Święta w czasie pandemii. Jak rozmawiać by dać wsparcie bliskim?

Już teraz wiemy, że święta Bożego Narodzenia nie będą takie jak dotychczas. Dotykanie się łokciem to nie to samo co uścisk dłoni czy przytulenie. Jak więc dać bliskim wsparcie i zaoferować pomoc, mimo dzielącej nas odległości?

Jesteśmy coraz bardziej zmęczeni, zdenerwowani, przestraszeni i przygnębieni. Jak wynika z danych Uniwersytetu Warszawskiego*, u 38% osób w wieku powyżej 18 lat pandemia wywołała objawy depresyjne, a u 62% uczestników lęk. Z kolei jak pokazują badania** Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS), w okresie od połowy marca do końca czerwca aż jedna trzecia osób w wieku 13-17 lat oceniała swój dobrostan psychiczny jako bardzo zły lub raczej zły. 9% młodzieży nie miało nawet jednej osoby, do której mogło się zwrócić w trudnej sytuacji. Szczególnie teraz, w okresie okołoświątecznym, tęsknota za najbliższymi stała się wyjątkowo dotkliwa i wyjątkowo ważne jest, żeby zaoferować naszym bliskim to co najważniejsze, czyli naszą obecność i rozmowę. 

Bez względu na to czy ostatnie tygodnie 2020 roku spędzimy jedynie w najbliższym gronie rodziny, czy z przyjaciółmi na wideokonferencjach, przewodnik stworzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę Fundację eFkropka i Facebooka w ramach kampanii  #Porozmawiajmy może nam pomóc w tej wyjątkowej sytuacji.

Kilka rad jak rozmawiać z bliskimi w potrzebie?

Przed rozmową

Zapewnij sobie i rozmówcy czas i warunki do rozmowy, np. Czy będzie OK, jeśli pogadamy online? Nikt Ci nie przeszkodzi?

Jak zacząć rozmowę gdy widzimy, że ktoś bliski jej potrzebuje?

• Czy chcesz pogadać?
• Trochę się o ciebie niepokoję, pogadajmy…
• Nie chcę cię urazić, ale martwię się i wydaje mi się, że potrzebujesz rozmowy…

Co robić w trakcie rozmowy

• Kieruj się ciekawością i uważnie słuchaj - czasami wystarcza samo cierpliwe wysłuchanie kogoś
• Nie bój się mówić o emocjach, pytaj o nie (najlepsze co możesz zrobić, gdy ktoś płacze, jest podanie chusteczki)
• Spróbuj zrozumieć problem – słuchaj aktywnie, dopytuj

Podtrzymywanie rozmowy

• Powiedz o tym trochę więcej
• Chcę lepiej to zrozumieć
• Mhm, rozumiem cię
• Mam czas

Czego nie robić

• Nie udzielaj rad
• Nie porównuj i nie wartościuj
• Nie oceniaj emocji rozmówcy

Zwroty szkodzące rozmowie 

• Niepotrzebnie się tak przejmujesz
• A Ty znowu… / jak zwykle…
• Powinieneś…
• Nie przesadzaj
• Ja na Twoim miejscu… (chyba że rozmówca nas o to zapyta)

Wyciągnięcie ręki, troska o siebie nawzajem oraz rozmowa w serdeczny i empatyczny sposób, może okazać się najlepszym prezentem pod choinkę, który możemy zaoferować drugiej osobie. 

Pełna treść poradnika znajduje się na stronie www.PorozmawiajmyFB.pl 

*Wydział Psychologii, Uniwersytetu Warszawskiego, Zdrowie psychiczne w czasie pandemii Covid-19. 

**Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Negatywne doświadczenia młodzieży w trakcie pandemii, 2020 r.