Jak podczas suszy radzą sobie drzewa?

Ostrzeżenia przed suszą w lasach przybierają ton alarmowy. Przyroda z trudem radzi sobie z brakiem deszczu. Ale ma na to swoje sposoby – jeden z nich umożliwia podnoszenie wody na dużą wysokość bez pomocy wodociągu, czy windy. Jeśli wybieracie się z dzieckiem do lasu, pokażcie mu jak to działa.

Oto wyjaśnienie fizyka dr inż. Krzysztofa Hyżorka, eksperta SmartBee od wciągania dzieci do świata nauki.
Na początek nalejcie do szklanki wody i włóżcie do środka przezroczystą słomkę. Jeśli dobrze się przyjrzycie, zobaczycie, że poziom wody w słomce będzie wyższy niż w szklance.

To dzięki tak zwanemu podciąganiu kapilarnemu. Cząsteczki wody w wąskich kanałach nie tylko przyciągają się do siebie, ale też do ścian tych kanałów, co prowadzi do szeregu interesujących zjawisk. W ten sposób woda potrafi nawet pokonać siłę ciążenia i wznieść swoją powierzchnię. Jak duży wpływ mogą mieć te zjawiska pokazuje eksperyment z wędrującymi kolorami. Wystarczy nalać do szklanki wody, nasypać do niej barwnika spożywczego, włożyć do środka papierową chusteczkę i 10 minut poczekać. Woda z barwnikiem powędruje w górę!

Jak to się stało?
Chusteczka jest zrobiona z celulozy, której łańcuchy tworzą [w przestrzeni] wąziutkie kanaliki (kapilary).  Im węższy taki kanał, tym wyżej woda potrafi się wznieść. Drzewa posiadają tak wąskie kapilary, że woda może się w nich wznieść nawet o metr! Rośliny wcale na tym nie kończą. Dzięki bardzo wąskim i gładkim kanalikom (cewkom w drzewach) oraz wykorzystaniu zjawiska parowania z liści, drzewa mogą podciągać wodę na ponad sto metrów! Woda wznosi się tak wysoko, ponieważ działa na nią potężne ujemne ciśnienie. Jest ono wywołane odparowywaniem cząsteczek wody z bardzo małych otworów w liściach. Co ciekawe otwory, o których mowa są tak małe, że nawet wirus SARS-CoV-2 nie mógłby się przez nie przecisnąć! 
Dlaczego w takim razie w lasach niektóre drzewa umierają na skutek suszy? Bo bardzo długo nie padał deszcz i woda jest tak głęboko, że korzenie drzew nie mogą do niej sięgnąć.  
 
SmartBee Club to opracowany w Poznaniu pierwszy na świecie program edukacyjny dla dzieci wykorzystujący rozszerzoną rzeczywistość (AR). Jest klubem naukowym z zestawami eksperymentów dla dzieci powyżej 8. roku życia – oraz ich rodziców. Eksperymenty są zaprojektowane przez naukowców związanych z Polską Akademią Nauk i własnoręcznie testowane przez dzieci. Co miesiąc do drzwi członków klubu dostarczane są tematyczne pakiety kolejnych doświadczeń naukowych, wraz z ilustrowanymi instrukcjami, dodatkowymi informacjami poszerzającymi wiedzę i wykorzystaniem aplikacji AR, która pozwala zajrzeć w niedostępne na co dzień zakamarki świata nauki.

Więcej szczegółów na https://smartbee.club/