Mówi: | Małgorzata Ohme |
Funkcja: | psycholog |
Przemoc psychiczna ze strony rówieśników bardzo często prowadzi do fobii szkolnej u dzieci
Obniżenie nastroju, płaczliwość i napięcie nerwowe u dziecka mogą być oznakami tego, że padło ono ofiarą przemocy psychicznej ze strony rówieśników. Niepokojącym sygnałem jest także odmawianie pójścia do szkoły i niechęć do kontaktu z innymi dziećmi. Rodzice powinni bacznie obserwować swoje pociechy i interweniować zanim rozwinie się u nich fobia szkolna lub zaczną trwale wchodzić w rolę ofiary.
Dokuczanie jest poważnym problemem, który może mieć bardzo negatywny wpływ na zdrowie dziecka, jego wyniki w szkole, a także pewność siebie i poczucie własnej wartości. Przez psychologów zaliczane jest do przemocy psychicznej. Na dokuczanie szczególnie mocno narażone są dzieci nieśmiałe, zamknięte w sobie, przewlekle chore lub niepełnosprawne. Może ono przybierać różne formy: od przezwisk, poprzez plotki o danej osobie, publiczne wyśmiewanie jej, przedrzeźnianie, wykluczenie z grupy, aż do przemocy fizycznej.
Dzieci bardzo często nie zgłaszają problemu rodzicom ani nauczycielom, nie chcąc zyskać miana donosiciela. Wielu uczniów dokuczanie uważa ponadto za normę społeczną, podobne zachowanie obserwują bowiem u rodziców. Dlatego dorośli powinni szczególnie bacznie obserwować swoje dzieci i rozmawiać z nimi.
– Rodzice mogą zauważyć, że dziecko zamyka się w sobie, że rzeczy, które sprawiały mu przyjemność, przestają mu ją sprawiać, że wycofuje się z różnych aktywności, że mówi o szkole „głupia szkoła, nienawidzę szkoły”, kiedy wcześniej tego nie mówiło. Takie dziecko nie chce chodzić na urodziny i imieniny, kiedy jest zapraszane. To są sygnały, które mogą świadczyć o tym, że coś się dzieje w przestrzeni szkolnej, co powoduje, że dziecko zaczyna mieć bardzo negatywny afekt do szkoły – mówi Małgorzata Ohme, psycholog, w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Lifestyle.
Nawet jeśli dziecko pada ofiarą przemocy psychicznej ze strony tylko jednego rówieśnika, może cierpieć i odczuwać negatywne emocje związane z grupą społeczną, do jakiej należy ono samo i dręczyciel. Z czasem emocje te przenoszą się na szkołę jako całość, a efektem tego jest fobia szkolna. Dziecko odmawia chodzenia do szkoły, zaczyna odczuwać różnego rodzaju lęki społeczne, boi się grup ludzi, obawia się wychodzenia z domu. Konsekwencją przemocy psychicznej ze strony innych dzieci jest także obniżenie nastroju, rozchwianie emocjonalne, płaczliwość i napięcie nerwowe.
Rodzice powinni przede wszystkim porozmawiać z dzieckiem, zapewnić, że nie zrobiło nic złego i nie jest winne sytuacji. Warto także porozmawiać z kolegami dziecka.
– Możliwa jest też interwencja, czyli wymyślenie wspólnie z nauczycielem jakiegoś sposobu na to, by pomóc, ale tak, żeby nie wyszło, że rodzic interweniuje i że dziecko doniosło. Bo jak ktoś jest ofiarą, to zaczyna być jeszcze większą ofiarą, kiedy się okazuje, że do tego jest kablem. Nie dość, że jest głupi i śmierdzący, to jeszcze jest kablem. Warto to sobie przemyśleć, nie iść od razu z awanturą do rodzica oprawcy, bo wtedy dziecko może mieć jeszcze doświadczyć jeszcze większej przemocy, tylko pójść do nauczyciela, pedagoga i obmyślić jakąś strategię – radzi Małgorzata Ohme.
Zdaniem psychologów rodzice powinni także pomóc dzieciom pozyskać grupę, która jest do niego nastawiona negatywnie. Warto zaprosić dręczycieli do domu, przygotować drobną imprezę, zajęcia integracyjne, jak np. pieczenie ciasteczek w przypadku młodszych dzieci. Bardzo często zdarza się, że po bliższym poznaniu niechęć przeradza się w sympatię i kończy się problem dokuczania.
Jeśli żadne metody nie przyniosą oczekiwanego efektu, ostatecznym wyjściem jest zmiana szkoły, zanim dziecko na stałe przyjmie na siebie rolę ofiary. Nie wolno pozwalać mu unikać szkoły, nie tylko ze względu na odpowiedzialność karną. Może to bowiem zrodzić w dziecku przekonanie, że ucieczka jest dobrym sposobem rozwiązywania problemów. Rodzice cały czas powinni wspierać dziecko, pamiętając jednak, że może ono w jakimś stopniu samo być prowokatorem negatywnych zachowań ze strony rówieśników.
– Czasami dziecko może mieć też w sobie coś takiego, co generuje złość innych dzieci: wymądrza się, jest kompletnie niekonformistyczne, samo się trochę wyśmiewa i staje się w ten sposób ofiarą, a czasami, wielokrotnie zresztą tak jest, co rodzicom jest bardzo trudno przyjąć do wiadomości, to jest też tak, że ono zaczyna osiągać różne korzyści z bycia ofiarą. Zyskuje uwagę rodziców, całej klasy, mówi się o nim na zebraniach. Bardzo trudno jest go potem z tego wyciągnąć. Ono deklaruje, że jest mu źle w tej roli, ale tak naprawdę podświadomie uzyskuje wiele dobrego z bycia ofiarą – mówi Małgorzata Ohme.
Rodzice powinni zastanowić się ponadto, czy własnym zachowaniem nie przekazują dziecku negatywnych wzorów postępowania z rówieśnikami. Dorosłym zdarza się okazywać przy dzieciach gniew lub strach, pokazując tym samym pociechom niezbyt konstruktywne sposoby rozwiązywania problemów interpersonalnych.
Czytaj także
- 2025-03-31: Unia Europejska chce wzmocnić prawa kobiet. Zapowiadane działania będą dotyczyć m.in. równości w zatrudnieniu czy zwalczania przemocy
- 2025-02-14: Dzieci mają zbyt łatwy dostęp do pornografii i patostreamingu. Rzecznik Praw Dziecka apeluje o zaostrzenie prawa
- 2025-02-24: Problem patotreści w internecie narasta. Potrzebna edukacja dzieci, rodziców i nauczycieli
- 2025-01-08: Podwyżki wynagrodzeń nie rozwiążą problemu niedoboru nauczycieli. Ważny jest też prestiż zawodu i obciążenie obowiązkami
- 2024-11-28: Jedna na trzy kobiety w UE doznała w życiu przemocy. Apele o bardziej zdecydowaną walkę z tym zjawiskiem
- 2024-12-09: Podejście do przemocy wobec dzieci się zmienia, ale wciąż dużo jest do zrobienia. Trwają prace nad uszczelnieniem przepisów
- 2024-11-26: RPD chce walczyć z przypadkami przemocy wobec dzieci neuroróżnorodnych. Powstanie specjalny zespół ekspertów
- 2024-11-20: Katarzyna Ankudowicz: Jestem z przemocowego domu. Dużo kosztowało mnie, żeby wyjść z tego i zacząć funkcjonować bez piętna bycia totalnie gorszą
- 2024-09-11: Dobrostan psychiczny młodych się pogarsza. Krytycznie oceniają swoje relacje szkolne
- 2024-10-14: Dobrostan nauczycieli w zapomnieniu. Połowa młodych stażem pedagogów planuje odejście z zawodu
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Zdrowie

Katarzyna Dowbor: Jak najszybciej muszę się zaszczepić przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Do tej pory zabezpieczałam przed tymi pasożytami tylko moje zwierzęta
Prezenterka przyznaje, że do tej pory nie zdawała sobie sprawy, że kleszczowe zapalenie mózgu to taka podstępna i groźna choroba. Jest ona wywoływana przez wirusa, który dostaje się do naszego organizmu w wyniku ukłucia przez kleszcza. Dlatego tak ważne jest, by przed tymi pajęczakami zabezpieczać nie tylko naszych pupili, ale także siebie. Katarzyna Dowbor już umówiła się na przyjęcie odpowiedniej szczepionki. Z danych opracowanych przez Ośrodek Badań Socjomedycznych Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych UW wynika, że na taki krok decyduje się zaledwie co dziesiąty Polak.
Moda
Julia Kamińska: Założyłam sobie, że w tym roku nie będę kupować żadnych nowych ubrań. Z sukcesem sprzedaję też swoje rzeczy na popularnej platformie

Aktorka chętnie podjęła wyzwanie „no-buy 2025” i jak zapewnia, w tym roku nie zamierza kupować żadnych nowych ubrań. Poza tym systematycznie „wietrzy” swoją szafę i te rzeczy, które już nie są jej potrzebne, sprzedaje przez internet albo oddaje znajomym. Julia Kamińska zaznacza też, że kompletując stylizację na czerwony dywan, stara się nie wydawać pieniędzy na nowe ubrania. Najpierw zagląda do garderoby, by znaleźć w niej coś, co można ponownie wykorzystać.
Infrastruktura
Mazowsze turystycznie radzi sobie lepiej niż przed pandemią. Odwiedzających przyciąga już nie tylko Warszawa

Województwo mazowieckie jest liderem pod względem liczby turystów. W ubiegłym roku odwiedziło je prawie 7 mln gości. I choć lokomotywą ruchu turystycznego pozostaje Warszawa, to coraz więcej osób wybiera zwiedzanie regionu w wolniejszym tempie niż w stolicy i bliżej natury. Mazowsze od lat postrzegane było jako idealny kierunek na mikrowyprawę, ale teraz przybywa osób, które chcą się tu zatrzymać na dłużej niż 1–2 dni.