Jak rodzice mogą pomóc swoim dzieciom zredukować lęk o wojnie?

Tragiczne wydarzenia, jakie rozgrywają się na Ukrainie po wtargnięciu na jej teren wojsk rosyjskich wzbudzają w nas wszystkich silne emocje. Lęk i niepokój oraz poczucie bezradności i współczucia dla osób, które musiały opuścić swój kraj towarzyszą nam każdego dnia. Solidaryzujemy się z uchodźcami z Ukrainy, w obliczu ogromnego zła i zniszczenia, które ich dotknęło. Chcemy działać, pomagamy, ale sami również czujemy zagrożenie i strach. Temat wojny to jeden z najtrudniejszych, jaki aktualnie rodzice muszą wytłumaczyć dziecku. Dzieci nawet, jeśli jeszcze nie rozumieją, co się dzieje, to obcując ze zdenerwowanymi rodzicami, chłoną takie emocje. Jak powinniśmy je wspierać w tej trudnej sytuacji?

Poniżej przedstawiamy 5 najskuteczniejszych porad dla rodziców, w jaki sposób komunikować dzieciom wojnę. Autorką rad jest psycholożka i psychoterapeutka Marta Mizera.

1. Rozmowa z dzieckiem Rozmowa potrafi zmienić postrzeganie rzeczywistości, dlatego rozmawiaj o sytuacji. Pamiętaj, aby dostosować komunikat do wieku dziecka. Zacznij od zapytania, w jaki sposób dziecko rozumie to, co się dzieje. Czy czegoś się boi? Szczerze odpowiadaj na pytania dziecka, jednak oszczędź mu drastycznych szczegółów. Przekazuj informacje zrozumiale, używając porównań i historii, które są już dziecku znane.
2. Wspólne radzenie sobie z natłokiem emocji Nie bój się nazywać własnych emocji. Jeżeli razem doświadczacie trudnych sytuacji, nie bój się o tego okazywać. Ważne jest pokazanie dziecku, że się rozumiesz jego odczucia oraz podjęcie wspólnej próby poradzenia sobie z nimi.
3. Zapewnienie poczucia bezpieczeństwa Obecność rodzica jest najlepszym sposobem na zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa. Jesteś teraz dla dziecka największą podporą, a sama Twoja obecność jest kojąca i potrzebna.  Po prostu bądź, rozmawiaj, przytulaj. Dodatkowo nie rezygnuj z Waszych drobnych zwyczajów czy rytuałów. Takie zwyczaje pozwalają dziecku zachować strukturę oraz oderwać się od myśli. Ich powtarzalność zwiększają poczucie bezpieczeństwa, ponieważ są czymś znanym.
4. Poinformuj o wsparciu Upewnij dziecko, że możecie liczyć na pomoc. Wytłumacz dziecku, że Ukraina ma zapewnione wsparcie innych i chociaż teraz jest bardzo trudno, nie jesteście sami.
5. Zagwarantowanie odpowiedniej pomocy W momencie, w którym dziecko bardzo gwałtownie zareaguje na stres, postaraj się zapewnić mu odpowiednią przestrzeń na uspokojenie się. Dzieci zazwyczaj dają wyraz przeżywanym trudnościom poprzez swoje zachowanie. Stają się rozdrażnione, niespokojne, czasem nawet agresywne względem siebie i ludzi w otoczeniu. Zdarza się też regresja, czyli “cofnięcie” do wcześniejszego etapu rozwoju, występujące w obszarze jednego zachowania bądź kilku. Dziecko może na przykład ssać kciuk, moczyć łóżko czy płakać bez powoduu

Ciało dziecka daje sygnały, które powinny wzbudzić czujność rodzica. Bóle brzucha, bóle głowy, senność… Również brak apetytu powinien być dla nas wskazówką.

Objawy te mogą sygnalizować problemy natury zdrowotnej lub emocjonalnej. Trzeba być niezwykle czujnym, aby móc rozróżnić pojedyncze wydarzenia, które nie wymagają szczególnej reakcji i głębszej refleksji, od tych mogących zwiastować głębszy problem. Kary za nieodpowiednie zachowanie, czy wykłady moralne nie pomagają dziecku w stresie a pomysł pozostawienia dziecka samego sobie (tzw. time-out) dodatkowo ten stres może nasilić. Dzieci, bardziej niż dorośli, są wrażliwe na odrzucenie, brak akceptacji i empatii. Niezrozumienie i nieżyczliwa postawa dorosłych (szczególnie rodziców, a także opiekunów/nauczycieli) zrzuca na barki dziecka odpowiedzialność za stresujące sytuacje i powoduje często przygnębiające poczucie osamotnienia.

Pamiętaj, że takie objawy są naturalne, potrzeba wtedy możliwie jak najwięcej spokoju, bezpieczeństwa i obecności bliskich osób. Gdy tylko będziesz mieć możliwość, skorzystaj z pomocy psychologicznej.

W jaki sposób zredukować lęk?

U narażonych na stres dzieci znacznie podwyższa się poziom kortyzolu, potocznie zwanego hormonem stresu. Jednak dotyczy to tylko dzieci prowadzących siedzący tryb życia. U ich aktywnych fizycznie rówieśników wzrost stężenia kortyzolu w podobnych sytuacjach jest albo bardzo niewielki, albo w ogóle niezauważalny. Aktywność fizyczna odgrywa ważną rolę w ochronie zdrowia psychicznego- osłania dzieci przed skutkami codziennie występujących sytuacji stresogennych.

Wysiłek fizyczny jest prostym narzędziem łagodzącym stres psychiczny. Ćwiczenia ruchowe osłabiają reakcję stresową organizmu i poprawiają nastrój. Regularny wysiłek fizyczny przeciwdziała efektom nagłego oraz przewlekłego stresu zapewnia lepszą tolerancję obciążeń stresowych. Specjaliści przekonują o niezbędnej roli aktywności ruchowej dla zachowania zdrowia zarówno fizycznego jak i psychicznego, dlatego należy ją zapewnić dziecku.

Wyjątkowe miejsce z misją dla dzieci uchodźców z Ukrainy

Darmowe zajęcia z gimnastyki i języka polskiego dla dzieci od 5 do 12 lat uchodźców z Ukrainy, którzy przyprowadzili się do Polski w lutym 2022 i później organizuje warszawski klub sportowy GYM Generation. Zajęcia będą prowadzone w języku ukraińskim i polskim.

Start: 11 marca w klubie GYM Generation na Ursynowie (al. KEN, 93 - Metro Stokłosy).

Profesjonalny program GYM Generation oferuje dzieciom nowy zakres doświadczeń: innowacyjny zestaw ćwiczeń gimnastycznych, angażujące wyzwania fizyczne, gry zespołowe oraz rozwijanie indywidualnych umiejętności. Zajęcia mają na celu zwiększenie siły fizycznej, naukę równowagi, koordynacji i gibkości, ale przed wszystkim też budowanie pewności siebie, ciekawości i naukę pracy zespołowej. Misją właścicielek było stworzenie miejsce, które nie będzie tylko studiem aktywności dla dzieci, ale przede wszystkim będzie się skupiało na kształtowaniu prawidłowych przyzwyczajeń i własnej świadomości.

„Czujemy obowiązek, aby pomóc dzieciom odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Naszym celem nie jest tworzenie pokolenia sportowców, ale zachęcenie dzieci do aktywności fizycznej i nauczenie ich dobrych nawyków żywieniowych. Ta niewielka zmiana, w przyszłości zrobi ogromną różnicę!” - Alex Leyden, właścicielka sieci GYM Generation.