Sztuka zza obiektywu - wystawa i aukcja fotografii w DESA Unicum

SZTUKA ZZA OBIEKTYWU – AUKCJA FOTOGRAFII KOLEKCJONERSKIEJ W DESA UNICUM

 „Nie istnieją reguły opisujące dobrą fotografię, są tylko dobre fotografie” – powiedział Ansel Adams, jeden z najbardziej uznanych amerykańskich fotografów XX wieku. Jego klasyczne ujęcie wodospadu w parku Yosemite jest jednym z niemal 160 wyjątkowych zdjęć, które już 28 kwietnia pojawią się na pierwszej w 2022 roku aukcji DESA Unicum poświęconej w całości fotografii kolekcjonerskiej. Dwa katalogi „Klasyka i awangarda artystyczna” oraz „Sławy, gwiazdy, osobowości” obfitują w znane i poszukiwane nazwiska tego niezwykle popularnego medium. Pod młotek trafią prace reprezentujące niemal 100-letnią historię polskiej fotografii: od klasycznych zdjęć Witkacego, Edwarda Hartwiga i Henryka Hermanowicza po awangardę obiektywu w wykonaniu Natalii LL, Mikołaja Smoczyńskiego, Łodzi Kaliskiej czy Pawła Kwieka. Nie zabraknie wizerunków wielkich artystów, idoli i celebrytów uwiecznionych przez słynnych światowych fotografów: Miltona H. Greene’a, Antona Corbijn’a czy Piotra Jaxę. Na aukcji znajdą się  portrety Marilyn Monroe, Milesa Davis’a, Leonardo DiCaprio, The Beatles czy Andy Warhola. Wszystkie fotografie można obejrzeć na wystawie przedaukcyjnej w siedzibie DESA Unicum przy ul. Pięknej 1A w Warszawie.

Do najdrożej sprzedanych zdjęć na polskim rynku aukcyjnym należą fotografie Witkacego, pisarza, dramaturga, malarza, a także jednej z najbarwniejszych postaci sceny artystycznej Międzywojnia. Jednym z rekordzistów jest dyptyk „Nieśmiały bandyta, Groźny bandyta” sprzedany na aukcji w DESA Unicum w 2016 r. za 153 tys. złotych. Na najbliższej aukcji kolekcjonerzy będą mogli powalczyć o zdjęcie „Sceny imaginowane” z 1932 roku przedstawiające „wariata z Krupówek” strojącego miny do obiektywu, za którym stanął Władysław Jan Grabski. „Staś lubił się fotografować (…). Miał ogromnie wyrobione mięśnie twarzy i duże zdolności mimiczne, potrafił więc upodabniać się do pewnych ludzi lub fikcyjnie stwarzał maski: kretyna, „bubka w zalotach”, czarnego charakteru z filmu itp.” – wspominała Jadwiga Witkiewiczowa, żona artysty.

Sztuka feministyczna i zaangażowana byłaby dziś z pewnością inna, gdyby nie skandalizujące fotografie urodzonej w Żywcu Natalii Lach-Lachowicz, znanej na świecie jako Natalia LL. Jej prace znajdują się w m.in. w paryskim Centrum Pompidou oraz International Center of Photography w Nowym Jorku. Najsłynniejsze z nich należą do stworzonych w latach 70. XX wieku cykli fotograficznych „Sztuka konsumpcyjna” oraz „Sztuka postkonsumpcyjna”. Zdjęcia przedstawiają młode kobiety konsumujące popularne produkty spożywcze o erotycznych konotacjach. Jedna z kultowych prac tego okresu pojawi się w DESA Unicum z górną estymacją sięgającą 90 tys. złotych. Wśród czterech fotografii autorstwa Natalii LL uwagę przykuwa również „Sztuczna fotografia” z 1976 roku, w którym to słynna już wówczas artystka prezentowała swoje prace w Galerii Arte Verso w Genui na wspólnej wystawie z Mariną Abramovic i Giną Pane.

Niezwykle twórczy i nowatorscy pozostają artyści działający od ponad 40 lat w kultowej grupie Łódź Kaliska, fenomenu w historii polskiej sztuki i fotografii. Tworzą ją Marek Janiak, Andrzej Kwietniewski, Adam Repecki, Andrzej Świetlik i Makary (Andrzej Wielogórski). Charakter twórczości Łodzi Kaliskiej – opisywany jako happeningowy, anarchistyczny i hedonistyczny –  oddaje prezentowana praca „Janina Kochanowska”, zainscenizowana ilustracja do utworu „Odprawa posłów greckich”. Wyjaśniając historię projektu poświęconego Janinie artyści powołują się na rzekomo odnalezioną w 2002 roku kolekcję „fotografii solankowych”, pochodzących z bliskiego kręgu rodziny Kochanowskich. „Podejrzenia, iż Jan Kochanowski (1530-1584) był płci żeńskiej, krążyły w środowisku naukowym od dawna” – piszą artyści. Jak dodają, odkryte miniatury mogą być przesłaniem „dla potomności”, która będzie gotowa zaakceptować prawdę o płci wielkiego polskiego twórcy epoki renesansu. 

Ansel Adams, jeden z najbardziej uznanych amerykańskich fotografów początków XX wieku, miłośnik przyrody oraz współwynalazca systemu strefowego w fotografii, podróżował po Stanach Zjednoczonych, fotografując pejzaże oraz naturalne zjawiska. Miejscami, do których wracał regularnie od swoich najmłodszych lat, były park narodowy Yosemite w Kalifornii i pasmo górskie Sierra Nevada. Jego czarno-białe zdjęcie „Yosemite Falls” wykonane ok. 1930 roku znajduje się wśród najwyżej wycenianych obiektów kwietniowej aukcji. Klasykę fotografii reprezentować będą również Edward Hartwig, Henryk Hermanowicz czy Milton H. Greene, znany najbardziej za sprawą słynnych zdjęć Marilyn Monroe. Kolekcja jego 3000 fotografii kupiona została w 2014 roku za niemal 7,4 mln zł.

Diwa Hollywoodu nie jest jedyną gwiazdą, którą ukochali słynni fotografowie. Wykonane przez nich portrety celebrytów i sław są poszukiwane przez kolekcjonerów na całym świecie. Do ścisłej czołówki należą prace Antona Corbijna. DESA Unicum zaprezentuje odbitkę wykonanego przez niego czarno-białego zdjęcia Milesa Davisa, jednego z najsłynniejszych portretów fotograficznych muzyka. Dramatyczny i uderzający wizerunek powstał w 1985 w Montrealu przy okazji wywiadu słynnego muzyka z Richardem Cookiem. Na wykonanie zdjęcia fotograf miał tylko kilka minut. Miłośników kina zainteresują z pewnością prace Piotra Jaxy, w tym zdjęcie Irène Jacob z filmu „Czerwony”, za który reżyser Krzysztof Kieślowski nominowany był do Oscara. Jaxa był fotosistą na planie całej trylogii „Trzy Kolory” (także „Niebieskiego” i „Białego”). Efektem tej współpracy jest głośna wystawa „Remembering Krzysztof”, która podróżuje po świecie od 1994 roku.

Na aukcji pojawią się również ciekawe prace Pawła Kwieka, Malicka Sidibé’a, Todda Hido, Evy Rubinstein, córki Artura Rubinsteina, czy Jerzego Neugebauera.

„Fotografia kolekcjonerska” jest jedynym w Polsce cyklicznym projektem aukcyjnym poświęconym wyłącznie sztuce fotografii, podczas której oferowane są prace największych sław obiektywu. Dwie sesje pierwszej w tym roku aukcji: „Klasyka i awangarda artystyczna” oraz „Sławy, gwiazdy, osobowości” obfitują w uznane nazwiska zarówno polskie, jak i zagraniczne. Pojawią się sławy awangardy fotograficznej: Natalia LL, Mikołaj Smoczyński, Paweł Kwiek, a także starsi artyści, jak niezwykle popularny i wysoko wyceniany Witkacy, Edward Hartwig czy Henryk Hermanowicz. Wśród autorów zdjęć sław kultury i sztuki z całego świata prezentujemy odbitki autorstwa Miltona H. Greene’a, Evy Rubinstein czy Piotra Jaxy. Do najciekawszych obiektów należy zdjęcie Jerzego Neugebauera, na którym uwiecznił wielkiego pianistę Artura Rubinsteina podczas jego ostatniego koncertu w Warszawie w 1975, jak również czarno-białe zdjęcie Milesa Davisa, wykonane przez Antona Corbijna. Przejmujący wizerunek wielkiego muzyka jazzowego jest jednym z najsłynniejszych portretów fotograficznych w historii – mówi  Katarzyna Żebrowska, koordynatorka aukcji.

Aukcji towarzyszy wystawa w siedzibie DESA Unicum dostępna od 22 do 28 kwietnia w godz. 11-19 (poniedziałek-piątek) i 11-16 (sobota). Wstęp na ekspozycję jest bezpłatny.