Reakcja na stres: jak zmniejszyć jego wpływ na zdrowie
Autor: Dr Kent Bradley, Dyrektor ds. Zdrowia i Odżywiania, Herbalife Nutrition
Czy wiesz, że nasz organizm nie rozróżnia źródeł stresu? Nieważne, czy wywołuje go rzeczywiste zdarzenie - na przykład samochód, który niemal Cię potrącił - czy tylko obawa, że pewnego dnia ulegniesz wypadkowi. Twój organizm może zareagować w podobny sposób. Teraz, gdy żyjemy w poczuciu niepewności, stres zbiera swoje żniwo.
Na czym polega „reakcja na stres”? Czemu służy?
Najkrócej rzecz ujmując, służy naszemu przetrwaniu. Wszyscy pragniemy przede wszystkim przeżyć, mając świadomość stałego zagrożenia. Jednym z podstawowych schematów naszego zachowania jest „walcz lub uciekaj”. W obliczu niebezpieczeństwa – realnego czy tylko domniemanego – nasz organizm reaguje podobnie: nagłym przyspieszeniem akcji serca i oddechu, co ma dostarczyć więcej tlenu niezbędnego do błyskawicznego podjęcia działania. W całym procesie uczestniczy wiele hormonów, które stymulują organizm do działania, ale mają także wpływ na różne aspekty zdrowia.
Wydziela się więcej adrenaliny, zwanej epinefryną, która aktywuje pracę serca, ale także stymuluje uwalnianie zapasów glukozy i tłuszczu stanowiących źródła paliwa. Jeśli ta reakcja przejdzie bez echa, wywoła kolejną, która spowoduje uwolnienie kortyzolu do krwioobiegu. Kortyzol zwiększa ilość glukozy we krwi i może stymulować głód, co często prowadzi do spożywania większej liczby kalorii niż faktycznie potrzebujemy, a tym samym do nadwagi lub otyłości.
Mechanizm reagowania na stres może nam zarówno pomagać, jak również szkodzić. Pomaga, ponieważ zmusza nas do zachowania czujności, byśmy mogli chronić siebie i swoich bliskich. Może szkodzić, gdyż powoduje wzrost ciśnienia krwi i tętna, co oznacza większe ryzyko zawału serca lub udaru u osób z chorobami układu krążenia.
Dlaczego stres wywołany obawami związanymi z COVID-19 zagraża zdrowiu?
Stan chronicznego stresu, którego wiele osób doświadcza obecnie, szkodzi zdrowiu. Organizm jest stale pobudzony, co powoduje podwyższone ciśnienie krwi i przyrost masy ciała – czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Wiadomo, że kortyzol zmniejsza produkcję komórek odpornościowych, czyli limfocytów. Przy gwałtownej, krótkotrwałej odpowiedzi na stres możemy zaobserwować wzrost tych komórek, ale w stanie chronicznego stresu uwalnianie kortyzolu prowadzi do spadku limfocytów, co czyni nas potencjalnie bardziej podatnymi na nieskuteczne zwalczanie infekcji.
Jak złagodzić „reakcję na stres”
Nasze postrzeganie zagrożenia uruchamia kaskadę reakcji określanych mianem „odpowiedzi na stres”. Jest ona naturalna, jeśli odpowiada na rzeczywiste zagrożenie oraz szybko mija.
Jednak jeśli nie będziemy świadomie zarządzać swoją odpowiedzią na stres, może ona negatywnie wpływać na zdrowie, zaburzając mechanizmy regulujące wagę ciała i ciśnienie krwi.
Możemy zmniejszyć stres i poprawić ogólny stan zdrowia za pomocą kilku prostych praktyk.
- Odpoczynek - po pierwsze: wysypiaj się! Odpowiednia ilość i jakość snu bardzo pomagają unormować reakcję na stres.
- Techniki relaksacyjne – ćwicz oddychanie przeponą. Możesz praktykować je w trakcie medytacji lub jogi, a nawet w czasie zwykłych, codziennych czynności - po prostu kilka razy dziennie przenieś uwagę na swój oddech, starając się oddychać spokojnie, równomiernie i głęboko.
- Rekreacja – bądź aktywny i angażuj się w zajęcia, które sprawiają Ci przyjemność. Przeplataj aktywność fizyczną z umysłową (na przykład ćwiczenia z czytaniem książki).
- Relacje – jesteśmy istotami społecznymi, więc pielęgnowanie więzi interpersonalnych ma ogromne znaczenie dla naszego dobrostanu. Konieczność fizycznej izolacji nie oznacza, że mamy zaniedbać relacje z bliskimi. Rozmowy telefoniczne lub video pozwolą Ci zachować poczucie kontaktu ze światem.
- Rytuały – pozytywne rytuały mogą pomóc Ci lepiej odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Musisz pracować z domu? Zachowuj stały rytm dnia: wstawaj o zwykłej porze, ubieraj się, zorganizuj sobie domowe biuro z ustalonymi godzinami pracy i przerw.
- Zmiana podejścia – świadomie oceń daną sytuację, by nie postrzegać jej w kategoriach zagrożenia życia. Czasami warto skorzystać z porad trenera, który najpierw pomoże Ci ustalić, dlaczego uznajesz sytuację za zagrożenie, a następnie umieścić ją w kontekście ułatwiającym Ci zrozumienie własnych reakcji.
Globalna filozofia Herbalife Nutrition uznaje znaczenie holistycznego podejścia do dbania o zdrowie. Jego elementami są nie tylko zrównoważona dieta i aktywność fizyczna, ale też wspomniana redukcja stresu.

Szyna CPM – nowoczesne wsparcie w rehabilitacji po przebytej operacji kolana i biodra

Zdrowie zaczyna się od profilaktyki: Samoleczenie fundamentem nowoczesnej polityki zdrowotnej UE

Cena zaniedbania – ile naprawdę kosztuje brak skutecznej terapii ran?
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Gwiazdy

Anna Powierza: Mimo wyniku wyborów prezydenckich z czasem będzie mniej podziałów w społeczeństwie. Chciałabym pierwszej damy, która stoi po stronie kobiet
Aktorka nie dziwi się, że wynik wyborów prezydenckich budzi tak ogromne emocje, bo przecież niemal równej połowie głosujących niezwykle trudno pogodzić się z tym, że nie wygrał właśnie ich faworyt. Eksperci zastanawiają się, jak będzie teraz wyglądał polityczny krajobraz, rządzący już podejmują pewne kroki, a Anna Powierza chce wierzyć, że nowy lokator Pałacu Prezydenckiego sprosta wyzwaniu i udowodni, że głos oddany na niego nie został zmarnowany. Na wysokości zadania powinna także stanąć jego żona.
Farmacja
Polacy leczą samodzielnie ponad połowę lekkich dolegliwości zdrowotnych. Jesteśmy liderem UE

Szacuje się, że w Unii Europejskiej codziennie występuje ok. 3,3 mln przypadków lekkich dolegliwości. Gdyby każdy pacjent zgłaszał się z nimi do lekarza, potrzebnych byłoby dodatkowo 120 tys. lekarzy pierwszego kontaktu lub obecni lekarze musieliby pracować dodatkowe 144 minuty dziennie. Polska pod względem samoleczenia, ze wskaźnikiem na poziomie 55 proc., plasuje się w czołówce UE. – Samodzielne leczenie to nie tylko kwestia wygody pacjenta, ale przede wszystkim realne odciążenie systemu ochrony zdrowia – przekonuje Ewa Królikowska z PASMI.
Ochrona środowiska
Naukowcy wzywają do większej ochrony oceanów. Przestrzegają przed groźnym w skutkach przełowieniem stad

Bioróżnorodność oceanów jest zagrożona i musimy zrobić wszystko, aby ją chronić – biją na alarm naukowcy z całego świata. Badani przez organizację Marine Stewardship Council wskazują, że przyczyniają się do tego przede wszystkim zmiany klimatyczne i przełowienie. W związku z przypadającym 8 czerwca Światowym Dniem Oceanów eksperci MSC zachęcają do wspólnej edukacji na temat tego, jakie działania może podjąć każdy z nas na rzecz ochrony morskiego ekosystemu.