Obłęd i trauma twórcy kultowego obrazu ‘Krzyk’ w filmie fabularnym ‘Munch’

Edvard Munch to jeden z najbardziej rozpoznawalnych artystów wszechczasów. Jego prace są zaliczane do klasyki i stawiane w jednym szeregu obok takich dzieł jak ‘Mona Lisa’ Leonarda Da Vinci czy ‘Słoneczniki’ Vincenta van Gogha. Wpływ Muncha na kulturę i sztukę jest widoczny do dziś, a obraz ‘Krzyk’ stał się nawet inspiracją do kreacji kluczowej postaci w serii popularnych horrorów. Jednak w XIX i na początku XX wieku jego twórczość była czymś szokującym, łamała konwenanse, a samemu artyście przypinano łatkę ‘malarza brzydoty’. W niekonwencjonalnej produkcji filmowej w ojca ekspresjonizmu wcieli się aż czterech aktorów, w tym również kobieta. Film fabularny ‘Munch’ pojawi się na platformie streamingowej Viaplay już 24 marca.

Niekonwencjonalna biografia

Film ‘Munch’ opowie o najważniejszych wydarzeniach z życia Muncha z uwzględnieniem  także najbardziej traumatycznych momentów. Całość została podzielona na cztery etapy życia artysty – od zakochania się w mężatce, zamieszania dotyczącego jego kontrowersyjnej wystawy, problemów psychicznych z jakimi się zmagał, aż po kres jego życia w czasach drugiej wojny światowej. Film ‘Munch’ zaskakuje formą – w każdej części w postać głównego bohatera wciela się inny aktor. Nie jest to jednak typowa biografia, przedstawiająca chronologiczny porządek zdarzeń – sceny przeskakują między poszczególnymi momentami życia twórcy.

Mały, samotny chłopiec

Mały Edvard w wieku pięciu lat został osierocony przez matkę, dziewięć lat później stracił również siostrę. Ojciec ledwo radził sobie z utrzymaniem rodziny, cierpiał na zaburzenia nerwowe i psychiczne, oraz był fanatykiem religijnym. Munch twierdził, że odziedziczył po rodzicach głównie te ‘niechciane cechy’. Matka miała przekazać mu kruchość fizyczną, zaś ojciec skłonność do szaleństwa i słabą psychikę. Od najmłodszych lat żył w ciągłym strachu przed śmiercią – bliskich i własną. Przyszły geniusz był chorowitym dzieckiem, przez co w końcu przeszedł na domowe nauczanie. Odizolowany od rówieśników chłopiec zaczął poświęcać coraz więcej czasu na rysowanie. Niespotykany talent miał ujawnić się u niego już w młodych latach. Rodzinna anegdota mówiła o pochodzie niewidomych, który zrobił na nim tak ogromne wrażenie, że chłopiec odtworzył całą sytuację na podłodze rodzinnego domu.

Krzyk

Najbardziej znanym obrazem Muncha jest bez wątpienia ’Krzyk’, uznawany za pierwszy charakterystyczny obraz wpisujący się w nurt ekspresjonistów. Wymowna, wyraźna postać w nienaturalnych kolorach ma być odzwierciedleniem bezradnej strony życia, strachu, a nawet apokalipsy. Obraz miał zainspirować twórców popularnego horroru o tym samym tytule do stworzenia maski noszonej przez filmowego mordercę. Malarzem inspirowali się również polscy artyści. Jacek Kaczmarski miał stworzyć wiersz inspirowany obrazem ‘Krzyk’, który następnie stał się tekstem do jego piosenki.

Obsada

W postać młodego, 21-letniego Edvarda Muncha romansującego z zamężną Milly Thaulow (w tej roli Thea Lambrechts Vaulen) wciela się Alfred Ekker Strande ('Przekleństwo', ‘Bitwa’). Pierwsza miłość Muncha miała ukształtować wzorzec tego uczucia, który później pojawiał się w jego pracach.

Z kolei artystę przed 30-tką zagra Mattis Herman Nyquista ('Łowcy głów', 'Układ'). To najbardziej frywolny okres w życiu Muncha. Nie zabraknie też kontrowersji związanych z wystawą w Berlinie, która miała wywołać zgorszenie i zostać uznana za ‘obrazę dla sztuki’. Stało się tak m.in. ze względu na obraz ‘Chore dziecko’ do którego Muncha miała zainspirować śmierć własnej siostry.

Muncha w średnim wieku zaprezentuje Ola G. Furuseth (’22 lipca’, ‘Obywatel roku’). Wówczas twórca bardzo dużo pisał, ale też nie stronił od używek. W pewnym momencie zaczął nawet słyszeć głosy, w związku z czym trafił do szpitala psychiatrycznego. W tym okresie malarz wybierał kwadratowy format i łączył biel z czernią oddając klaustrofobiczną atmosferę szpitala.

Najstarszą, 80-letnią wersję artysty poznamy razem z Anne Krigsvoll (‘Układ’, ‘Lilyhammer’), która wyjątkowo wcieli się w rolę mężczyzny. Zobaczymy jak wyglądał świat Muncha w czasach II wojny światowej, gdy Norwegia znajdowała się pod okupacją. Będąc u kresu życia artysta obawiał się, że jego dzieła mogą zostać zniszczone przez działania wojenne, dlatego pragnął odnaleźć sposób na ich przetrwanie.

‘Starałam się jak najlepiej oddać wszystkie odcienie Muncha korzystając z całej aktorskiej palety kolorów. To fantastyczne wyzwanie, które wypełniłam z ogromną przyjemnością i olbrzymim zaangażowaniem.’ – komentuje Anne.

Twórcy

Reżyserem filmu fabularnego ‘Munch’ jest Henrik M. Dahlsbakken (‘Zakazana miłość’, ‘Przekleństwo’).

‘Film o Edvardzie Munchu będzie naszą autorską narracją o życiu i twórczości artysty. Informacje na jego temat można znaleźć w zachowanych listach, dziennikach i biografiach, ale to nie jest pełny obraz twórcy o tak wielu twarzach. Zależało nam na tym, by pokazać co tak naprawdę nim kierowało, gdzie szukał inspiracji, a przede wszystkim co motywowało go do dalszych działań. Jestem bardzo zadowolony ze współpracy z Viaplay i Scandinavian Film Distribution.’ - mówi twórca Henrik M. Dahlsbakken.

Producentami wykonawczymi z ramienia The Film Company są Trondem Kvernstrømem i Åsmundem Kjosem Fjellem. Za scenariusz odpowiadają Fredrik Høyer, Mattis Herman Nyquist, Gine Cornelia Pedersen i Eivind Sæther. Każdy z nich zajął się oddzielnym rozdziałem życia Muncha, by podkreślić zmiany następujące w jego życiu.  Dystrybutorem filmu jest Scandinavian Film Distribution, a producentem wykonawczym z ramienia Viaplay została Kari Moen Kristiansen. Sprzedażą filmu na całym świecie zajmuje się Viaplay Content Distribution, a Scandinavian Film Distribution posiada prawa kinowe w Norwegii.

Film fabularny ‘Munch’ zostanie zaprezentowany 24 marca i będzie dostępny wyłącznie za pośrednictwem platformy streamingowej Viaplay.