Pęknięcie czy nacięcie? Przygotowanie krocza do porodu okiem fizjoterapeuty

Od wielu lat w bardzo licznej części szpitali stosuje się tzw. profilaktyczne nacięcie krocza rodzącej podczas porodu. Lecz czy jest to konieczne? Jaka jest różnica między pęknięciem a nacięciem krocza?

Nacięcie krocza, inaczej epizjotomia, to rutynowo wykonywany rodzaj działania podczas porodu naturalnego, którego celem jest poszerzenie ujścia kanału rodnego. Nacięcie stosuje się w celu zapobiegnięcia samoistnemu pęknięciu krocza i ewentualnym jego powikłaniom.

- Jednak nadal nie ma wystarczających dowodów naukowych wskazujących przewagę rutynowego nacięcia krocza nad samoistnym pęknięciem, można powiedzieć nawet więcej- nie ma dowodów na to, że nacięcie krocza chroni przed pęknięciem krocza, szczególnie pęknięciem III i IV stopnia, którego wszyscy najbardziej się boją, ponieważ może doprowadzić do problemów z trzymaniem stolca. A to powikłanie jest bardzo trudne do leczenia - mówi mgr Joanna Matwiejuk z centrum odnowy biologicznej Wy-SPA w Białymstoku.

Pęknięcia III i IV stopnia występują bardzo rzadko - 0,6-2,3% i w 20-57% powodują one problemy z trzymaniem stolca. Jak więc pokazują dane, nie jest to częste powikłanie porodu naturalnego, a nawet gdy występuje, to nie zawsze prowadzi do późniejszych problemów proktologicznych.

 - Ważnym pytaniem, które należy sobie zadać jeszcze przed porodem, jest to, czy można zapobiec pęknięciu krocza? Odpowiedź nie jest oczywista i nie wszystko da się zaplanować, również w tym wypadku. Możliwość urazu krocza wzrasta wraz z masą dziecka (>3,5kg), postępem porodu lub jego brakiem, podaniem oksytocyny, nieprawidłowym ustawieniem główki dziecka, a także w przypadku pierwszego porodu w życiu – dodaje specjalistka z Wy-SPY. 

Co może zrobić kobieta, aby zmniejszyć lub zapobiec uszkodzeniu krocza w czasie porodu? Należy regularnie stosować masaż krocza w trzecim trymestrze ciąży (zaleca się rozpocząć go od 34/35 tyg. ciąży). Dobrze jest ćwiczyć w sposób odpowiedni mięśnie dna miednicy z akcentem na rozluźnianie w ostatnich tygodniach ciąży. Bardzo ważne jest przygotowanie miednicy na pracę podczas porodu, czyli uwolnić napięcia z mięśni, ścięgien i więzadeł miednicy i struktur towarzyszących. Podczas porodu należy ruszać się, korzystać z piłki, zmieniać pozycje na wertykalne etc.

Wszystkie ćwiczenia przygotowujące do porodu, terapię manualną oraz instruktaż masażu krocza kobiety mogą uzyskać w gabinecie fizjoterapeuty uroginekologicznego. Korzystanie z możliwości, jakie daje współczesna opieka okołoporodowa w zdecydowany sposób niweluje powikłania pojawiające się w czasie porodu lub tuż po nim oraz daje kobietom narzędzia do pracy z własnym ciałem.

Na koniec warto jednak wspomnieć, że gdy poród jest skomplikowany, muszą zostać użyte kleszcze lub należy jak najszybciej wydobyć dziecko- nacięcie jest wykonywane obligatoryjnie i w takich wypadkach powinno być ono przez kobietę akceptowane. Natomiast z blizną po nacięciu krocza również można pracować w gabinecie fizjoterapeuty uroginekologicznego.