JAK MAUS ZABIŁ MIKI – HISTORIA NAJWAŻNIEJSZEGO KOMIKSU NA ŚWIECIE NA ARTE.TV

Historia Holokaustu w komiksowej formie? „Maus” to jedna z najważniejszych opowieści o Holokauście w historii literatury. Gdy w 1986 roku ukazał się pierwszy tom komiksu, wzbudził sporo kontrowersji, od zachwytów po prześmiewcze recenzje. Bulwersujący był sam zamysł przedstawienia wydarzeń z czasów Holokaustu w formie komiksu, uznawanego wtedy za formę mało poważną, a nawet nieco dziecinną. Dziś dzieło Arta Spiegelmana uznawane jest za kamień milowy w historii gatunku, a sam autor za pioniera w literackim traktowaniu Holokaustu. Na czym polega fenomen tej rysunkowej powieści? Jakie pytania stawia jego autor? Co go skłoniło do napisania komiksu o tak trudnej tematyce? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w dostępnym na ARTE.tv dokumencie JAK MAUS ZABIŁ MIKI. HISTORIA NAJWAŻNIEJSZEGO KOMIKSU W HISTORII | ARTE.tv.
W miesiącu, na który przypadają Międzynarodowe Targi Książki, serwis VOD ARTE.tv przygotował dla swoich widzów dokument pt. „Jak Maus zabił Miki. Historia najważniejszego komiksu w historii”. „Maus” Arta Spiegelmana to powieść biograficzna o ojcu autora, polskim Żydzie Władysławie Szpigelmanie, który przeżył Auschwitz, a następnie wyemigrował do USA. Mimo że ocalał i miał możliwość rozpocząć nowe życie, był mocno naznaczony wojną i licznymi traumami, z których nigdy nie zdołał się otrząsnąć. Przez to relacja między ojcem a synem nie należała do łatwych – rysownik jako młody, wrażliwy chłopak trafił nawet do zakładu psychiatrycznego. Poprzez realizację komiksu i rozmowy z ojcem artysta starał się zrozumieć jego historię oraz postawę życiową, która prowadziła do tak wielu konfliktów w przeszłości. Śmierć żony Władysława, matki Arta, utrata całej rodziny podczas II wojny światowej oraz pobyt w obozie koncentracyjnym Auschwitz, zrobiły z ojca Spiegelmana człowieka nieufnego wobec świata i ludzi, chorobliwie oszczędnego, szorstkiego i stale doszukującego się spisku w działaniach rodziny. Ich wspólne rozmowy stały się krokiem w kierunku uporządkowania skomplikowanych relacji ojca i syna oraz próbą przedstawienia czasów Holokaustu z punktu widzenia osoby, która faktycznie przeżyła ten horror.
„Maus”, powszechnie uważany za najważniejszy komiks w historii, stawia trudne pytania, na które autor w nowatorski sposób próbuje odpowiedzieć. Dzięki wybranemu gatunkowi, zastosowanym przerysowaniom i karykaturze, Art Spiegelman był w stanie, jak nikt inny wcześniej, opisać tragedię Holokaustu. Ta forma sprawiła, że temat stał się przystępny dla osób nie będących w stanie pojąć takiego doświadczenia i spowodowanych nim postaw oraz traum. Może dlatego właśnie Spiegelmanowi przyznano wiele prestiżowych nagród do tej pory zarezerwowanych dla literatury poważnej, m.in.: National Book Critics Circle Award czy Nagrodę Pulitzera. „Maus” stał się także pierwszym komiksowym dziełem uznanym przez The New Yorker. Dzięki temu spojrzano inaczej na powieść graficzną i zaczęto doceniać jej twórców.
Co ciekawe, w Polsce komiks doczekał się wydania dopiero w 2001 roku. Głównym powodem tak późnego pojawienia się tego tytułu na polskim rynku były oskarżenia o jego antypolski charakter. Przypisanie Polakom przez Spiegelmana postaci świni oburzało wielu krytyków, którzy dopatrywali się w tym zarzutów i obrazy. Protesty spowodowało również przedstawianie w kilku wątkach Polaków, nie tylko jako ludzi walczących z Niemcami i wspierających Żydów, lecz również jako antysemitów współpracujących z nazistami.
O ARTE.tv
ARTE.tv to bezpłatny kulturalny kanał VOD współfinansowany ze środków unijnych, który powstał z inicjatywy publicznego, niekomercyjnego, francusko-niemieckiego kanału kulturalnego ARTE, istniejącego na rynku już od 30 lat. ARTE.tv ma na celu dotarcie do jak najszerszego grona Europejczyków poprzez udostępnianie wysokiej jakości programów w językach ojczystych odbiorców. Programy ARTE są dostępne w Internecie bezpłatnie w kilku wersjach językowych: francuskiej, niemieckiej, angielskiej, hiszpańskiej, polskiej i włoskiej.
Bezpłatna oferta cyfrowa ARTE.tv obejmuje najciekawsze programy z ramówki ARTE - nowoczesne filmy dokumentalne, reportaże śledcze, magazyny poświęcone aktualnym zagadnieniom społecznym, polityce, historii, podróżom, technologii, kulturze i popkulturze i sztuce.
Oferta obfituje także w relacje z różnorodnych występów scenicznych: spektakli operowych, baletowych, teatralnych oraz koncertów pełnego przekroju gatunków muzycznych. Programy ARTE.tv można oglądać bezpłatnie na www.arte.tv/pl, na urządzeniach mobilnych, a także na smart TV i na kanale na YouTubie https://www.youtube.com/c/ARTEtvDokumenty.
Więcej informacji i nowości: http://facebook.com/ARTEpopolsku, https://twitter.com/ARTEpl
Aby otrzymywać cotygodniowy newsletter z nowościami ARTE.tv można zapisać się na stronie https://www.arte.tv/pl/articles/newsletter.

OPOWIEŚĆ WIGILIJNA I KRÓLOWA ŚNIEGU NA ŚWIĘTA W ARTE.TV
Z miłości do gier – Platige Image o kulisach powstawania „Secret Level”

Serial 'Udar' z Jackiem Poniedziałkiem dostępny w streamingu już 17 grudnia
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Gwiazdy

Anna Czartoryska-Niemczycka: Mój tata czytał mi książki. Teraz nagrania z jego głosem są najpiękniejszą pamiątką po nim
Wspólne czytanie wzmacnia więzi rodzinne, rozwija u dzieci wyobraźnię, poszerza zasób słownictwa, kształtuje gust literacki i zachęca do kreatywnego spędzania czasu wolnego – uważa Anna Czartoryska-Niemczycka. Aktorka czerpie z tradycji, którą w jej domu rodzinnym szczególnie pielęgnował jej tata. Teraz ona również promuje czytelnictwo i zachęca do tego, by sięganie po lektury stało się codziennym rytuałem.
Transport
Rośnie skala agresji na polskich drogach. Problemem jest nie tylko nadmierna prędkość, ale też jazda na zderzaku

Za kilka dni zaczynają się wakacje, czyli statystycznie najniebezpieczniejszy czas na drogach. Wśród głównych przyczyn takich zdarzeń na prostych odcinkach drogi są nadmierna prędkość i jazda na zderzaku. Zarządca autostrady A4 Katowice–Kraków w ramach kampanii „Nie zderzakuj. Posłuchaj. Jedź bezpiecznie” zwraca uwagę na zjawisko agresji na polskich drogach i przypomina, że bezpieczeństwo zaczyna się od osobistych decyzji kierowcy.
Muzyka
Alicja Węgorzewska: Czuję się ambasadorką polskiej kultury. Czasami dokonuję niepopularnych wyborów, ale moje pomysły są bardzo odkrywcze

Dyrektor Warszawskiej Opery Kameralnej została uhonorowana prestiżową nagrodą ShEO Awards 2025 w kategorii „Ambasadorka polskiej kultury” i jak podkreśla, w stu procentach na nią zasłużyła. Przyznawane przez tygodnik „Wprost” wyróżnienie trafia bowiem do kobiet, które zmieniają świat, a Alicja Węgorzewska czyni to od lat, nadając polskiej kulturze operowej zupełnie nowy wymiar. Tym razem szczególne uznanie otrzymała za stworzenie i rozwijanie Festiwalu Mozart Junior. W tym roku odbywa się już jego szósta edycja.