Ponad 500 ton śmieci w czterech edycjach Operacji Czysta Rzeka

Tegoroczna edycja największej w Polsce akcji społecznego sprzątania rzek i okolic okazała się rekordowa. W porównaniu z poprzednimi latami zgromadziła najwięcej wolontariuszy, odbyło się najwięcej akcji, co przełożyło się na imponującą wagę śmieci. Ponad 220 ton zebranych przez ponad 8 tys. ochotników w prawie 500 wydarzeniach. Najbardziej zaangażowane okazało się województwo mazowieckie, na drugim miejscu znalazła się Lubelszczyzna, a na trzecim – Podlasie. W latach 2019-2022 w ramach Operacji Czysta Rzeka ponad 15 tys. osób uprzątnęło z łona natury ponad 500 ton śmieci.

Największa akcja społecznego sprzątania rzek i okolic w Polsce pod hasłem „Operacja Czysta Rzeka” działała w tym roku w dwóch edycjach: wiosną i latem. W pierwszym tygodniu maja zakończyła się wiosenna edycja i zaraz potem ruszyło letnie wydanie społecznego sprzątania wyłącznie na rzekach.

W tym roku odbyło się prawie 500 akcji w całej Polsce, w ramach których zebrano ponad 220 ton śmieci, czyli 14,5 tys. 120-litrowych worków. Największa mobilizacja sprzątania była związania ze Światowym Dniem Ziemi – wtedy odbyło się najwięcej akcji (424).
 

W okresie wakacyjnym można było dołączyć do Operacji Czysta Rzeka, sprzątając rzeki z poziomu kajaka.

„W edycji letniej sztab główny współpracował ze sztabami lokalnymi, które aktywnie działały na wiosnę i sprawdziły się w porządkowaniu terenów okolic rzek i samych zbiorników. Doświadczenie w spływach kajakowych okazuje się bowiem niezbędne do sprawnego i bezpiecznego przeprowadzenia akcji na rzece.  Ponadto wraz zaproszonymi przez nas ekspertami od wody byliśmy też obecni edukacyjnie na wydarzeniach kulturalno-rozrywkowych – mówi Daniel Parol, pomysłodawca i organizator Operacji Czysta Rzeka.

W miesiącach letnich Operacja Czysta Rzeka pojawiła się na rzekach: Bug, Bystrzyca, Drawa, Drzewiczka, Kamienna, Nurzec, San, Słupia, Warta, Wda, Wełna i Widawa. Odwiedziła też Folkowisko w Gorajcu (15.07), Festiwal Wielu Kultur i Narodów w Czeremsze (24.07) oraz festiwale: Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie (10.08), Olsztyn Green Festival (12.08), Patrząc na Wschód w Budzie Ruskiej (13.08) oraz CieszFanów w Cieszanowie (18.08). Tradycyjnie już operacyjny patrol można było zobaczyć na spływie 500 kajaków (6.08). Wszyscy uczestnicy zostali również wyposażeni w worki na śmieci, aby wydarzenie miał ekologiczny wymiar i uniknąć wyrzucania odpadów do Bugu.

W czasie letniej edycji odbyło się również 15 akcji partnerami, którzy wsparli Operację Czysta Rzeka w tym roku. Zorganizowano sprzątania w terenie z pracownikami marki 4F, Fundacji InerCars, firm: Asekol, Banku Ochrony Środowiska, Brown Forman, Dobrej Energii dla Olsztyna, Egis, Epson, Forte Plus, Intel, PepsiCo, Prologis, Przedsiębiorstwa Farmaceutycznego Anpharm, Segro, Servier. Większość z nich robiła porządki przy zbiornikach wodnych, tam też pojawiały się operacyjne czerwone canoe. 

IV edycja Operacji Rzeka dotarła do wszystkich województw. Najwięcej zaangażowanych, podobnie jak rok temu, było na Mazowszu, gdzie 2604 osób wzięło udział w 148 akcjach i zebrało ponad 60,6 ton śmieci (4040 120-litrowych worków na odpady). Województwo lubelskie uplasowało się także drugi rok z rzędu na 2. pozycji, notując – 1284 wolontariuszy, 71 akcji oraz prawie 32 tony odpadów w 2117 workach. Trzecie miejsce też tradycyjnie należało do Podlasia – 534 ochotników, 33 akcje i 25,6 ton (1710 worków).

„Z jednej strony jest nas coraz więcej i coraz więcej jesteśmy w stanie zebrać odpadów, z drugiej strony im nas więcej, tym tych odpadów mniej do zebrania. W miejscach, w których jesteśmy od kilku lat, śmieci jest rzeczywiście mniej, ludzie są coraz bardziej świadomi, dbają o swoje małe ojczyzny, monitorują posprzątane tereny, tworzy się taki ekologiczny obywatelski ekopatrol” – dodaje Daniel Parol .

Najczęstszymi obszarami, w których organizowano akcje sprzątanie były rzeki i ich okolice – ponad 330 akcji, następnie lasy – prawie 50 i ponad 100 – tereny zielone w danej miejscowości.

„Jako Operacja Czysta Rzeka troszczymy się właśnie o rzeki, pomysł akcji społecznego sprzątania przecież narodził się nad Bugiem z chęci troski o tamtejszą przyrodę. Wciąż podejmujemy dyskusję o odpowiedzialnym zachowaniu na łonie natury, pokazujemy, jak wykonać ekologiczne marzanny na wiosnę, nawołujemy do nie śmiecenia w majówkę i podczas wakacji nad wodą. Apelujemy o rozsądek, ale odwołujemy się też do ekologicznej czujności. Jeśli coś nas niepokoi, jeśli widzimy, że na łonie natury dzieje się coś, co nie powinno, zgłaszajmy takie sytuacje odpowiednim służbom. Nie pozostawajmy obojętni wobec innego koloru wody, dzikich wysypisk, śniętych ryb czy obumarłej roślinności. Odra ucierpiała, ale nie dopuśćmy, żeby taka sytuacja się powtórzyła” – przypomina Izabela Sałamacha, rzeczniczka prasowa akcji Operacji Czysta Rzeka.

Sytuacja na Odrze sprawiła, że społeczeństwo zwróciło uwagę na wodę, na rzeki.

„My robimy to od 4 lat, ale dopiero tragedia w postaci katastrofy ekologicznej wywołała chęć przemyśleń, docenienie zasobu, jakim jest woda i jej ekosystem. Mamy nadzieję, że to nie będzie chwilowe zainteresowanie” – uważa Izabela Sałamacha.

Oznacz i posprzątaj dzikie wysypiska

Przypominamy, że w od tego roku chętni do sprzątania mają do dyspozycji także interaktywne narzędzie, które służy do zaznaczania dzikich wysypisk śmieci, miejsc przy rzekach i terenów wokół nich, które wymagają posprzątania. Smartfonowa aplikacja „Operacja Czysta Rzeka” jest bezpłatna i bardzo intuicyjna, a więc łatwa do zastosowania w plenerze. Aplikację można pobrać w sklepach Google Play i AppStore. Zaznaczone miejsca będą pomocne w organizowaniu akcji na wiosnę 2023 roku.

Aby być na bieżąco z wydarzeniami w ramach Operacji Czysta Rzeka 2022 warto śledzić kanały komunikacyjne inicjatywy:

• stronę internetową www.operacjarzeka.pl
• FB: www.facebook.com/Operacjarzeka
• IG: https://www.instagram.com/operacjarzeka/
• YT: https://www.youtube.com/channel/UCT6yxWP67dV1fgHrjraqtkw

Operacja Czysta Rzeka

To pierwsza w historii skoordynowana akcja społecznego sprzątania rzek na całej ich długości, z uwzględnieniem dopływów, a także brzegów i okolicy. Ma na celu zaangażowanie lokalnych społeczności, samorządów, organizacji pozarządowych, a także turystów do posprzątania rzek i terenów wokół, a w ciągu roku do utrzymania tam czystości. To także akcja edukacyjna i społeczna zakładająca w długiej perspektywie wpływanie na zachowania i postawy obywateli wyrażające dbałość o środowisko lokalne, w którym na co dzień żyją, z którego korzystają, i z którego w przyszłości będą korzystać następne pokolenia. Początkowo miała dotyczyć jedynie rzeki Bug, ale szybko okazało się, że są chętni do propagowania idei w całej Polsce.

Pomysłodawcą i organizatorem Operacji Czysta Rzeka jest Wydawnictwo 5 Strona - wydawca magazynu Kraina Bugu.

Czwarta edycja Operacji Czysta Rzeka wspierana była przez sponsorów i partnerów. Sponsorem Oficjalnym zostało Forte Plus, a Sponsorem Banku Kontenerów Fundacja Inter Cars. Wśród Sponsorów Wspierających znalazły się firmy: Intel Technology Poland, Epson Polska, PepsiCo Poland i Rekopol Organizacja Odzysku Opakowań z projektem Re_kologia oraz Prologis. W gronie Partnerów Oficjalnych są: Segro, Bank Ochrony Środowiska, Essity Poland, Servier Polska, Egis, Anpharm Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne, Arche, Asekol PL Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego, Brown Forman i Dobra Energia dla Olsztyna. Partnerami Logistycznymi zostali: Toyota Auto Podlasie i DHL. Firmy 4F, BNP Paribas oraz Jet Line zyskały status Partnerów Sztabu Głównego, a Drukarnia Standruk - Partnera Wspierającego.