Mówi: | Susan E. Carlson |
Funkcja: | profesor nauk o żywieniu |
Firma: | University of Kansas Medical Center |
Kwas DHA zapobiega przedwczesnemu porodowi oraz wpływa na prawidłowy rozwój fizyczny i intelektualny noworodka
Kwas DHA powinna spożywać w dużej ilości każda kobieta ciężarna i karmiąca, a także planująca macierzyństwo w najbliższym czasie. Polska należy jednak do krajów Unii Europejskiej o najniższym spożyciu ryb, które są głównym źródłem DHA. Większość ryb nie nadaje się ponadto do spożycia przez kobiety w ciąży ze względu na ryzyko zatrucia metalami ciężkimi i dioksynami. Dlatego lekarze zalecają suplementację kwasu DHA preparatami dostępnymi w aptece. Nie zawierają one metali ciężkich i mają potwierdzone źródło pochodzenia.
Kwas dokozaheksaenowy to wielonienasycony kwas tłuszczowy omega-3, który zdaniem większości lekarzy powinien być podstawowym elementem diety kobiet ciężarnych i karmiących. Powinny one przyjmować minimum 200 mg DHA dziennie. Źródłem tego kwasu są algi oraz ryby morskie. Nie wszystkie ryby zalecane są jednak do spożycia przez kobiety ciężarne ze względu na ryzyko ich skażenia metalami ciężkimi, głównie ołowiem, rtęcią oraz dioksynami. Lekarze odradzają jedzenie makreli, tuńczyka, dorsza i halibuta. Kwas DHA znajduje się także w olejach roślinnych, np. w oleju z nasion lnu, oleju rzepakowym, arachidowym, oliwie z oliwek, soi oraz jajkach.
– Większości populacji, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, brakuje DHA w organizmie. Nie wiem, jak wygląda sytuacja w Polsce, mogę się tylko domyślać, że Polki nie jedzą więcej ryb niż Amerykanki. Jeśli zje się kilka porcji łososia tygodniowo, to jest się w stanie zapewnić organizmowi niezbędną ilość DHA. Ale naprawdę niewiele osób tak postępuje, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych. Amerykanki, które są w ciąży, nie jedzą ryb, ponieważ powodują one mdłości. Suplementy są więc w tej sytuacji najlepszym sposobem na dostarczenie organizmowi DHA, ponieważ kwas ten występuje w dużym stężeniu tylko w niewielu produktach – mówi Susan E. Carlson, profesor nauk o żywieniu z University of Kansas Medical Center, w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Lifestyle.
Kwas DHA ma ogromny wpływ na funkcjonowanie mózgu człowieka. Badania prof. Carlson pokazały, że prawidłowy poziom tego kwasu w diecie dziecka już od pierwszych chwil życia wspomaga jego koordynację wzrokowo-ruchową w wieku 2,5 roku oraz zdolność skupiania uwagi w wieku 5 lat. Jego regularne przyjmowanie wpływa na rozwój ośrodkowego układu nerwowego płodu, narządu wzroku oraz mowy, czyli późniejszych funkcji poznawczych dziecka. Niedobór DHA powoduje zmniejszenie stężenia serotoniny w mózgu, może także mieć związek z rozwojem takich chorób i dysfunkcji, jak ADHD, depresja czy choroba Alzheimera. Niskie stężenie serotoniny może być natomiast przyczyną tzw. śmierci łóżeczkowej niemowląt. Zbyt mała ilość DHA w diecie kobiety ciężarnej może prowadzić do niedorozwoju płodu. Badania prof. Carlson pokazały też, że podawanie kwasu kobietom w ciąży wydłuża okres ciąży od 1 do 6 dni oraz zmniejsza ryzyko depresji poporodowej.
– Skupiliśmy się na badaniu funkcji poznawczych mózgu, obserwowaliśmy postępy dzieci w nauce oraz to, jak przebiegają u nich procesy poznawcze, ponieważ DHA ma bardzo istotny wpływ na pracę mózgu, w którym występuje w bardzo wysokich stężeniach. Po dwudziestu latach badań zaczęliśmy zwracać uwagę także na inne wyniki. Zarejestrowaliśmy zmiany w przebiegu procesów poznawczych, zauważyliśmy także wpływ na wzrost, odporność organizmu oraz długość trwania ciąży – mówi Susan E. Carlson.
Z badań prof. Carlson wynika również, że kwas DHA ma duży wpływ na skład masy ciała dziecka. Zaobserwowała ona, że dzieci, których matki w czasie ciąży przyjmowały DHA, mają mniejszą ilość tkanki tłuszczowej i mniejszą skłonność do otyłości. Lekarze nie są zgodni, w którym momencie ciąży lub jej planowania kobieta powinna zacząć suplementować DHA. Zdaniem prof. Carlson powinna to robić każda kobieta w wieku rozrodczym, niezależnie od tego, czy jest w ciąży ani, czy ją planuje w najbliższym czasie.
– W ten sposób magazynuje się go w organizmie. Później trafia on do zarodka oraz mleka matki. Na pewno należy suplementować DHA podczas ciąży i okresu laktacji. Chcielibyśmy także przeprowadzić badania, które pokazałyby, czy dostarczanie organizmowi DHA przed zajściem w ciążę także przynosi korzyści dziecku. Powodem, dla którego uważam, że może to być istotne, są wyniki wielu badań, które pokazują, że u kobiet, które regularnie spożywały duże ilości DHA w codziennej diecie, np. Skandynawki, lub osoby jedzące duże ilości ryb, istnieje zależność między poziomem DHA w organizmie matki a rozwojem funkcji poznawczych u dziecka – mówi prof. Susan E. Carlson.
Minimalna dzienna dawka DHA dla kobiety ciężarnej i karmiącej to 200 mg na dobę, jednak badania prof. Carlson pokazały, że może to być niewystarczająca dawka. Z jej obserwacji wynika, że kobieta ciężarna powinna przyjmować nawet ponad 2 razy więcej DHA. Tylko w ten sposób zwiększy się bowiem znacząco jego ilość w krwi pępowinowej, co zapewnia prawidłowy rozwój tkanki kostnej, masy ciała i wagi u noworodka. Przyjmowanie takiej dawki dziennie wpływa też na długość ciąży i zapobiega przedwczesnemu porodowi.
Czytaj także
- 2024-04-09: Polska w czołówce krajów UE pod względem odsetka kobiet badaczek. Ich udział spada jednak na wyższych szczeblach kariery naukowej
- 2024-03-07: Polki należą do najbardziej przedsiębiorczych kobiet w UE. Jednak wciąż jest ich zbyt mało w zarządach i radach nadzorczych firm
- 2024-03-06: Enej: Współczesne kobiety muszą się mierzyć z nierównością w płacach i dostępie do stanowisk. Często stają przed trudnymi wyborami
- 2024-03-07: Michel Moran: Dzień Kobiet to nie jest pamiątka z PRL-u, to jest międzynarodowe święto. Szacunek należy się każdej kobiecie, nie tylko żonie czy mamie
- 2024-02-28: Maja Sablewska: W moich programach najważniejszy jest dla mnie człowiek, a moda to tylko opakowanie. Jeśli zadbamy o siebie i swoje wnętrze, to ta moda też zupełnie inaczej na nas wygląda
- 2024-01-25: Kobiet w branży technologii i IT wciąż za mało. Ich aktywizacja mogłaby zapewnić spore korzyści im samym, firmom i gospodarce
- 2024-02-23: Polski rynek IT cierpi na niedobór specjalistów od cyberbezpieczeństwa. Podnoszenie kompetencji cyfrowych kobiet mogłoby częściowo zaradzić tym brakom
- 2023-12-14: Kobiety w finansach wskazują szereg barier utrudniających im rozwój karier. Mężczyźni rzadko je dostrzegają
- 2023-12-11: Coraz więcej kobiet w branży motoryzacyjnej. Praca w tym sektorze często nie wymaga siły fizycznej, ale odpowiednich umiejętności miękkich
- 2023-11-09: Coraz bardziej zaawansowane prace nad morskimi farmami wiatrowymi na Bałtyku. Inwestorzy przygotowują się też do aukcji w 2025 roku
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Teatr
Paweł Małaszyński: Pierwszy raz gram w spektaklu ewidentnie przeznaczonym dla dorosłych. Ale w teatrze właściwie nie ma tematów tabu
– Spektakl „Barabuum!” to nie tylko rozrywka na najwyższym poziomie, ale także sztuka z drugim dnem i ukrytym przesłaniem – mówi Paweł Małaszyński. Aktor nie boi się tematów kontrowersyjnych i uważa, że dobrze jest pokazywać na scenie uniwersalne problemy, z którymi może się borykać wiele osób, ale nie każdy ma odwagę się do tego przyznać. Jego zdaniem przedstawienie wyreżyserowane przez Artura Barcisia powinno zachęcić widzów do szczerej rozmowy o potrzebach seksualnych, skrytych pragnieniach i fantazjach łóżkowych.
Konsument
Tanie dekoracje do domu coraz poważniejszym problemem dla środowiska. Eksperci ostrzegają przed skutkami fast homeware
Sztuczne dekoracje kwiatowe, wiosenne wianki, puchate króliki, kurczaczki wielkanocne czy plastikowe świecidełka bożonarodzeniowe – ostatnie lata to prawdziwy boom na sezonowe dekoracje do domu. Trend ten znacząco zyskał na popularności w czasie pandemii, kiedy w domach pracowaliśmy i spędzaliśmy większość wolnego czasu, a podchwyciły go sklepowe marki, które wprowadziły do oferty taki asortyment i kuszą sezonowymi promocjami na niego. Eksperci podkreślają, że o ile w dekorowaniu domu nie ma nic złego, o tyle wybieranie tanich dekoracji i zmienianie ich co kilka tygodni czy miesięcy to trend szkodliwy i dla naszych portfeli, i dla środowiska. I porównują fast homeware do szkodliwości fast fashion, czyli taniej mody w naszych szafach.
Psychologia
Beata Pawlikowska: To wszystko, czego doświadczyłam w dżungli amazońskiej, wstrząsnęło mną i pokazało mi prawdę o sobie samej. To właśnie był początek zmian w moim życiu
Pisarka preferuje podróżowanie w pojedynkę. Lubi wyjeżdżać w trudne, niedostępne rejony świata, bo takie wyprawy są także podróżą w głąb siebie. Chociażby w dżungli amazońskiej przekonała się, że decyzje, jakie podejmujemy na różnych etapach naszego życia, wynikają właśnie z naszego postrzegania samych siebie i świata. A z kolei to postrzeganie zależy od podświadomych przekonań, które są naszym wewnętrznym programem wgranym w dzieciństwie. W swojej książce zatytułowanej „Kody podświadomości” podróżniczka tłumaczy, że jeśli ktoś podświadomie wierzy na przykład w to, że nie ma prawa do szczęścia i jest gorszy od innych, to jego życiowa droga będzie właśnie wiernym odbiciem tych przekonań.