FRANCISCO DE GOYA: 196. ROCZNICA ŚMIERCI WYBITNEGO MALARZA NA ARTE.TV
Francisco Goya to najważniejszy hiszpański artysta przełomu XVIII i XIX wieku oraz jeden z największych mistrzów w historii sztuki: pionier nowoczesności i prekursor artystycznej awangardy z półwyspu Iberyjskiego. Malarz z gracją łączył stare style artystyczne ze światem nowoczesnym, mieszając w swoich pracach zarówno lekkie, jak i głęboko pesymistyczne tony. W 196. rocznicę śmierci artysty, która przypada w połowie kwietnia, bezpłatny serwis streamingowy ARTE.tv przywołuje jego geniusz w dokumencie „Francisco de Goya” w reżyserii José Luisa Lópeza-Linaresa.
„Podobno cały czas rysował, jeszcze zanim nauczył się mówić”. Kariera artystyczna Goi rozciąga się pomiędzy 1771 rokiem, kiedy to namalował swój pierwszy fresk w bazylice del Pilar w Saragossie, a 1827, kiedy powstała jedna z jego ostatnich prac - Mleczarka z Bordeaux. Przez ponad pół wieku jego pracy zawodowej powstało około 700 prac malarskich, 280 grafik i tysiąc rysunków. Choć, co może być zaskakujące, jego początki jako artysty nie były wcale takie łatwe. Jako młodzieniec dwa razy próbował dostać się do Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Madrycie. Nie przyjęli go. Jeździł więc po okolicach Saragossy, z której pochodziła jego rodzina, malując freski w kościołach. Aby pchnąć swoją karierę do przodu, postanowił udać się w podróż do Włoch, ówczesnej mekki światowego malarstwa. Tam uczył się rysunku i technik malarskich, a także poznał wiele słynnych dzieł sztuki. Dzięki zdobytemu doświadczeniu odniósł swój pierwszy sukces – wysłany na konkurs Akademii obraz namalowany na podstawie wersu z Eneidy Wergiliusza: „Już sięgam Italią niknącą przed nami”. Dopiero po tym wydarzeniu zdobył uznanie w Hiszpanii, dostając w końcu swoje pierwsze zlecenia na freski i obrazy.
„Przyjacielu, w Madrycie złożono jedno z najpiękniejszych zamówień. Król wyznaczył kilku artystów do namalowania kilku obrazów do kościoła św. Franciszka. I zostałem wybrany! List z zamówieniem ministra powinni przeczytać wszyscy, którzy nie wierzyli w mój talent” - pisał w liście Goya. Na zlecenie Karola III miał stworzyć obrazy i freski w Bazylice San Francisco el Grande, która powstawała w latach 1761–1784. Był to pierwszy tak ogromny sukces w jego karierze, otwierający przed nim morze możliwości i dający niezwykłą rozpoznawalność. Od tego momentu jego kariera jako malarza nabrała rozpędu. Tworzył na dworach królewskich, stał się pożądanym portrecistą polityków.
Z podróży do Włoch Goya zachował zeszyt z notatkami i szkicami. Zachowane rysunki zdradzają nieco chaotyczny proces samodzielnej nauki. Nie podążał za żadnym wzorem, ale pracował nad własnym, niepowtarzalnym stylem. Przeszedł ewolucję od baroku i rokoka, którymi przesiąknięte są jego pierwsze freski i projekty gobelinów, poprzez neoklasyczny, akademizm, aż po preromantyzm i preimpresjonizm widoczne w jego ostatnich pracach malarskich i grafikach. Efektem wieloletnich eksperymentów oraz wyzwolenia się od klasycznych zasad jest seria czternastu „czarnych obrazów”. Stanowią one przejmującą wizję upadku dawnego świata, obraz nędzy i rozpadu tradycyjnych wartości, zniszczenia i samozagłady. Są to dzieła bardzo bezpośrednie, namalowane ze swobodą środków wyrazu i obdarzone niezwykłą siłą ekspresji. Traktuje się je jako kulminacja jego artystycznego wyrazu oraz zbiór jego osobistych przeżyć i lęków.
Przez lata Goya poruszał różne tematy: portrety, sceny rodzajowe takie jak polowania, portretował także przywary społeczeństwa, przemoc czy czarownice. Zajmowało go również malarstwo historyczne, religijne, a także martwa natura. Zasłynął nie tylko jako wybitny pionier nowoczesności, ale i jako jeden z prekursorów artystycznej awangardy.
ARTE.tv przedstawia portret malarza, który ze zwykłego człowieka stał się w oczach wielu geniuszem i jednym z największych mistrzów historii sztuki powszechnej. „Francisco de Goya” to fascynujący dokument o życiu, twórczości i wydarzeniach, które miały wpływ na jego karierę. Widzowie ARTE.tv mogą oglądać go bezpłatnie do 20 czerwca pod linkiem: FRANCISCO DE GOYA | ARTE.tv
O ARTE.tv
ARTE.tv to bezpłatny kulturalny kanał VOD współfinansowany ze środków unijnych, który powstał z inicjatywy publicznego, niekomercyjnego, francusko-niemieckiego kanału kulturalnego ARTE, istniejącego na rynku już od 30 lat. ARTE.tv ma na celu dotarcie do jak najszerszego grona Europejczyków poprzez udostępnianie wysokiej jakości programów w językach ojczystych odbiorców. Programy ARTE są dostępne w Internecie bezpłatnie w kilku wersjach językowych: francuskiej, niemieckiej, angielskiej, hiszpańskiej, polskiej i włoskiej.
Bezpłatna oferta cyfrowa ARTE.tv obejmuje najciekawsze programy z ramówki ARTE - nowoczesne filmy dokumentalne, reportaże śledcze, magazyny poświęcone aktualnym zagadnieniom społecznym, polityce, historii, podróżom, technologii, kulturze i popkulturze i sztuce.
Oferta obfituje także w relacje z różnorodnych występów scenicznych: spektakli operowych, baletowych, teatralnych oraz koncertów pełnego przekroju gatunków muzycznych. Programy ARTE.tv można oglądać bezpłatnie na www.arte.tv/pl, na urządzeniach mobilnych, a także na smart TV i na kanale na YouTubie https://www.youtube.com/c/ARTEtvDokumenty.
Więcej informacji i nowości: http://facebook.com/ARTEpopolsku, https://twitter.com/ARTEpl
Aby otrzymywać cotygodniowy newsletter z nowościami ARTE.tv można zapisać się na stronie https://www.arte.tv/pl/articles/newsletter.
![OPOWIEŚĆ WIGILIJNA I KRÓLOWA ŚNIEGU NA ŚWIĘTA W ARTE.TV Biuro prasowe](/files/_uploaded/glownekonf_992190091,w_300,wo_300,ho_169,_small.jpg)
OPOWIEŚĆ WIGILIJNA I KRÓLOWA ŚNIEGU NA ŚWIĘTA W ARTE.TV
Z miłości do gier – Platige Image o kulisach powstawania „Secret Level”
![Serial Udar z Jackiem Poniedziałkiem dostępny w streamingu już 17 grudnia](/files/_uploaded/glownekonf_871813648,w_300,wo_300,ho_169,_small.jpg)
Serial 'Udar' z Jackiem Poniedziałkiem dostępny w streamingu już 17 grudnia
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
![](/files/1922771799/n-innowacje_1.png)
Jedynka Newserii
![](/files/1922771799/n-biznes_1.png)
Dom i ogród
![](/files/1922771799/majdan-dom-foto-ram,w_274,_small.jpg)
Radosław Majdan: Jestem zniesmaczony tym, ile czasu poświęciliśmy na załatwianie pozwoleń na budowę domu. Teraz zastanawiamy się, czy nie wybrać planu B
Były piłkarz przyznaje, że w przypadku jego małżeństwa droga do budowy wymarzonego domu w Konstancinie-Jeziornie okazała się niezwykle długa, kręta i bardziej skomplikowana, niż się spodziewali. Uzyskiwanie niezbędnych pozwoleń trwało ponad dwa lata i nie zakończyłoby się sukcesem, gdyby nie pomoc specjalisty, który miał w tym doświadczenie. W obliczu tych problemów i kolejnych wyzwań przyszło jednak zwątpienie i myśl o rezygnacji z kontynuowania tego projektu. Radosław Majdan podkreśla jednak, że niezależnie od tego, jaką decyzję podejmą, za jakiś czas będą mieli własny, piękny dom.
Problemy społeczne
Miasta będą się starzały wolniej niż reszta kraju. Jednak w niektórych do 2050 roku seniorzy będą stanowić 37 proc. populacji
![](/files/1922771799/kmon-karpinska-seniorzy-foto2-1,w_133,_small.jpg)
Udział osób starszych w populacji Polski będzie się stopniowo zwiększał i w 2050 roku wyniesie 34 proc. Dla porównania w 12 największych miastach będzie to 31 proc. – wynika z raportu Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich. To oznacza, że metropolie – chociaż nie wszystkie – będą się starzeć nieco wolniej niż reszta kraju. Z tym procesem wiąże się szereg wyzwań dla samorządów i zadań związanych m.in. z przygotowaniem usług dla zróżnicowanej grupy seniorów i dostosowania przestrzeni miejskiej.
Farmacja
Nowoczesne formy podania leków pozwalają uniknąć hospitalizacji. To duże ułatwienie dla pacjentów z chorobami przewlekłymi
![](/files/1922771799/podanie-ma-znaczenie-foto,w_133,_small.jpg)
Opracowywanie nowoczesnych form podania leków to odpowiedź na stale rosnącą liczbę pacjentów z chorobami przewlekłymi, m.in. onkologicznymi, hematologicznymi i psychiatrycznymi. Jeden zastrzyk zamiast codziennego łykania tabletek, wlewów czy klasycznych chemioterapii ułatwia życie pacjentom, pozwalając im uniknąć hospitalizacji, stresu i ryzyka z tym związanego oraz szybciej wrócić do codziennych zajęć. To także korzyść dla personelu medycznego i systemu ochrony zdrowia. Inicjatorzy kampanii „Podanie ma znaczenie” podkreślają, że pacjent powinien mieć wpływ na wybór formy przyjmowanego leku.