Mówi: | dr. hab. n. med. Iwona Wybrańska |
Funkcja: | kierownik Zakładu Diagnostyki Genetycznej i Nutrigenomiki |
Firma: | Uniwersytet Jagielloński |
Nutrigenetyka może znacznie ograniczyć występowanie chorób cywilizacyjnych
Naukowcy prognozują, że dieta zależna od genotypu będzie przełomem w profilaktyce i leczeniu zaburzeń, takich jak otyłość, miażdżyca, osteoporoza, cukrzyca typu 2, niektóre odmiany nowotworów czy choroby serca. Okazuje się bowiem, że zapotrzebowanie na składniki odżywcze zależy od uwarunkowań genetycznych i może znacznie odbiegać od norm ustalonych dla całej populacji. Znajomość tych różnić umożliwia dostosowanie jadłospisu do indywidualnych predyspozycji metabolicznych.
Nutrigenetyka to nowa dziedzina nauki, która zajmuje się badaniem wpływu genów na metabolizm i biodostępność składników odżywczych.
– Pewne zdobycze nutrigenetyki już teraz są wykorzystywane z korzyścią dla społeczeństwa. Tego typu badania powiedzą nam nie tylko o tolerancji czy nietolerancji glutenu lub laktozy, lecz także na przykład o konieczności suplementowania większej ilości kwasu foliowego w przypadku mutacji reduktazy tetrahydrofolianowej, która odpowiada za metabolizm tego związku – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle dr. hab. n. med. Iwona Wybrańska, kierownik Zakładu Diagnostyki Genetycznej i Nutrigenomiki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wiedza na temat efektywności metabolizmu kwasu foliowego jest szczególnie istotna dla kobiet w ciąży, ponieważ niedobór tej substancji odżywczej wiąże się z defektami cewy nerwowej u płodu. Co więcej, zbyt mała biodostępność kwasu foliowego zwiększa również ryzyko chorób układu krążenia zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
Do innych składników odżywczych, których metabolizm jest zależny od DNA, należą m.in. witamina C, D, B12, żelazo oraz lipidy. Przypuszcza się, że od genów zależy również wrażliwość na zwiększenia ciśnienia tętniczego po spożyciu sodu.
Znajomość uwarunkowań genetycznych pacjenta umożliwia ustalenie indywidualnej diety, która uwzględnia zmniejszone lub zwiększone zapotrzebowanie na poszczególne składniki pokarmowe i zminimalizuje ryzyko chorób dietozależnych. Naukowcy prognozują, że indywidualne poradnictwo żywieniowe będzie przełomem w profilaktyce i leczeniu zaburzeń, takich jak zespół metaboliczny, miażdżyca, osteoporoza, cukrzyca typu 2, niektóre odmiany nowotworów, a nawet choroba Alzheimera.
Obecne testy umożliwiają badanie jedynie pojedynczych genów, czyli pojedynczych podatności. Naukowcy pracują jednak nad kompleksową metodą analizy nutrigenetycznej.
– W przyszłości na pewno pojawi się możliwość przeskanowania indywidualnego genomu za pomocą metod wysokoprzepustowych. Wtedy każdy człowiek będzie wiedział, jakie podatności go czekają i co powinien jeść, a czego powinien unikać, żeby być zdrowym przez długie lata – dodaje Iwona Wybrańska.
Czytaj także
- 2025-01-20: Coraz więcej rodziców odmawia zaszczepienia dzieci. Statystyki mogłoby poprawić ograniczenie dostępu do żłobków i przedszkoli
- 2025-01-23: Iwona Guzowska: W programie „Mistrzowskie pojedynki" jest kilka osób stricte nastawionych na rywalizację. Chciały jak najwyżej zajść i szły po trupach do celu
- 2024-12-16: Na przewlekłą chorobę nerek cierpi w Polsce 4,5 mln osób. Pacjenci apelują o szerszy dostęp do leczenia, które opóźnia dializy
- 2025-01-10: W Polsce rośnie liczba wykrywanych chorób przenoszonych drogą płciową. Coraz większa świadomość i możliwość testowania
- 2024-11-29: W tym roku liczba nowych zakażeń wirusem HIV sięgnie w Polsce 2 tys. Większość z nich rozpoznawana jest na późnym etapie
- 2024-12-04: Diagnostyka obrazowa w Polsce nie odbiega jakością od Europy Zachodniej. Rośnie dostępność badań i świadomość pacjentów
- 2024-11-15: Rok regularnej aktywności fizycznej wydłuża życie w zdrowiu o co najmniej rok. Zmniejsza też absencję chorobową w pracy
- 2024-10-24: Polacy świadomi wpływu ćwiczeń fizycznych na zdrowie. Branża fitness notuje zwiększony ruch
- 2024-11-20: Bezpieczeństwo żywnościowe 10 mld ludzi wymaga zmian w rolnictwie. Za tym pójdą też zmiany w diecie
- 2025-01-22: Będzie ubywać mięsa na stołach Polaków. Eksperci radzą ograniczyć spożycie nawet o dwie trzecie
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Uroda
Adam Kszczot: Moja żona została mistrzynią świata w makijażu permanentnym. Trochę się też do tego przyczyniłem
W trakcie swojej kariery sportowej lekkoatleta specjalizujący się w biegu na 800 m odniósł wiele sukcesów i zdobył medale na najważniejszych międzynarodowych zawodach. Ale jak się okazuje, w domu nie jest jedynym mistrzem. Jego żona bowiem również może się poszczycić tytułem mistrzyni świata, ale nie w sporcie. Renata Kszczot specjalizuje się w microbladingu, czyli metodzie makijażu permanentnego brwi. Olimpijczyk jest niezwykle dumny z osiągnięć partnerki, wspiera ją i stwarza jej przestrzeń potrzebną do rozwijania pasji. W zamian za to ona wprowadza go w tajniki swojej pracy.
Gwiazdy
Iga Baumgart-Witan: Mama nie pozwoliła mi na udział w programie „Mistrzowskie pojedynki”. Zdecydowałam się i już pierwszego dnia marzyłam, żeby wrócić do domu
Biegaczka nie ukrywa, że miała kilka momentów zwątpienia w kwestii swojego udziału w programie „Mistrzowskie pojedynki. Eternal Glory”. Po obejrzeniu zajawki zagranicznej edycji zrozumiała bowiem, jak wymagające mogą być konkurencje, i nie była do końca przekonana, czy sobie z nimi poradzi. Oliwy do ognia dolała jej mama, która absolutnie nie godziła się na ten wyjazd. Mimo wątpliwości Iga Baumgart-Witan postanowiła jednak stawić czoła trudnościom i zmierzyć się z wyczerpującymi wyzwaniami, ale jak zaznacza – nic za wszelką cenę.
Media
Iwona Guzowska: W programie „Mistrzowskie pojedynki" jest kilka osób stricte nastawionych na rywalizację. Chciały jak najwyżej zajść i szły po trupach do celu
Mistrzyni świata w kickboxingu z entuzjazmem wspomina swój udział w programie „Mistrzowskie pojedynki. Eternal Glory”, bo jak podkreśla, okazał się dla niej wyjątkowo cennym doświadczeniem. Realizując poszczególne zadania, sportowcy musieli bowiem stawić czoła nie tylko rywalom, ale i własnym ograniczeniom. Iwona Guzowska zdradza też, że niektórzy uczestnicy byli mocno zdeterminowani. Nie ukrywali, że przyjechali po to, żeby wygrać, i nie dawali sobie żadnej taryfy ulgowej.