22 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości PBSz
Przewlekła białaczka szpikowa (PBSz) jest nowotworem powstającym i rozwijającym się w szpiku kostnym. Jest to choroba stosunkowo rzadka, każdego roku 1 – 2 osoby na 100 tys. mieszkańców dowiadują się o diagnozie.[1] Pierwszym objawem PBSz jest zwiększona liczbę białych krwinek w badaniu morfologii krwi obwodowej. Badanie morfologii pozwala wykryć nieprawidłowości we krwi i szpiku zanim pojawią się pierwsze poważne objawy choroby – przekonują eksperci w ramach ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Odpowiedź masz we krwi!”.
Przewlekła białaczka szpikowa (ang. CML – Chronic Myeloid Leukaemia) to nowotwór mieloproliferacyjny, którego istotą jest nadmierny i niekontrolowany rozrost wielopotencjalnej komórki macierzystej szpiku kostnego[2]. Nowotwór rozwija się powoli. Objawy przewlekłej białaczki szpikowej takie jak zmęczenie, uczucie pełności w jamie brzusznej, utrata masy ciała, krwawienia, powtarzające się stany podgorączkowe, utrata apetytu, nawracające zakażenia są dość ogólne i niejednoznaczne. [3] Dlatego szybka diagnostyka, tak kluczowa dla powodzenia terapii, jest utrudniona. Podstawowym badaniem pozwalającym wykryć podwyższoną liczbę białych krwinek oraz obecność niedojrzałych form komórek, które powinny być wyłącznie w szpiku jest morfologia krwi obwodowej.
– Wczesna diagnostyka chorób krwi i szpiku jest najważniejsza i determinuje to wszystko, co będzie się działo z chorym. Rola lekarza rodzinnego jest niezwykle istotna, o ile pacjent zwróci się do niego z prośbą o pomoc. Morfologia krwi obwodowej jest badaniem podstawowym, tanim i łatwo dostępnym, które warto wykonywać często. Jeżeli kontakt pacjenta z lekarzem jest niewielki lub osoba rzadko zgłasza się do lekarza, to nie znaczy, że nie należy wykonywać badań – mówi dr Michał Sutkowski, Prezes Warszawskiego Oddziału Kolegium Lekarzy Rodzinnych.
Kolejnym etapem diagnostyki w kierunku przewlekłej białaczki szpikowej jest badanie cytologiczne, cytogenetyczne szpiku kostnego oraz badanie molekularne . U 20% pacjentów choroba wykrywana jest przypadkowo, przy okazji rutynowych badań lub badań wykonywanych z powodu podejrzenia innej choroby. W przypadku PBSz uszkodzenie polega na „oderwaniu” i nieprawidłowym połączeniu fragmentów dwóch chromosomów i braku naprawy tego uszkodzenia. Przewlekła białaczka szpikowa powstaje w sposób przypadkowy, nie jest dziedziczona od rodziców, ani nie jest przekazywana dzieciom. Nie można na nią zachorować przez spożywanie lub nie określonych pokarmów lub prowadzenie takiego czy innego trybu życia[4]. Dziś sama diagnoza nie oznacza też wyroku, a wielu pacjentów otrzymuje szansę na wyleczenie.
– PBSz jest doskonałym przykładem na to, jak postęp w medycynie bezpośrednio wpływa na życie pacjentów. To choroba, w której średnie przeżycie jeszcze do niedawna wynosiło 4-5 lat. Dziś chorzy żyją tak samo długo jak ich rówieśnicy bez białaczki. Chorobę śmiertelną uczyniliśmy więc najpierw przewlekłą, a następnie nawet możliwą do wyleczenia. Mówiąc obrazowo – przewlekła białaczka szpikowa stała się chorobą przewlekłą jak cukrzyca. Następnie poszliśmy o krok dalej, bo cukrzycy nie da się wyleczyć, a w PBSz możemy doprowadzić do momentu, w którym jesteśmy w stanie odstawić leczenie – mówi prof. dr hab. n. med. Tomasz Sacha, Kierownik Katedry i Kliniki Hematologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum.
We wrześniu – Miesiącu Świadomości Nowotworów Krwi i Szpiku – eksperci z dziedziny hematologii i organizacje wspierające pacjentów zmagających się z chorobami hematologicznymi, przekonują, że morfologia krwi obwodowej to bardzo proste badanie, które może uratować życie. W ramach kampanii „Odpowiedź masz we krwi” powstała właśnie platforma wiedzy – www.omwk.pl. Można na niej znaleźć szczegółowe informacje na temat objawów chorób hematologicznych, istoty wczesnej diagnostyki w powodzeniu terapii oraz badania morfologii krwi. Na portalu znajdziemy materiały edukacyjne dla dzieci oraz dorosłych oraz zapoznamy się z animacją, która wyjaśni tajniki świata krwi i naszego organizmu.
[1] Głogowska K., Przewlekła białaczka szpikowa – FAQ https://hematoonkologia.pl/info-o-chorobach/przewlekla-bialaczka-szpikowa [Dostęp: 15.09.2021]
[2] Żołnierowicz J., Kawiak J., Hoser G., Pathogenesis of chronic myeloid leukemia — from gene to targeted therapy, Warsaw 2010, s. 196
[3] American Cancer Society. Leukemia – chronic myeloid (myelogenous). [Dostęp 15.09.2021]
http://www.cancer.org/acs/groups/cid/documents/webcontent/003112-pdf.pdf
[4] Głogowska K., Przewlekła białaczka szpikowa – FAQ, https://hematoonkologia.pl/info-o-chorobach/przewlekla-bialaczka-szpikowa-faq [Dostęp 15.09.2021]
10 zdrowych nawyków poprawiających pracę i dobrostan jelit
Alkoholizm – znaczenie przyczyn i samoregulacji
Zadbaj o swoje zdrowie! Skorzystaj z darmowych badań profilaktycznych
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Moda
Maria Sadowska: Często kupujemy ubrania tylko na jeden sezon, a powinniśmy recyklingować modę. Ja jestem królową second handów
Wokalistka zauważa, że co kilka miesięcy do sprzedaży trafiają nowe kolekcje ubrań, a te, które jeszcze nie są zniszczone i mogłyby się przydać innym, lądują na śmietniku. Podobnie jest z różnymi urządzeniami elektronicznymi, sprzętem RTV i AGD. Nowe modele z dnia na dzień wypierają starsze, a góra elektrośmieci stale rośnie. Maria Sadowska apeluje więc, by zadać sobie trochę trudu i niepotrzebne telefony, tablety czy komputery oddać do odpowiedniego punktu, z którego trafią do recyklingu i utylizacji. Artystka docenia też kreatywność swojego męża, który maluje obrazy na starych, skórzanych kurtkach i tworzy w ten sposób nietuzinkowe elementy garderoby.
Media
Edyta Herbuś: Program „Tańcząca ze światem” łączy ze sobą moją pasję do podróży, tańca i odkrywania świata. Podczas nagrań wskakuję z jednej półki energetycznej w drugą
W nowej odsłonie programu „Tańcząca ze światem” Edyta Herbuś zabierze widzów do Jordanii. Jak zaznacza, plan wyjazdu był bardzo intensywny. Przez dziewięć dni ekipa realizująca pracowała po 12 godz., by pokazać niezwykłe, kulturowe i historyczne bogactwo tego fascynującego kraju. Tancerka zdradza też, że te wyjątkowe miejsca pozwoliły jej odkryć w sobie uśpione pokłady wrażliwości i stały się powodem wielu wzruszeń.
Konsument
Brytyjscy naukowcy dowiedli, że odczuwania szczęścia można się nauczyć. Trzeba jednak stale to ćwiczyć
Sześcioletnie badania, połączone z prowadzeniem kursów uczących tego, jak poprawić samopoczucie i stać się człowiekiem szczęśliwym, wykazały, że stosując odpowiednie strategie, można uzyskać zadowalające rezultaty. Przejście kursu prowadzonego przez naukowców z Uniwersytetu Bristolskiego umożliwia poprawę parametrów świadczących o samopoczuciu nawet o 15 proc. Okazuje się jednak, że zalecane ćwiczenia należy wykonywać trwale – w przeciwnym razie następuje regres do poziomu sprzed ich wdrożenia. Dobre wyniki badań skłoniły ich autora do wydania poradnika. Jego polskojęzyczna wersja ukaże się w maju.