Mówi: | Giovanni Scapagnini |
Funkcja: | profesor medycyny oraz biochemii klinicznej |
Firma: | członek American Society for Neuroscience" |
Wiele przypadków choroby Alzheimera to efekt stylu życia, a nie genów
Według prognoz Światowej Organizacji Zdrowia, do roku 2050 na chorobę Alzheimera zachoruje jedna osoba na trzy w grupie ludzi po 65. roku życia. Zdaniem naukowców epidemię tę można jednak zatrzymać, bo geny jedynie predysponują do rozwoju choroby, a decydujące znaczenie ma styl życia. Podstawą profilaktyki Alzheimera powinna być zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i umysłowa oraz zaangażowanie społeczne.
Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia geny mogą predysponować do rozwoju choroby Alzheimera, jednak w większości przypadków decydujące znaczenie mają czynniki środowiskowe, czyli styl życia.
– Geny ukierunkowują nas w stronę określonych chorób, ale silniejsze od nich jest środowisko. To dobra wiadomość, bo daje nam możliwość ingerowania w przeznaczenie zapisane nam w DNA – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle Giovanni Scapagnini, profesor medycyny oraz biochemii klinicznej, członek American Society for Neuroscience.
Najlepiej poznany gen dotyczący choroby Alzheimera to ApoE4. Według badań u jego nosicieli obserwuje się ponad trzykrotnie wyższe ryzyko zachorowania. Zdaniem profesora wiedza o własnej podatności jest dużym obciążeniem psychicznym, jednak umożliwia zahamowanie rozwoju choroby przed pojawieniem się jej symptomów.
– Choroba Alzheimera zaczyna się na 20 lat przed wystąpieniem jej objawów. Kiedy doświadczamy już postępującej utraty pamięci, jest zbyt późno na to, by odpowiednio ingerować w przebieg choroby. Jeśli jednak zaczniemy nad tym pracować przed wystąpieniem objawów, istnieje wówczas ogromna przestrzeń 20 lat, w czasie której możemy w prawidłowy sposób pracować nad tym, by przeszkodzić tej chorobie – podkreśla naukowiec.
Na podstawie przeglądu wszystkich opublikowanych badań dotyczących demencji (w tym choroby Alzheimera) epidemiolodzy z amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia wyodrębnili czynniki ryzyka tego typu zaburzeń. Jednym z najbardziej istotnych jest nieprawidłowa dieta.
– Odżywianie to najlepszy sposób, aby zapobiec chorobie Alzheimera, ponieważ można oddziaływać bardzo dobrze zarówno na stres oksydacyjny, jak i na stan zapalny można też pracować nad genami, które uczestniczą w możliwym ataku choroby – dodaje profesor Scapagnini.
W profilaktyce choroby Alzheimera bardzo ważne są również regularna aktywność fizyczna, poziom aktywności umysłowej oraz stopień zaangażowania społecznego. Zmiany otępienne występują rzadziej u ludzi bardziej wykształconych. Zajęcia stymulujące intelektualnie, takie jak uczenie się, czytanie, gry czy rozwiązywanie krzyżówek, wykonywane zarówno w młodym, jak i starszym wieku pozwalają utrzymać sprawność mózgu na dłużej. Bogate życie towarzyskie i rodzinne, wizyty w kinie, teatrze czy wolontariat również przeciwdziałają obniżeniu funkcji poznawczych.
Czytaj także
- 2025-06-17: Zagrożenie krztuścem pozostaje najwyższe od ponad trzech dekad. Odporność utrzymuje się do 10 lat po szczepieniu
- 2025-06-05: Polacy leczą samodzielnie ponad połowę lekkich dolegliwości zdrowotnych. Jesteśmy liderem UE
- 2025-06-18: Konieczna większa edukacja na temat dbania o zdrowie i dostępnych leków. To kluczowe dla rozwoju samoleczenia
- 2025-05-27: Po debacie prezydenckiej wzrosło zainteresowanie woreczkami nikotynowymi. Niesłusznie mylone są z nielegalnymi w Polsce snusami
- 2025-06-13: Bartłomiej Nowosielski: Kluczowe w leczeniu otyłości jest odpowiednie nastawienie psychiczne. Otoczenie nie zawsze jest wyrozumiałe i empatyczne
- 2025-05-22: Statystyki dotyczące otyłości coraz bardziej niepokojące. Niewielki odsetek chorych podejmuje leczenie
- 2025-06-02: Otyłość i insulinooporność zwiększają ryzyko rozwoju alzheimera. Do 2050 roku liczba chorych może się podwoić
- 2025-06-23: Bartłomiej Nowosielski: Osoby z chorobą otyłościową są stygmatyzowane. Hejterów nie obchodzi to, że po drugiej stronie jest człowiek z emocjami
- 2025-05-27: Doda: Udało mi się całkowicie zwalczyć przyczynę Hashimoto, a nie tylko skutki tej choroby. Nadal będę się dzielić moimi doświadczeniami i nie dam się zastraszyć
- 2025-05-28: Innowacyjne leki zmieniają oblicze rzadkich chorób neurologicznych uznawanych dotychczas za nieuleczalne. Tak jest w przypadku rdzeniowego zaniku mięśni
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Gwiazdy

Anna Czartoryska-Niemczycka: Mój tata czytał mi książki. Teraz nagrania z jego głosem są najpiękniejszą pamiątką po nim
Wspólne czytanie wzmacnia więzi rodzinne, rozwija u dzieci wyobraźnię, poszerza zasób słownictwa, kształtuje gust literacki i zachęca do kreatywnego spędzania czasu wolnego – uważa Anna Czartoryska-Niemczycka. Aktorka czerpie z tradycji, którą w jej domu rodzinnym szczególnie pielęgnował jej tata. Teraz ona również promuje czytelnictwo i zachęca do tego, by sięganie po lektury stało się codziennym rytuałem.
Transport
Rośnie skala agresji na polskich drogach. Problemem jest nie tylko nadmierna prędkość, ale też jazda na zderzaku

Za kilka dni zaczynają się wakacje, czyli statystycznie najniebezpieczniejszy czas na drogach. Wśród głównych przyczyn takich zdarzeń na prostych odcinkach drogi są nadmierna prędkość i jazda na zderzaku. Zarządca autostrady A4 Katowice–Kraków w ramach kampanii „Nie zderzakuj. Posłuchaj. Jedź bezpiecznie” zwraca uwagę na zjawisko agresji na polskich drogach i przypomina, że bezpieczeństwo zaczyna się od osobistych decyzji kierowcy.
Muzyka
Alicja Węgorzewska: Czuję się ambasadorką polskiej kultury. Czasami dokonuję niepopularnych wyborów, ale moje pomysły są bardzo odkrywcze

Dyrektor Warszawskiej Opery Kameralnej została uhonorowana prestiżową nagrodą ShEO Awards 2025 w kategorii „Ambasadorka polskiej kultury” i jak podkreśla, w stu procentach na nią zasłużyła. Przyznawane przez tygodnik „Wprost” wyróżnienie trafia bowiem do kobiet, które zmieniają świat, a Alicja Węgorzewska czyni to od lat, nadając polskiej kulturze operowej zupełnie nowy wymiar. Tym razem szczególne uznanie otrzymała za stworzenie i rozwijanie Festiwalu Mozart Junior. W tym roku odbywa się już jego szósta edycja.