Mówi: | Piotr Ziembicki |
Funkcja: | gastroenterolog, ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych SP ZOZ w Słupcy |
Profilaktyczne stosowanie diety bezglutenowej może mieć szkodliwe skutki
Większość osób stosujących dietę bezglutenową robi to mimo braku wskazań medycznych. Tym samym pozbawia swój organizm cennych składników odżywczych i naraża na poważne choroby. Zdaniem ekspertów dieta bezglutenowa jest niezbędna wyłącznie w przypadku schorzeń wynikających z nietolerancji glutenu.
Gluten to kompleks białkowy powstający po połączeniu mąki pszennej z wodą. Podobne kompleksy występują w mące owsianej, jęczmiennej i żytniej. Jest on obecny nie tylko w produktach mącznych, takich jak pieczywo czy makarony, lecz także w małych ilościach w wędlinach, jogurtach, serkach, pasztetach, słodyczach, a nawet przyprawach.
Współczesna medycyna wyróżnia trzy jednostki chorobowe zależne od glutenu.
– Jest to po pierwsze celiakia, czyli enteropatia jelita cienkiego u osób z predyspozycją genetyczną, po drugie alergia na pszenicę oraz po trzecie nadwrażliwość na gluten. Nadwrażliwość na gluten to bardzo niejednorodna grupa zarówno chorych, jak i objawów chorobowych. Niektórzy uważają, że jest to pewna odmiana zespołu jelita nadwrażliwego i choroba trzewna, która dotyczy blisko 1 proc. całej populacji – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle Piotr Ziembicki, gastroenterolog.
Leczenie tych schorzeń opiera się przede wszystkim na diecie bezglutenowej. Oznacza to całkowite wyeliminowanie produktów zawierających gluten z jadłospisu. Dieta ta jednak od trzech lat jest modna także wśród ludzi niemających problemu z tolerancją glutenu.
W 2011 roku australijski gastroenterolog prof. Peter Gibson, stwierdził bowiem, że gluten może być szkodliwy praktycznie dla każdego człowieka: z jego badań miało wynikać, że związek ten powoduje poważne dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Powszechne stało się także przekonanie, że dieta bezglutenowa przyśpiesza odchudzanie. Jej zwolenniczkami stały się gwiazdy, m.in. Victoria Beckham.
– Jak pokazują dane szacunkowe z krajów Europy Zachodniej i Ameryki Północnej około 10 proc. całej populacji tych krajów korzysta z diety bezglutenowej, zaś około 1 proc. populacji cierpi na chorobę trzewną. Do tego należy doliczyć w odsetkach, czyli w niewielkich liczbach, również chorych na alergie na pszenicę i nietolerancji czy nadwrażliwość na gluten – mówi Piotr Ziembicki.
Z danych tych wynika, że dietę bezglutenową stosuje bardzo duża liczba osób, które nie mają ku temu wskazań medycznych. Peter Gibson wycofał się ze swoich wcześniejszych wniosków, dietetycy twierdzą natomiast, że dieta bezglutenowa u osób bez wskazań medycznych może mieć szkodliwy wpływ na ludzkie zdrowie. Pozbawia bowiem organizm wielu cennych składników odżywczych, m.in. witamin, kwasu foliowego i soli mineralnych dostarczanych w mące. Dlatego zdaniem lekarzy i dietetyków osoby niemające problemów z tolerancją glutenu nie powinny stosować diety bezglutenowej.
Czytaj także
- 2025-07-10: Od lipca ułatwienia w dostępie do terapii dla osób z przewlekłą chorobą nerek. Eksperci apelują o włączenie dietetyków w proces leczenia
- 2025-05-27: Doda: Udało mi się całkowicie zwalczyć przyczynę Hashimoto, a nie tylko skutki tej choroby. Nadal będę się dzielić moimi doświadczeniami i nie dam się zastraszyć
- 2025-05-13: Sylwia Bomba: Nigdy nie stosowałam ozempicu. Dla mnie zdrowie jest ważniejsze niż efekt wizualny
- 2024-12-16: Na przewlekłą chorobę nerek cierpi w Polsce 4,5 mln osób. Pacjenci apelują o szerszy dostęp do leczenia, które opóźnia dializy
- 2024-11-20: Bezpieczeństwo żywnościowe 10 mld ludzi wymaga zmian w rolnictwie. Za tym pójdą też zmiany w diecie
- 2025-01-22: Będzie ubywać mięsa na stołach Polaków. Eksperci radzą ograniczyć spożycie nawet o dwie trzecie
- 2025-03-17: Naukowcy opracowali czynniki wpływające na długowieczność. Decyduje o niej nie tylko dieta i tryb życia, ale też relacje z rodziną
- 2024-11-26: Biologicznie życie człowieka może trwać 120–150 lat. Niezbędna jest jednak praca nad własnym zdrowiem
- 2024-08-20: Upały wyzwaniem w transporcie żywności. W zwykłych samochodach dostawczych może być nawet 50°C [DEPESZA]
- 2024-08-13: Natalia Nykiel: Ostatnio dużo się rozciągam, biegam i zrezygnowałam z alkoholu. Chcę być w jak najlepszej formie przed treningami do „Tańca z gwiazdami”
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Muzyka

Mika Urbaniak: Dążę do tego, by żyć w autentyczności. Stawiam więc granice w relacjach z innymi
Wokalistka podkreśla, że życie w zgodzie z własnym wnętrzem wymaga nie tylko autorefleksji, ale także odważnego wyrażania siebie i dbania o własne potrzeby. Taki sposób funkcjonowania pomaga utrzymać komfort emocjonalny, pozwala maksymalnie wykorzystać drzemiący w nas potencjał i jest fundamentem szczęśliwego życia. Mika Urbaniak zwraca też uwagę na konieczność wyznaczania granic w relacjach z innymi i budowanie zdrowych relacji.
Ochrona środowiska
Mężczyźni generują dużo wyższy ślad węglowy z transportu i konsumpcji niż kobiety. Główne powody to spożycie czerwonego mięsa i jazda samochodem

Ślad węglowy generowany przez kobiety, liczony na podstawie diety i wykorzystania środków transportu, jest o jedną czwartą niższy w porównaniu do mężczyzn – donoszą francuscy i brytyjscy naukowcy na podstawie badań przeprowadzonych we Francji. Nawet po skorygowaniu wyników, na przykład o różnice płciowe w zapotrzebowaniu na kalorie, luka pozostaje bardzo duża. Tym, co w większości odpowiada za te różnice, są czerwone mięso i samochody – oba wysokoemisyjne i oba powiązane ze stereotypowym wizerunkiem mężczyzny.
Gwiazdy
Marcelina Zawadzka: Kiedyś sama decydowałam o swoim życiu i nie byłam od nikogo zależna. Teraz już przy opiece nad synkiem jestem zdana na pomoc innych

Prezenterka przyznaje, że bycie mamą to ciągłe wykraczanie poza swoją strefę komfortu, bo od momentu narodzin dziecka jest się całkowicie odpowiedzialnym za tę małą istotę i trzeba ustawić wszystko pod jej potrzeby. Każdego dnia macierzyństwo uczy ją pokory i pokazuje, że nie na wszystko ma wpływ i nie wszystkiemu jest w stanie zapobiec. Często nie pozostaje nic innego, jak przyjąć trudne doświadczenia i wyciągnąć z nich odpowiednią lekcję. Marcelina Zawadzka zdradza, że jej dziewięciomiesięczny syn już stawia pierwsze kroki i jest niezwykle ciekawy świata. Czasami towarzyszy jej także w pracy.