Mówi: | Przemysław Jaroszewski |
Funkcja: | kierownik CERT Polska |
Firma: | NASK |
Ponad połowa internautów uważa, że w sieci trudniej zachować bezpieczeństwo niż w życiu
W 2016 roku blisko 700 mln ludzi w 21 krajach padło ofiarą cyberprzestępców – wynika z raportu Norton by Symantec. W 17 krajach, gdzie badanie przeprowadzono w 2015 i w 2016 roku, wzrost wyniósł 10 proc. w ujęciu rocznym. W wielu przypadkach winne są niedostateczne zabezpieczenia i brak świadomości zagrożeń. Większość internautów nie potrafi rozpoznać fałszywego e-maila z zawirusowanym załącznikiem. Trzy czwarte wie, że powinni chronić swoje dane w sieci, ale mimo to przekazuje innym swoje hasła.
– Jeśli mówimy o największych zagrożeniach, to od strony technicznej mówimy przede wszystkim o atakach oportunistycznych, czyli przejmowaniu komputerów przez przestępców po to, żeby mogli je wykorzystać do dowolnego celu. To są przestrzeń dyskowa, moc obliczeniowa, łącze internetowe, dzięki którym można rozsyłać spam i przeprowadzać ataki popularnie zwane DDos, czyli blokujące jakieś usługi – mówi agencji informacyjnej Newseria Przemysław Jaroszewski, kierownik CERT Polska w NASK.
Popularnym zagrożeniem jest też ransomware, czyli oprogramowanie, które blokuje komputery, szyfruje ich zawartość i żąda okupu za odzyskanie plików albo grozi upublicznieniem danych. Jak podkreśla Jaroszewski, zarówno firmy, jak i użytkownicy indywidualni powinni być świadomi, że prędzej czy później do takiego incydentu może dojść. Dlatego trzeba się nastawić na zapobieganie.
– Jeśli już do ataku dojdzie, to Kowalskiemu trudno jest sobie poradzić z jego konsekwencjami. Zostaje nam zaniesienie komputera do serwisu i liczenie na to, że coś się uda zrobić. Czyli po fakcie jesteśmy w kropce – mówi Przemysław Jaroszewski. – Wprawdzie nigdy nie uda się nam zabezpieczyć w stu procentach, ale możemy minimalizować ryzyko, wykazując się zdrowym rozsądkiem i dowiadując się jak najwięcej o zagrożeniach.
Badania Norton by Symantec wskazują, że większość badanych nie wie, jak odróżnić fałszywe e-maile od prawdziwych. Tylko połowa internautów zachowuje w takim przypadku ostrożność.
– Jeśli nie jesteśmy świadomi, że otwierając np. dokumenty PDF, możemy sobie zrobić krzywdę, to nie będziemy ostrożnie postępowali – mówi kierownik CERT Polska
Kluczowym mechanizmem jest zabezpieczenie własnej tożsamości w internecie. Za pośrednictwem sieci konsumenci załatwiają coraz więcej spraw – począwszy od zakupów, rozmów z doradcami finansowymi, kończąc na transakcjach finansowych w bankowości internetowej. Coraz częściej przenoszą tam także swoje prywatne dokumenty i zdjęcia, korzystając z popularnych chmur, które dają możliwość dostępu do tych danych z każdego miejsca na świecie.
– Często dochodzi do ataku przez przejęcie konta w poczcie czy w mediach społecznościowych. Większość szanujących się usługodawców od dawna stosuje dwustopniowe uwierzytelnianie, czyli oprócz nazwy użytkownika, hasła, jest też kod przysyłany SMS-em czy token sprzętowy. Furorę robią sprzętowe rozwiązania kryptograficzne - urządzenia wielkości niedużego pendrive'a, które tworzą drugi składnik uwierzytelnienia znacznie bezpieczniejszy niż np. SMS. Takie rzeczy są dostępne dla przeciętnego Kowalskiego za nieduże pieniądze, a stosowane są już w tej chwili przez większość szanujących się portali społecznościowych czy takich usługodawców – wyjaśnia Jaroszewski.
Do CERT trafia rocznie kilka tysięcy zgłoszeń dotyczących cyberataków, zarówno od firm, jak i od użytkowników indywidualnych. Jak podkreśla Jaroszewski, to wciąż niewystarczająca skala w porównaniu do liczby ataków.
– Firmy boją się o reputację, o to, że informacja o ataku wycieknie i będzie to miało skutki biznesowe. Trudno się temu dziwić, ale taka postawa nie służy poprawie bezpieczeństwa innych. Im więcej wiemy o nowych atakach, tym lepiej jesteśmy w stanie ochronić siebie. Tej kultury jeszcze brakuje – mówi kierownik CERT Polska w NASK.
Z badania EY, Chubb i CubeResearch wynika, że w ubiegłym roku osiem na dziesięć firm zanotowało do pięciu znaczących naruszeń bezpieczeństwa. 6 proc. doświadczyło więcej niż 10 incydentów. Firmy nie radzą sobie jednak z wykrywaniem incydentów bezpieczeństwa. Te, które udaje się zidentyfikować, są zwykle łatwe do zaobserwowania, jak ataki oprogramowaniem ransomware czy utrata danych w wyniku awarii. 43 proc. badanych firm nie ma żadnego systemu ostrzegania.
– Na pewno inwestycje firm w cybezabezpiecznia będą zwiększane. Z jednej strony są wymuszane przez coraz większe regulacje w tym zakresie, czyli nowe normy prawne, zarówno rozporządzenie dotyczące ochrony danych osobowych i dyrektywę o ochronie sieci informacji, jak i przez regulatorów, którzy nakładają obowiązki na konkretne sektory związane z lepszym dbaniem o bezpieczeństwo – mówi Przemysław Jaroszewski. – Coraz częściej firmy zmieniają nastawienie. Przestają traktować bezpieczeństwo jako koszt, a zaczynają jako inwestycję, która pozwoli uniknąć kosztownych skutków incydentów.
Czytaj także
- 2025-06-27: Rośnie skala agresji na polskich drogach. Problemem jest nie tylko nadmierna prędkość, ale też jazda na zderzaku
- 2025-06-24: Nie brakuje przeciwników zwiększenia wydatków na obronność do 5 proc. Obawiają się, że paradoksalnie zagrozi to bezpieczeństwu Europy
- 2025-06-11: Wiceprzewodniczący PE: Polska prezydencja zapewniła UE stabilność w niepewnych czasach. Wiele inicjatyw dotyczyło obronności
- 2025-06-12: Wakacje wyzwaniem dla operatorów komórkowych. W najpopularniejszych kurortach ruch w sieci rośnie nawet pięciokrotnie
- 2025-06-13: Hejt w sieci dotyka coraz więcej dzieci w wieku szkolnym. Rzadko mówią o tym dorosłym
- 2025-06-11: Bolt rozpoczyna szkolenia z bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Będzie wprowadzać także nowe funkcje bezpieczeństwa
- 2025-06-02: UE zmienia podejście do transformacji energetycznej i łączy ją z konkurencyjnością. To zasługa polskiej prezydencji
- 2025-06-09: Import materiałów budowlanych z Rosji zagrożeniem dla konkurencyjności europejskiego rynku. Konieczne są zmiany i egzekwowanie sankcji
- 2025-05-27: Globalny sektor finansowy mocniej otwiera się na blockchain. Nowe regulacje likwidują kolejne bariery na rynku
- 2025-06-06: Rośnie presja konkurencyjna na unijne rolnictwo. Bez rekompensat sytuacja rolników może się pogarszać
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Gwiazdy

Anna Czartoryska-Niemczycka: Mój tata czytał mi książki. Teraz nagrania z jego głosem są najpiękniejszą pamiątką po nim
Wspólne czytanie wzmacnia więzi rodzinne, rozwija u dzieci wyobraźnię, poszerza zasób słownictwa, kształtuje gust literacki i zachęca do kreatywnego spędzania czasu wolnego – uważa Anna Czartoryska-Niemczycka. Aktorka czerpie z tradycji, którą w jej domu rodzinnym szczególnie pielęgnował jej tata. Teraz ona również promuje czytelnictwo i zachęca do tego, by sięganie po lektury stało się codziennym rytuałem.
Transport
Rośnie skala agresji na polskich drogach. Problemem jest nie tylko nadmierna prędkość, ale też jazda na zderzaku

Za kilka dni zaczynają się wakacje, czyli statystycznie najniebezpieczniejszy czas na drogach. Wśród głównych przyczyn takich zdarzeń na prostych odcinkach drogi są nadmierna prędkość i jazda na zderzaku. Zarządca autostrady A4 Katowice–Kraków w ramach kampanii „Nie zderzakuj. Posłuchaj. Jedź bezpiecznie” zwraca uwagę na zjawisko agresji na polskich drogach i przypomina, że bezpieczeństwo zaczyna się od osobistych decyzji kierowcy.
Muzyka
Alicja Węgorzewska: Czuję się ambasadorką polskiej kultury. Czasami dokonuję niepopularnych wyborów, ale moje pomysły są bardzo odkrywcze

Dyrektor Warszawskiej Opery Kameralnej została uhonorowana prestiżową nagrodą ShEO Awards 2025 w kategorii „Ambasadorka polskiej kultury” i jak podkreśla, w stu procentach na nią zasłużyła. Przyznawane przez tygodnik „Wprost” wyróżnienie trafia bowiem do kobiet, które zmieniają świat, a Alicja Węgorzewska czyni to od lat, nadając polskiej kulturze operowej zupełnie nowy wymiar. Tym razem szczególne uznanie otrzymała za stworzenie i rozwijanie Festiwalu Mozart Junior. W tym roku odbywa się już jego szósta edycja.