARTEpopolsku, https://twitter.com/ARTEpl
Aby otrzymywać cotygodniowy newsletter z nowościami ARTE.tv można zapisać się na stronie https://www.arte.tv/pl/articles/newsletter

OPOWIEŚĆ WIGILIJNA I KRÓLOWA ŚNIEGU NA ŚWIĘTA W ARTE.TV
Z miłości do gier – Platige Image o kulisach powstawania „Secret Level”

Serial 'Udar' z Jackiem Poniedziałkiem dostępny w streamingu już 17 grudnia
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Gwiazdy

Anna Czartoryska-Niemczycka: Mój tata czytał mi książki. Teraz nagrania z jego głosem są najpiękniejszą pamiątką po nim
Wspólne czytanie wzmacnia więzi rodzinne, rozwija u dzieci wyobraźnię, poszerza zasób słownictwa, kształtuje gust literacki i zachęca do kreatywnego spędzania czasu wolnego – uważa Anna Czartoryska-Niemczycka. Aktorka czerpie z tradycji, którą w jej domu rodzinnym szczególnie pielęgnował jej tata. Teraz ona również promuje czytelnictwo i zachęca do tego, by sięganie po lektury stało się codziennym rytuałem.
Transport
Rośnie skala agresji na polskich drogach. Problemem jest nie tylko nadmierna prędkość, ale też jazda na zderzaku

Za kilka dni zaczynają się wakacje, czyli statystycznie najniebezpieczniejszy czas na drogach. Wśród głównych przyczyn takich zdarzeń na prostych odcinkach drogi są nadmierna prędkość i jazda na zderzaku. Zarządca autostrady A4 Katowice–Kraków w ramach kampanii „Nie zderzakuj. Posłuchaj. Jedź bezpiecznie” zwraca uwagę na zjawisko agresji na polskich drogach i przypomina, że bezpieczeństwo zaczyna się od osobistych decyzji kierowcy.
Muzyka
Alicja Węgorzewska: Czuję się ambasadorką polskiej kultury. Czasami dokonuję niepopularnych wyborów, ale moje pomysły są bardzo odkrywcze

Dyrektor Warszawskiej Opery Kameralnej została uhonorowana prestiżową nagrodą ShEO Awards 2025 w kategorii „Ambasadorka polskiej kultury” i jak podkreśla, w stu procentach na nią zasłużyła. Przyznawane przez tygodnik „Wprost” wyróżnienie trafia bowiem do kobiet, które zmieniają świat, a Alicja Węgorzewska czyni to od lat, nadając polskiej kulturze operowej zupełnie nowy wymiar. Tym razem szczególne uznanie otrzymała za stworzenie i rozwijanie Festiwalu Mozart Junior. W tym roku odbywa się już jego szósta edycja.