Mówi: | prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska |
Funkcja: | psycholog |
Poprzez porównywanie do rówieśników przestajemy widzieć dziecko jako odrębną jednostkę. To zła metoda wychowawcza
Zdaniem psychologów rodzice absolutnie nie powinni porównywać swoich dzieci do rówieśników czy starszego rodzeństwa, bo w ten sposób nie dostrzegą tkwiącego w nich potencjału. Każde dziecko jest inne i przejawia inne zdolności. Rodzice powinni więc zadbać o to, by mogło ono rozwijać się zgodnie ze swoimi predyspozycjami, a nie kierować się tym, co robią i czego uczą się inni. Nie można też porównywać pociech do siebie sprzed dwudziestu czy trzydziestu lat.
– Dzisiaj dzieci mają nieograniczoną możliwość dostępu praktycznie do wszystkiego na świecie dzięki podróżom, szkolnym wymianom, wyjazdom wakacyjnym, a przede wszystkim dzięki internetowi. To spowodowało, że dzieci nagle zobaczyły świat wielobarwny i różnorodny, świat, którego nie znają często ich rodzice, a już prawie na pewno dziadkowie – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska, psycholog.
Psychologowie tłumaczą, że właśnie dzięki temu dzieci teraz znacznie szybciej dorastają, a młodzież ma nieograniczone perspektywy, duże oczekiwania i zupełnie inny sposób myślenia niż ich rówieśnicy 10 czy 20 lat temu.
– Wielu rodziców i nauczycieli nie bardzo sobie radzi z takimi ciekawymi świata, trochę rozbrykanymi i nie do końca wprowadzonymi w różne reguły społeczne dziećmi i młodzieżą. Mówią, że nie mogą ich zrozumieć, że mają z nimi problemy wychowawcze, że dzieci nie za bardzo ich słuchają, a oni nie wiedzą, czy egzekwować swoje wymagania i oczekiwania zawsze i w każdej sytuacji, czy jednak trochę poluzować swoje reguły – mówi prof. Anna Izabela Brzezińska.
Zdaniem psychologów brak porozumienia, zupełnie inne priorytety i wartości czy zbyt duże oczekiwania jednej i drugiej strony nie pojawiają się nagle i bez przyczyny. Swoje podłoże mają w zasadach wychowania narzucanych od wczesnego dzieciństwa.
– To się wiąże z tym, że dzieci bardzo często od najmłodszych lat są porównywane z innymi dziećmi. Kiedy idę ze swoim dzieckiem na spacer, to porównuję je i zestawiam się, w czym moje dziecko jest lepsze, w czym jest gorsze, czy rozwija się prawidłowo, czy może jest jakieś inne, zapominając o tym, że dzieci są różne, że każde idzie swoim tempem, swoją ścieżką, że w tym samym czasie nie muszą mieć takich samych osiągnięć rozwojowych – tłumaczy psycholog.
Jeśli takie ocenianie wychodzi na niekorzyść, to wtedy rodzice robią wszystko, by dziecko nadrobiło „zaległości” – zapisują je na dodatkowe zajęcia i znów używają porównań do kogoś innego jako motywacji, żeby zachęcić pociechę do nauki i rozwoju.
– To jest zła metoda, bo tracimy z pola widzenia to, w czym nasze dziecko jest inne, w czym jest indywidualnością. Może jest jakimś niezauważonym jeszcze talentem, może ma jakieś szczególne zdolności, może w jakimś obszarze jest szybsze, bardziej bystre, zaskakuje czymś, ma jakiś pomysł, nauczyło się czegoś od swoich dziadków i twórczo to przetworzyło w swojej zabawie – podkreśla prof. Anna Izabela Brzezińska.
Psychologowie podkreślają, że rodzice powinni pamiętać o tym, że każde dziecko jest inne i inaczej się rozwija. Nie wszyscy mają talent muzyczny, plastyczny czy sportowy. Warto z pociechami rozmawiać i obserwować je – ale nie pod kątem porównań tylko szlifowania tych uzdolnień, które przejawia.
– Porównywanie te dzieci zrównuje, bo my ustawiamy sobie jakąś poprzeczkę, do której chcemy, żeby te dzieci doszły w podobnym tempie. Przestajemy widzieć dziecko jako odrębną jednostkę. W większości przypadków te dziewczynki i ci chłopcy bardzo cierpią z tego powodu, że są zestawiani z rówieśnikami czy nawet z rodzeństwem – tłumaczy psycholog.
Pod redakcją Anny Izabeli Brzezińskiej psychologowie opracowali serię książek pt. „Niezbędnik dobrego nauczyciela”. Opisują w nich rozwój dziecka w kolejnych etapach jego życia: od wczesnego dzieciństwa, przez wiek przedszkolny i szkolny, aż po późną fazę dorastania (19-20 lat). Poradniki mogą być też doskonałym wsparciem dla rodziców. Są one podzielone na cztery bloki tematyczne.
– Pierwszy blok zawiera wiedzy o tym, co się dzieje z dzieckiem i nastolatkiem w poszczególnych latach jego życia, rozwoju. Drugi – wyjaśnia kwestię opieki i tego, jak należy poprowadzić wychowawczo dziecko, żeby ono dobrze funkcjonowało w społeczeństwie, żeby nie dało się zdusić i żeby objawiło swoje indywidualne talenty. Trzeci blok to edukacja, a czwarty blok nazwaliśmy monitorowaniem, czyli takim uważnym obserwowaniem dziecka, po to, żeby wychwycić różne sygnały, zarówno te dobre, jak i te złe – dodaje prof. Anna Izabela Brzezińska.
W ten sposób psychologowie wspomagają proces edukacji. Chcą uwrażliwić rodziców i nauczycieli na kwestie wychowania i opieki oraz uchronić ich przed popełnianiem błędów, konsekwencją których będą narastające z roku na rok problemy wychowawcze.
Czytaj także
- 2025-07-03: Grzyby rozkładające tekstylia nagrodzone w konkursie ING. 1 mln zł trafi na innowacyjne projekty dla zrównoważonych miast
- 2025-06-26: Trwają prace nad nowymi przepisami chroniącymi dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym. Mają dostosować prawo do rozwoju technologii
- 2025-06-10: Polska może dołączyć do globalnych liderów sztucznej inteligencji. Jednym z warunków jest wsparcie od sektora publicznego
- 2025-06-05: Już pięciolatki interesują się pieniędzmi. Wakacje to dobry moment na edukację finansową
- 2025-05-30: Konsumenci doceniają działania firm na rzecz środowiska i społeczeństwa. Dla przedsiębiorstw to szansa na rozwój
- 2025-06-12: W UE wciąż więcej kontroli działań firm w ramach ESG niż zachęt. Konieczne jest złagodzenie podejścia
- 2025-04-30: Zielona transformacja wiąże się z dodatkowymi kosztami. Mimo to firmy traktują ją jako szansę dla siebie i Europy
- 2025-04-29: Rozwój sztucznej inteligencji drastycznie zwiększa zapotrzebowanie na energię. Rozwiązaniem są zrównoważone centra danych
- 2025-04-15: 1 mln zł na innowacyjne rozwiązania dla miast. Granty mogą otrzymać naukowcy i start-upy
- 2025-04-24: Polska nauka potrzebuje różnych źródeł finansowania. Trwają rozmowy o zmianach w systemie
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Psychologia

Otyłość nie wynika z braku samodyscypliny czy lenistwa. Ta poważna choroba niesie ze sobą 200 różnych powikłań
– Walka z otyłością wymaga nie tylko wprowadzenia zmian w stylu życia i sposobie odżywiania, ale przede wszystkim zrozumienia, że jest to choroba zarówno o podłożu fizycznym, jak i psychicznym – podkreśla psycholog Adrianna Sobol. Niestety często to schorzenie jest postrzegane jako wynik braku dyscypliny, nieprawidłowej diety lub lenistwa, co jest błędnym i krzywdzącym stereotypem. W rzeczywistości otyłość jest bowiem poważną chorobą, która niesie ze sobą wiele powikłań zdrowotnych i wymaga kompleksowego podejścia. Kluczowymi elementami, które mogą się przyczynić do skuteczniejszego leczenia i poprawy jakości funkcjonowania pacjentów, jest wsparcie emocjonalne oraz zwiększenie dostępności do specjalistów.
Prawo
Seniorzy zyskają na rencie wdowiej średnio 350 zł miesięcznie. Od 2027 roku świadczenie jeszcze wzrośnie

Z początkiem lipca ruszyły wypłaty tzw. renty wdowiej. Ponad milion wniosków o świadczenie wpłynęło do wszystkich organów emerytalno-rentowych, przy czym zdecydowana większość do ZUS. Pierwszego dnia do 86 tys. osób trafiło łącznie blisko 317 mln zł, z czego ponad 30 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku z zastosowaniem zbiegu świadczeń.
Motoryzacja
Qczaj: Na drogach szybkiego ruchu lubię mocniej wcisnąć pedał gazu. Niebawem planuję też zrobić prawo jazdy na motocykl

Trener podkreśla, że decyzja o zrobieniu prawa jazdy była jedną z najlepszych w jego życiu. Teraz, kiedy odpowiedni dokument ma już w kieszeni, z ogromną przyjemnością wsiada za kierownicę i mknie przed siebie. Najbardziej lubi drogi szybkiego ruchu, bo tam może mocniej wcisnąć pedał gazu. W innych okolicznościach jednak jeździ z dużą rozwagą, dostosowując prędkość do warunków panujących na jezdni. Qczaj zdradza też, że kolejnym krokiem będzie kurs na prawo jazdy na motocykl.