Naukowcy zbadali jak postrzegamy zrównoważoną modę
Kupuj mniej ubrań, ale lepszej jakości! To główny postulat mody zrównoważonej. Jak widzą ją konsumenci, a jak projektanci mody? Jakie aspekty odpowiedzialności ekologicznej i etycznej są dla nich najważniejsze i wdrażane w praktyce? Te i inne zagadnienia badali naukowcy z Polski, Węgier, Czech i Słowacji w ramach projektu EcoFashion4V4.
Przemysł odzieżowy jest jednym z sektorów gospodarki, które tworzą największe wyzwania ekologiczne i etyczne w skali globalnej. Przemiany tej branży w stronę bardziej odpowiedzialnej ekologicznie i społecznie, co często określa się obecnie mianem „mody zrównoważonej” zależą od wszystkich uczestników rynku mody.
– W ostatnich latach wyraźnie wzrosła świadomość zagrożeń nadmiernej produkcji i konsumpcji odzieży, a także bardziej ekologicznych alternatyw konsumpcji. W Polsce, podobnie jak w innych krajach Europy Środkowej, nadal niedostatecznie dobry jest jednak dostęp do wiarygodnych informacji na temat tego, czym jest moda zrównoważona i jak jej wielowymiarowe założenia wdrażać w praktyce – mówi dr hab. Monika Murzyn-Kupisz z Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, która była odpowiedzialna za badanie postaw, opinii oraz działań podejmowanych przez polskich projektantów mody oraz konsumentów odzieży.
Zdaniem naukowczyni warto byłoby wdrożyć szersze, ukierunkowane na różne grupy odbiorców kampanie informacyjne na ten temat, zwracając uwagę na odmienne źródła informacji, z których korzystają konsumenci i producenci odzieży. Dla młodszych uczestników rynku mody są nimi przede wszystkim media społecznościowe i Internet. Dla starszych bardziej tradycyjne media.
Warto zaznaczyć przy tym, że niezależnie od wieku ważną przestrzenią edukacji o modzie zrównoważonej są także wydarzenia modowe, przede wszystkim targi mody niezależnej, stanowiące okazję do spotkań producentów i konsumentów odzieży. Działania informacyjne powinni odwoływać się do takich cech ubrań, które mogą przedłużyć ich użytkowanie, a więc jakość wykonania, jakość tkanin oraz ciekawa lub uniwersalna estetyka.
Doceniamy lokalność
Badania pokazują, że inną istotną motywacją do bardziej zrównoważonej konsumpcji może być patriotyzm konsumencki. Wspierając małe lokalne marki identyfikujemy się z nimi bliżej, ale także mamy większy szacunek dla tego, co stworzyły, co może przekładać się na bardziej odpowiedzialne użytkowanie i pozbywanie się nabytej u nich odzieży. To właśnie w lokalności, mniejszej skali produkcji oraz wysokiej jakości małe marki modowe i konsumenci ich odzieży w Polsce widzą szansę na zmniejszenie negatywnego oddziaływania branży odzieżowej na środowisko.
Lokalność ta może być też związana ze stosowaniem naturalnych lub pochodzących z odzysku tkanin, które mogą również być produkowane w danym regionie. W kontekście Europy Środkowej za taką tkaninę może być uznany len – choć jednocześnie w opinii respondentów – bardziej istotną kwestią jest to, by odzież była dobrej jakości, a więc mogła być chętnie i długo użytkowana, niezależnie od tego, z czego jest wykonana.
Ważny element tożsamości
Ubiór pozostaje jednym z najważniejszych wyrazów tożsamości i ważnym środkiem ekspresji. Jak podkreślali respondenci, przemyślane wybory modowe, w ramach których dużą wagę przywiązuje się do transparentności i lokalizacji produkcji, a jednocześnie poszukuje odzieży i akcesoriów, które dają możliwość indywidualizacji i wyrażania siebie, są nie tylko bardziej ekologiczne, lecz także przynoszą dużo osobistej satysfakcji.
Niezależni projektanci, właściciele małych marek modowych wydają się być najbardziej przekonującymi ambasadorami takiego podejścia do mody, stąd konieczność wspierania i promowania ich działalności.
Opisane badanie wykonano w ramach umowy ramowej z Budapest Metropolitan University w ramach Grantów Wyszehradzkich (Granty na współpracę regionalną | Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki – Fundusz Wyszehradzki).
Badania były prowadzone w czterech krajach Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Polska, Słowacja, Węgry) w okresie od września 2022 r. do sierpnia 2023 r. pod kierownictwem dr Moniki Szilágyi‑Csüllög, z Budapest Metropolitan University.

Moda w natarciu… ma szansę zmienić nasz świat na lepsze – ciekawe spojrzenie na trendy na konferencji w Osace

TATUUM i Miś Uszatek zaprezentowali łódzką modę na EXPO 2025 w Osace

Okulary i soczewki w sylwestrowej stylizacji
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Dziecko

Marcelina Zawadzka: Uwielbiam zakupy online. Kiedy mały wieczorem zasypia, to ja mam wtedy czas na przeglądanie ofert w sieci
Odkąd modelka została mamą, zmieniła nawyki zakupowe, ponieważ nie ma czasu ani siły, żeby chodzić po galeriach w poszukiwaniu wszystkiego, co jest jej aktualnie potrzebne. A najwięcej rzeczy kupuje teraz właśnie dla swojego syna, który rośnie w oczach i często trzeba mu chociażby wymieniać garderobę. Marcelina Zawadzka zaznacza, że w sieci zazwyczaj robi zakupy wieczorem, kiedy jej syn już zasypia.
Edukacja
W ubiegłym roku spadła liczba samobójstw. Dalsza reforma psychiatrii powinna pomóc utrzymać tę tendencję

W 2024 roku po raz pierwszy od kilku lat liczba samobójstw w Polsce spadła, jednak skala problemu wciąż jest poważna. Polska jest w trakcie reformy psychiatrii, w ramach której największy nacisk w kształtowaniu opieki ma być położony na wsparcie środowiskowe. Eksperci zwracają jednak uwagę również na potrzebę utrzymania działań oddolnych i podniesienia społecznej wiedzy na temat prewencji suicydalnej. Bardzo istotne w tym kontekście jest odpowiednie kształtowanie dyskursu medialnego, a także edukowanie na temat tego, jakie zasady są kluczowe w pierwszej pomocy emocjonalnej.
Psychologia
Otyłość nie wynika z braku samodyscypliny czy lenistwa. Ta poważna choroba niesie ze sobą 200 różnych powikłań

– Walka z otyłością wymaga nie tylko wprowadzenia zmian w stylu życia i sposobie odżywiania, ale przede wszystkim zrozumienia, że jest to choroba zarówno o podłożu fizycznym, jak i psychicznym – podkreśla psycholog Adrianna Sobol. Niestety często to schorzenie jest postrzegane jako wynik braku dyscypliny, nieprawidłowej diety lub lenistwa, co jest błędnym i krzywdzącym stereotypem. W rzeczywistości otyłość jest bowiem poważną chorobą, która niesie ze sobą wiele powikłań zdrowotnych i wymaga kompleksowego podejścia. Kluczowymi elementami, które mogą się przyczynić do skuteczniejszego leczenia i poprawy jakości funkcjonowania pacjentów, jest wsparcie emocjonalne oraz zwiększenie dostępności do specjalistów.