Zero Waste kluczem do oszczędzania?

Jeszcze do niedawna pojęcie „zero waste” pojawiało się rzadko i niewiele osób znało jego znaczenie. Wszystko zaczęło się zmieniać, kiedy ludzie przekonali się, jak łatwo można wprowadzić je do swojego życia, ograniczając do minimum produkowanie odpadów. Banki Żywności od kilkudziesięciu lat podkreślają istotę niemarnowania jedzenia. W 2022 roku z okazji obchodów Światowego Dnia Żywności, których Partnerem Strategicznym jest firma Lidl Polska, oprócz corocznego raportu, został opracowany Poradnik Zero Waste.

Poradnik Zero Waste, który zostanie opublikowany podczas Światowego Dnia Żywności, został stworzony przez Julię Wizowską, autorkę bloga Na nowo śmieci, podcastu CO W TYM KOSZU oraz książki Nie śmieci, która od lat edukuje społeczeństwo w zakresie odpadów, w szczególności ich ograniczania, a także ponownego wykorzystywania.
Raport stanowi kompendium wiedzy o oszczędzaniu zasobów naturalnych, a także zawiera porady związane z reperowaniem budżetu domowego w obliczu rosnących cen. Dzięki niemu każdy otrzyma garść cennych wskazówek, które wprowadzą czytelnika w świat filozofii zero waste. Używanie produktów wielorazowego użytku to coraz częściej standard, który niesie ze sobą korzyści zarówno dla planety, ja i portfela.

Świadomość to podstawa

Konsumpcjonizm, rynek przepełniony wszelkiego rodzajami dobrami oraz marnotrawstwo doprowadziły do sytuacji, w której cały świat boryka się z poważnym problemem zanieczyszczeń. Idea zero waste wychodzi temu naprzeciw i pokazuje, że można żyć inaczej. W głównej mierze opiera się na maksymalnym ograniczeniu zużycia zasobów i tym samym generowania niepotrzebnych odpadów. To również dbanie o swoje rzeczy i maksymalne wydłużanie ich przydatności. Jej zwolennicy starają się uświadamiać, jak ważne jest przetwarzanie powstałych wcześniej produktów, które otrzymują nowe życie zamiast lądować na wysypisku śmieci. Takie podejście to z kolei gwarancja zastopowania nadprodukcji negatywnie wpływającej na klimat i zabezpieczenia domowego budżetu.

Pojęcie niemarnowania jest podstawą znacznie szerszego pola i nie stanowi chwilowej mody, a stało się sposobem na życie. W procesie wprowadzania filozofii zero waste do swojej codzienności ważne jest zrozumienie istotnej kwestii. Zmiany nie powinny zachodzić jedynie w dużych zakładach produkcyjnych, ale również w każdym gospodarstwie domowym. Tylko wtedy, wspólnymi siłami uda się poprawić kondycję Ziemi. Oczywiście podejście jednych i drugich podmiotów znacznie się od siebie różni. Np. przedsiębiorstwa coraz częściej sięgają po rozwiązania w postaci systemów pozwalających na wielokrotne używanie produktów bez konieczności ich wyrzucania, co w krótkim czasie przekłada się na znaczną redukcję odpadów. Na poziomie konsumenta możliwość wyboru zachodzi podczas wykonywania tak prozaicznej czynności, jak kupowanie owoców. Już wtedy można zawahać nim zostaną umieszczone w popularnej foliowej zrywce.

Jak wprowadzić filozofię Zero Waste do swojego życia?

Na etapie wdrażania idei zero waste warto pochylić się nad zasadą 5R, która powstała na bazie pięciu angielskich słów – refuse, reduce, reuse, recycle oraz rot:

• Refuse to nic innego, jak odmowa. To pierwszy i niezwykle ważny punkt powyższej listy, ponieważ wpływa na zmniejszenie nadprodukcji. Na tym etapie należy analizować czy dane rozwiązania nie są szkodliwe dla środowiska i wykluczyć np. produkty tworzone z plastiku.
• Reduce odnosi się  do redukcji, czyli rozsądnego planowania zakupów i skupieniu się na rzeczach, które są naprawdę potrzebne, a także do oszczędzania energii oraz wody.
• Reuse to całkowite eliminowanie jednorazowych produktów na rzecz tych, które mogą posłużyć na dłużej np. butelki filtrujące do wody.
• Recycle to pojęcie znane prawie każdemu. Odpowiednia segregacja pozwala na recykling, dzięki któremu wyrzucane przedmioty są wykorzystywane ponownie.
• Rot oznacza kompostowanie, a powiększanie wiedzy w tym zakresie pomaga wykorzystywać niektóre odpady jako nawóz naturalny.

Niemarnowanie stałym punktem codzienności

Wbrew pozorom przysługiwanie się środowisku oraz własnym oszczędnościom nie jest trudne. Wystarczy pamiętać o kilku kwestiach podczas wykonywania podstawowych czynności w gospodarstwie domowym. Jedną z nich jest planowanie posiłków i robienie zakupów według stworzonej listy. Wcześniejsze ułożenie jadłospisu sprawi, że do lodówki rzadziej trafią produkty, które nie zostaną wykorzystane. Chociaż je również można przekuć w ciekawe dania, wystarczy poszukać inspiracji, a do bazy potraw wykorzystać składniki, które akurat znajdują się w zasięgu ręki. Pozostałą porcję jedzenia zawsze można zamrozić lub wykorzystać jako podstawę innego dania. Tą samą zasadą należy się kierować podczas zakupu elektroniki. Zamiast co roku wymieniać smartfon lub telewizor lepiej zainwestować w sprzęt, który posłuży przez lata, a rozwiązania problemu technicznego warto znacznie częściej szukać w serwisie niż w koszu na śmieci.

O Federacji Polskich Banków Żywności 

Federacja Polskich Banków Żywności to organizacja pożytku publicznego zrzeszająca 32 Banki Żywności w całej Polsce. Każdy z nich codziennie odbiera ze sklepów i od producentów niesprzedane, dobre jakościowo produkty, które następnie trafiają do organizacji pomocowych, np. jadłodajni, Domów Pomocy Społecznej, świetlic środowiskowych, hospicjów, domów dziecka czy ośrodków wsparcia dla samotnych matek. Banki prowadzą także Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa, współfinansowany ze środków UE. Tylko w 2021 r. do osób potrzebujących udało się przekazać 58 tysięcy ton artykułów spożywczych. Federacja Polskich Banków Żywności zajmuje się również edukacją i działaniami mającymi na celu wzrost społecznej świadomości nt. konsekwencji marnowania żywności i sposobów zapobiegania temu zjawisku.