Polacy chętnie sięgają po roślinne alternatywy dla produktów mlecznych

Produkty roślinne, w tym alternatywy dla mleka i nabiału, zyskują coraz większą popularność, zarówno w Polsce, jak i w Europie. W ostatnich 12 miesiącach asortyment z tej kategorii był obecny w 4,7 mln polskich gospodarstw domowych, co stanowi 34,6% wszystkich gospodarstw domowych w naszym kraju[1]. Wartość jego sprzedaży rok do roku wzrosła zaś o 11,3% w porównaniu do analogicznego okresu[2]. Obchodzony 22 sierpnia  Światowy Dzień Mleka Roślinnego to dobra okazja, aby przypomnieć o walorach roślinnych alternatyw dla produktów mlecznych oraz ich miejscu w korzystnej zarówno dla zdrowia, jak i planety diecie planetarnej.

Ostatnie lata przyniosły znaczący wzrost zainteresowania produktami pochodzenia roślinnego zwłaszcza wśród młodych Europejczyków, którzy coraz częściej stosują diety fleksitariańskie, wegetariańskie i wegańskie[3]. Jak pokazują badania, konsumenci sięgają po produkty roślinne głównie ze względu na zdrowie, smak oraz chęć urozmaicenia swojej codziennej diety[4]. Przekłada się to nie tylko na wzrost sprzedaży w ujęciu wartościowym, ale także wolumenowym, który rok do roku wyniósł 14%[5].  – Świadczy to o coraz większej akceptacji i popularności tych produktów wśród klientów, coraz częściej poszukujących ciekawych alternatyw dla produktów mlecznych. Optymizmem napawa fakt, że konsumenci uwzględniają produkty pochodzenia roślinnego w swojej diecie ze względu na zdrowie, ale również to, że doceniają ich różnorodność. Produkty roślinne mogą być wartościowym elementem jadłospisu każdego z nas – mówi Marek Sumiła, dyrektor zarządzający Danone i Żywiec Zdrój. Jak pokazują prognozy, rynek produktów roślinnych będzie w Europie rósł w tempie 8% do 2025 roku[6].  

Napoje roślinne w centrum uwagi

Do urzeczywistnienia tych przewidywań może przyczynić się sprzedaż napojów roślinnych, które w Polsce stanowią 77% kategorii produktów roślinnych. W pierwszej połowie 2024 roku sprzedało się ponad 30 mln litrów tych produktów[7]. Na ich popularność wpływ może mieć między innymi szeroka oferta – dostępne są bowiem m.in. napoje sojowe, owsiane, ryżowe, migdałowe czy kokosowe, a także ich wariacje smakowe. Są one nie tylko świetnym dodatkiem do kawy. Mają szerokie zastosowanie także w codziennej kuchni – mogą stanowić bazę koktajli, naleśników czy owsianek. Badania pokazują, że chętnie sięgają po nie mieszkańcy małych i średnich miejscowości, a także mieszkańcy obszarów wiejskich – odpowiednio 44% i 32%[8].

Liderem wśród kategorii produktów roślinnych jest należąca do Danone marka Alpro[9], odpowiadająca za prawie jedną trzecią sprzedaży wartościowej całej kategorii (32,6%)[10]. Pozycję tę zawdzięcza sprzedaży właśnie napojów roślinnych i roślinnych alternatyw dla jogurtów – odpowiednio na poziomie 34,6% oraz 32,7%[11].

W trosce o zdrowie i planetę 

Produkty roślinne doskonale wpisują się w koncepcję diety planetarnej, zwanej fleksitariańską, zakładającej zmniejszenie spożycia mięsa – przede wszystkim czerwonego – i cukru oraz podwojenie spożycia owoców, warzyw i nasion roślin strączkowych czy orzechów[12].  Rozwiązanie to zostało opracowane przez zespół naukowców (wchodzących w skład The EAT-Lancet Commission on Food, Planet, Health) i łączy smak oraz przyjemność jedzenia z korzyściami dla zdrowia i troską o stan planety.

Eksperci wskazują, że produkcja żywności odpowiada aktualnie za jedną czwartą globalnej emisji gazów cieplarnianych, z czego ponad połowa pochodzi z hodowli zwierząt, a najbardziej obciążająca dla klimatu jest produkcja wołowiny[13]. Ograniczenie spożycia mięsa oraz produktów pochodzenia zwierzęcego i zwiększenie w diecie obecności produktów pochodzenia roślinnego może zatem przynieść pozytywne efekty w walce z globalnym ociepleniem. Dieta planetarna jest zalecana również przez ekspertów zainicjowanego przez DANONE Interdyscyplinarnego Centrum Analiz i Współpracy „Żywność dla Przyszłości”. Jak przekonują w raporcie „Talerz przyszłości”, stosowanie jej może zapobiec nawet 11,6 mln przedwczesnych zgonów rocznie na świecie, gdyż zmniejsza ryzyko chorób – w tym dietozależnych[14].

Zrównoważona produkcja

Należy jednak pamiętać, że wartościowe produkty pochodzenia roślinnego powinny powstawać w sposób zrównoważony.

– Alpro oferuje najszersze na rynku portfolio produktów roślinnych, które w zależności od wariantu, dostarczają wartościowych składników takich jak: białko, błonnik, wapń czy witaminy (B2, B12, D2 i E). Nasze produkty powstają z wysokiej jakości składników, pochodzących ze sprawdzonych źródeł. Przykładowo soja, którą wykorzystujemy, pochodzi z krajów europejskich oraz Kanady. Nigdy nie pozyskiwaliśmy nasion soi z obszarów wylesionych w Amazonii lub innych lasów deszczowych. Z kolei migdały wykorzystywane do produkcji produktów Alpro pochodzą z rejonu Morza Śródziemnego. W trakcie ich uprawy podlewane są przede wszystkim wodą deszczową. Gdy tej brakuje, rolnicy stosują nawadnianie kropelkowe, czyli takie, które dostarcza tyle wody, ile faktycznie potrzebuje roślina – podkreśla Marek Sumiła.

Warto również dodać, że Alpro posiada certyfikat B Corp od 2018 roku. Jego przyznanie poprzedza restrykcyjny proces weryfikacji, badający realny wpływ przedsiębiorstwa na środowisko oraz szerokie grono interesariuszy w całym łańcuchu wartości. Otrzymanie certyfikatu jest jednocześnie podjęciem zobowiązania do ciągłej realizacji strategii zrównoważonego rozwoju i aktywnego wprowadzania rozwiązań odpowiadających na wyzwania społeczne i środowiskowe. W 2022 r. ten sam certyfikat uzyskał dystrybutor Alpro w Polsce – Danone sp. z o.o.

Różnorodność i jakość na wagę złota

Kluczem do przyciągnięcia uwagi konsumentów jest szeroka gama produktów, zarówno alternatyw dla mleka, jak i jogurtów, pozwalająca na ich różnorodne wykorzystanie. Napoje sojowe, owsiane, kokosowe czy migdałowe od Alpro świetnie sprawdzą się np. jako baza do koktajli, z kolei te z linii Barista idealnie pasują do kawy. W ofercie marki konsumenci znajdą także szeroki wybór sojowej alternatywy dla jogurtów, a także alternatywę dla jogurtu typu skyr, którą na krajowym rynku oferuje aktualnie wyłącznie Alpro.

[1] Danone za NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, Cała Polska (Indeks spożywczy), Sprzedaż wartościowa i wolumenowa (w kg) w 1000, Zmiana sprzedaży wartościowej i wolumenowej w %, Udziały wartościowe i wolumenowe w % w okresie Tydzień 27 2022-Tydzień 26 2023 i odpowiednio Tydzień 27 2023-Tydzień 26 2024, Kategoria: Produkty roślinne - napoje roślinne i roślinne alternatywy dla jogurtów, deserów i śmietan; segmenty zdefiniowane przez Danone (Prawa autorskie © 2024, NielsenIQ).

[2] Tamże.

[3] Raport „Plant-Based Eating in Europe”, Euromonitor International, 2023.

[4] Kantar Brand Health Tracking; styczeń-grudzień 2023.

[5] Danone za NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, Cała Polska (Indeks spożywczy), Sprzedaż wartościowa i wolumenowa (w kg) w 1000, Zmiana sprzedaży wartościowej i wolumenowej w %, Udziały wartościowe i wolumenowe w % w okresie Tydzień 27 2022-Tydzień 26 2023 i odpowiednio Tydzień 27 2023-Tydzień 26 2024, Kategoria: Produkty roślinne – napoje roślinne i roślinne alternatywy dla jogurtów, deserów i śmietan; segmenty zdefiniowane przez Danone (Prawa autorskie © 2024, NielsenIQ).

[6] Raport „Plant-Based Eating in Europe”, Euromonitor International, 2023.

[7] Danone za NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, Cała Polska (Indeks spożywczy), Sprzedaż wartościowa i wolumenowa (w kg) w 1000, Zmiana sprzedaży wartościowej i wolumenowej w %, Udziały wartościowe i wolumenowe w % w okresie Tydzień 1-Tydzień 26 2023 i odpowiednio Tydzień 1-Tydzień 26 2024, Kategoria: Produkty roślinne – napoje roślinne i roślinne alternatywy dla jogurtów, deserów i śmietan; segmenty zdefiniowane przez Danone (Prawa autorskie © 2024, NielsenIQ).

[8] GFK, Analiza Point of Entry dla kategorii Napojów Roślinnych; kwiecień 2022-marzec 2023.

[9] Danone za NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, Cała Polska (Indeks spożywczy), Sprzedaż wartościowa i wolumenowa (w kg) w 1000, % w okresie Tydzień 1-Tydzień 26 2023 i odpowiednio Tydzień 1-Tydzień 26 2024, Kategoria: Produkty roślinne wg marek, segmenty zdefiniowane przez Danone (Prawa autorskie © 2024, NielsenIQ).

[10] Danone za NielsenIQ, Panel Handlu Detalicznego, Cała Polska (Indeks spożywczy), Sprzedaż wartościowa i wolumenowa (w kg) w 1000, Zmiana sprzedaży wartościowej i wolumenowej w %, Udziały wartościowe i wolumenowe w % w okresie Tydzień 1-Tydzień 26 2023 i odpowiednio Tydzień 1-Tydzień 26 2024, Kategoria: Produkty roślinne, marka Alpro w segmentach, segmenty zdefiniowane przez Danone (Prawa autorskie © 2024, NielsenIQ).

[11] Tamże.

[12] Raport „Talerz Przyszłości”: https://danone.pl/assets/interdyscyplinarne/Raport_Talerz_Przyszlosci_2023.pdf.

[13] Jak jeść zdrowo i dbać o planetę. Dieta planetarna w praktyce. - Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (pzh.gov.pl)

[14] Willett, W. i in., Food in the Anthropocene: the EAT-Lancet Commission on healthy diets from sustainable food systems, „Lancet” 2019, Vol. 393, s. 447–492, DOI: 10.1016/S0140-6736(18)31788-4.