Zespół wypalenia opiekuna – jak sobie pomóc?

Opiekunowie seniorów i osób niesamodzielnych bywają narażeni na wystąpienie tzw. zespołu wypalenia. Zawód ten jest niezwykle angażujący emocjonalnie i czasowo, a to może rodzić długotrwały stres i wyczerpanie. Aby tego uniknąć, warto stosować się do zaleceń psychologów dedykowanych właśnie opiekunom.

Zespół wypalenia może dotknąć zarówno osoby, opiekujące się bliskimi i nie radzące sobie z nowymi wyzwaniami dnia codziennego, jak i tych opiekunów, którzy decydują się na sprawowanie opieki w ramach kilkumiesięcznych kontraktów w zachodniej Europie i trafiają na osoby niesamodzielne o specyficznych potrzebach i schorzeniach, związanych choćby z zanikami pamięci, zaburzeniami percepcji lub mających tendencję do ciągłego narzekania.

Sposoby na malkontenta

Według reguły – z kim przestajesz, takim się stajesz, nawet osoby pozytywnie nastawione do życia, są narażone na stres w przypadku długotrwałego kontaktu z upartym malkontentem lub kimś, kto stale krytykuje nasze działania i ma wieczne pretensje o wszystko. Z trudnościami mogą się też zetknąć osoby, które nie mają podstawowej wiedzy dotyczącej typowych schorzeń seniorów, np. demencji lub Alzheimera. A jeśli do tego, będąc na kilkutygodniowym kontrakcie, mieszkamy z naszym seniorem, dzień zlewa się z nocą, brakuje snu czy czasu dla siebie i permanentnie tęsknimy za domem – przygnębienie i obniżenie nastroju jest gwarantowane.

Opieka nas seniorami może jednak przynosić spełnienie i satysfakcję pod warunkiem, że wyposażymy się w psychologiczne umiejętności związane z zadbaniem o balans w relacjach z podopiecznymi i wdrożymy w życie sposoby na regenerację każdego dnia – jest przekonana Marta Kobińska z firmy Bravecare, specjalizującej się w łączeniu opiekunów z Polski z seniorami w Niemczech. Z tego powodu nasza firma nawiązuje współpracę z psychologami, których zadaniem jest bieżące wsparcie opiekunów w radzeniu sobie z wyzwaniami dnia codziennego podczas wyjazdu do Niemiec. W związku z doświadczeniami naszych opiekunek i opiekunów wiemy, że pomoc psychologa jest równie ważna jak pomoc koordynatora, który dba o sprawy organizacyjne. Dzięki takiemu wsparciu, osoby wyjeżdżające do pracy za granicę, nie czują się opuszczone w razie wystąpienia jakichkolwiek trudności i mogą w spokoju wykonywać swoją pracę.

Kolejność założenia maski tlenowej

Wypalenie zawodowe opiekuna objawia się m.in. poprzez zaburzenia snu, poczucie bezradności i irytacji, obniżoną samoocenę, znudzenie, długotrwałe zmęczenie czy przygnębienie. Mogą też występować stany lękowe, zmienność nastrojów, a nawet fizyczny ból – w ten sposób organizm również odreagowuje długotrwały stres, wysyłając nam sygnał do natychmiastowego działania – mówi Magdalena Żurawska psycholog, psychoterapeuta. Jeśli cierpimy na syndrom wypalenia, nie jesteśmy w stanie dobrze wykonywać pracy opiekuna, gdyż sami potrzebujemy opieki!

Gdy wpadamy w turbulencje podczas lotu, maskę tlenową najpierw zakładamy sobie, a potem dziecku, z którym podróżujemy – to znana zasada. W przypadku opieki nad seniorami, musimy postępować podobnie – najpierw zadbajmy o swój komfort psychiczny zanim zaczniemy wspierać innych.

Nie jesteśmy w stanie właściwie pomagać osobom potrzebującym, jeśli uczucia, jakie w nas dominują to strach, złość lub irytacja – stwierdza Magdalena Żurawska. Owszem, możemy wykonywać jakieś czynności, ale nie sprawi nam to żadnej przyjemności, będzie to tylko przykry obowiązek, którego wykonywanie na dłuższą metę odbije się na naszym zdrowiu i problemach w relacji z podopiecznym. Aby tego uniknąć, nie musimy mieć wcale specjalnych predyspozycji do wspierania innych – możemy nauczyć się wykonywania roli opiekuna tak jak każdego innego zawodu.

Nauka bycia opiekunem

Profesjonalny opiekun przede wszystkim jest dobrze przygotowany do pełnienia swojej roli. Oznacza to, że świetnie zna swoje obowiązki i prawa, zapoznaje się z warunkami umowy i potrafi porozumiewać się w języku, którym na co dzień posługuje się podopieczny – wymienia Jarosław Dobrowolski, koordynator w firmie Bravecare. Na miejscu ważne jest, by rozpoznać, kto może nas wesprzeć w razie jakichkolwiek trudności. Zasada, że nie jest się samemu we wspieraniu seniora – to wbrew pozorom, ważna baza do dobrego wykonywania tej roli. Jeśli opiekun czuje się bezpieczny w swoim miejscu pracy, może skupić się na obowiązkach.

Psycholog wspierający opiekunki i opiekunów, zajmujących się seniorami w Niemczech, radzi, by dobrze poznać dolegliwości, z którymi zmagają się podopieczni i wyczuć, jakie nastroje panują w danej rodzinie. Im więcej mamy danych, tym łatwiej wejdziemy w świat osoby, którą mamy się opiekować – uważa. Kolejne ważne elementy „higieny” pracy opiekuna to dobry rekonesans domu i najbliższej okolicy, w której opiekun potrafi się poruszać oraz zadbanie o stały rytm dnia, w którym będzie czas zarówno na wspólne wyjścia i unikanie izolacji, jak i zadanie o przestrzeń dla siebie i prywatność. Dotyczy to zarówno osób, którymi się opiekujemy, jak i nas samych.

Opiekun musi umieć zaopiekować się nie tylko innymi, ale i sobą samym – oto klucz do spełnienia
w tym zawodzie. Warto więc korzystać ze wskazówek psychologa i z doświadczeń osób, które już wcześniej przecierały szlaki, a także poszukać grup wsparcia, gdzie spotkamy ludzi, którzy pomogą nam radzić sobie z trudniejszymi emocjami.

Bravecare to międzynarodowa firma zajmująca się profesjonalną opieką nad osobami niesamodzielnymi, chorymi, starszymi i niepełnosprawnymi, oferująca usługi na najwyższym poziomie. Pośredniczy w znalezieniu w pełni legalnej i bezpiecznej pracy za granicą, starannie dobierając kompetentnych pracowników do zleceń, zapewniając językowe, psychologiczne i prawne wsparcie koordynatorów, a także oferując wynagrodzenie odpowiadające kwalifikacjom.

Więcej informacji:
www.bravecare.pl