Mówi: | Piotr Ziembicki |
Funkcja: | gastroenterolog, ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych SP ZOZ w Słupcy |
Profilaktyczne stosowanie diety bezglutenowej może mieć szkodliwe skutki
Większość osób stosujących dietę bezglutenową robi to mimo braku wskazań medycznych. Tym samym pozbawia swój organizm cennych składników odżywczych i naraża na poważne choroby. Zdaniem ekspertów dieta bezglutenowa jest niezbędna wyłącznie w przypadku schorzeń wynikających z nietolerancji glutenu.
Gluten to kompleks białkowy powstający po połączeniu mąki pszennej z wodą. Podobne kompleksy występują w mące owsianej, jęczmiennej i żytniej. Jest on obecny nie tylko w produktach mącznych, takich jak pieczywo czy makarony, lecz także w małych ilościach w wędlinach, jogurtach, serkach, pasztetach, słodyczach, a nawet przyprawach.
Współczesna medycyna wyróżnia trzy jednostki chorobowe zależne od glutenu.
– Jest to po pierwsze celiakia, czyli enteropatia jelita cienkiego u osób z predyspozycją genetyczną, po drugie alergia na pszenicę oraz po trzecie nadwrażliwość na gluten. Nadwrażliwość na gluten to bardzo niejednorodna grupa zarówno chorych, jak i objawów chorobowych. Niektórzy uważają, że jest to pewna odmiana zespołu jelita nadwrażliwego i choroba trzewna, która dotyczy blisko 1 proc. całej populacji – mówi agencji informacyjnej Newseria Lifestyle Piotr Ziembicki, gastroenterolog.
Leczenie tych schorzeń opiera się przede wszystkim na diecie bezglutenowej. Oznacza to całkowite wyeliminowanie produktów zawierających gluten z jadłospisu. Dieta ta jednak od trzech lat jest modna także wśród ludzi niemających problemu z tolerancją glutenu.
W 2011 roku australijski gastroenterolog prof. Peter Gibson, stwierdził bowiem, że gluten może być szkodliwy praktycznie dla każdego człowieka: z jego badań miało wynikać, że związek ten powoduje poważne dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Powszechne stało się także przekonanie, że dieta bezglutenowa przyśpiesza odchudzanie. Jej zwolenniczkami stały się gwiazdy, m.in. Victoria Beckham.
– Jak pokazują dane szacunkowe z krajów Europy Zachodniej i Ameryki Północnej około 10 proc. całej populacji tych krajów korzysta z diety bezglutenowej, zaś około 1 proc. populacji cierpi na chorobę trzewną. Do tego należy doliczyć w odsetkach, czyli w niewielkich liczbach, również chorych na alergie na pszenicę i nietolerancji czy nadwrażliwość na gluten – mówi Piotr Ziembicki.
Z danych tych wynika, że dietę bezglutenową stosuje bardzo duża liczba osób, które nie mają ku temu wskazań medycznych. Peter Gibson wycofał się ze swoich wcześniejszych wniosków, dietetycy twierdzą natomiast, że dieta bezglutenowa u osób bez wskazań medycznych może mieć szkodliwy wpływ na ludzkie zdrowie. Pozbawia bowiem organizm wielu cennych składników odżywczych, m.in. witamin, kwasu foliowego i soli mineralnych dostarczanych w mące. Dlatego zdaniem lekarzy i dietetyków osoby niemające problemów z tolerancją glutenu nie powinny stosować diety bezglutenowej.
Czytaj także
- 2025-05-27: Doda: Udało mi się całkowicie zwalczyć przyczynę Hashimoto, a nie tylko skutki tej choroby. Nadal będę się dzielić moimi doświadczeniami i nie dam się zastraszyć
- 2025-05-13: Sylwia Bomba: Nigdy nie stosowałam ozempicu. Dla mnie zdrowie jest ważniejsze niż efekt wizualny
- 2024-12-16: Na przewlekłą chorobę nerek cierpi w Polsce 4,5 mln osób. Pacjenci apelują o szerszy dostęp do leczenia, które opóźnia dializy
- 2024-11-20: Bezpieczeństwo żywnościowe 10 mld ludzi wymaga zmian w rolnictwie. Za tym pójdą też zmiany w diecie
- 2025-01-22: Będzie ubywać mięsa na stołach Polaków. Eksperci radzą ograniczyć spożycie nawet o dwie trzecie
- 2025-03-17: Naukowcy opracowali czynniki wpływające na długowieczność. Decyduje o niej nie tylko dieta i tryb życia, ale też relacje z rodziną
- 2024-11-26: Biologicznie życie człowieka może trwać 120–150 lat. Niezbędna jest jednak praca nad własnym zdrowiem
- 2024-08-20: Upały wyzwaniem w transporcie żywności. W zwykłych samochodach dostawczych może być nawet 50°C [DEPESZA]
- 2024-08-13: Natalia Nykiel: Ostatnio dużo się rozciągam, biegam i zrezygnowałam z alkoholu. Chcę być w jak najlepszej formie przed treningami do „Tańca z gwiazdami”
- 2024-08-07: Odpowiednio skomponowany jadłospis zwiększa efektywność treningów. Sportowcy amatorzy zapominają o warzywach i owocach
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Dziecko

Marcelina Zawadzka: Uwielbiam zakupy online. Kiedy mały wieczorem zasypia, to ja mam wtedy czas na przeglądanie ofert w sieci
Odkąd modelka została mamą, zmieniła nawyki zakupowe, ponieważ nie ma czasu ani siły, żeby chodzić po galeriach w poszukiwaniu wszystkiego, co jest jej aktualnie potrzebne. A najwięcej rzeczy kupuje teraz właśnie dla swojego syna, który rośnie w oczach i często trzeba mu chociażby wymieniać garderobę. Marcelina Zawadzka zaznacza, że w sieci zazwyczaj robi zakupy wieczorem, kiedy jej syn już zasypia.
Edukacja
W ubiegłym roku spadła liczba samobójstw. Dalsza reforma psychiatrii powinna pomóc utrzymać tę tendencję

W 2024 roku po raz pierwszy od kilku lat liczba samobójstw w Polsce spadła, jednak skala problemu wciąż jest poważna. Polska jest w trakcie reformy psychiatrii, w ramach której największy nacisk w kształtowaniu opieki ma być położony na wsparcie środowiskowe. Eksperci zwracają jednak uwagę również na potrzebę utrzymania działań oddolnych i podniesienia społecznej wiedzy na temat prewencji suicydalnej. Bardzo istotne w tym kontekście jest odpowiednie kształtowanie dyskursu medialnego, a także edukowanie na temat tego, jakie zasady są kluczowe w pierwszej pomocy emocjonalnej.
Psychologia
Otyłość nie wynika z braku samodyscypliny czy lenistwa. Ta poważna choroba niesie ze sobą 200 różnych powikłań

– Walka z otyłością wymaga nie tylko wprowadzenia zmian w stylu życia i sposobie odżywiania, ale przede wszystkim zrozumienia, że jest to choroba zarówno o podłożu fizycznym, jak i psychicznym – podkreśla psycholog Adrianna Sobol. Niestety często to schorzenie jest postrzegane jako wynik braku dyscypliny, nieprawidłowej diety lub lenistwa, co jest błędnym i krzywdzącym stereotypem. W rzeczywistości otyłość jest bowiem poważną chorobą, która niesie ze sobą wiele powikłań zdrowotnych i wymaga kompleksowego podejścia. Kluczowymi elementami, które mogą się przyczynić do skuteczniejszego leczenia i poprawy jakości funkcjonowania pacjentów, jest wsparcie emocjonalne oraz zwiększenie dostępności do specjalistów.