2020 - Polki mają głos!

59,2% polskich kobiet uważa, że opinie kobiet będą w najbliższym czasie bardziej słyszalne w mediach, społeczeństwie i biznesie – wynika z najnowszego badania zrealizowanego przez Katarzynę Pawlikowską, ekspertkę ds. zachowań społecznych i konsumenckich kobiet oraz SW Research, agencję badań rynku i opinii*.

Polki będą mieć coraz więcej do powiedzenia w biznesie, gospodarce, polityce i życiu społecznym. Uważają, że ich głos zacznie odgrywać większą rolę w przestrzeni publicznej (59,2%). Dostrzegają także w swoim najbliższym otoczeniu bardzo kompetentne kobiety, które powinny, ich zdaniem, zajmować wyższe i bardziej wpływowe stanowiska (54,7% ogółu badanych kobiet, ponad 70% kobiet z dochodami powyżej 3 tys. netto).

Najwięcej Polek mających przekonanie, że głos kobiet zacznie być w najbliższym czasie bardziej słyszalny w mediach, społeczeństwie i biznesie jest wśród osób zarabiających powyżej 3 tys. zł netto (ponad 70%). Najmniej jest natomiast wśród przedstawicielek osób o wykształceniu podstawowym i gimnazjalnym (37,3%). Wśród tych ostatnich aż 38,4 % nie wie czy cokolwiek się w tej kwestii zmieni, a prawie 25%  z nich nie widzi nadchodzących zmian. Jednak wystarczy zaledwie jeden poziom wyżej w zdobytej edukacji, by postrzeganie tego procesu było zupełnie inne. Bardzo wysoki procent Polek o wykształceniu zawodowym (69,9%), zauważających wzrost znaczenia głosu kobiet w przestrzeni publicznej, pokazuje efekt skali zjawiska - to już nie tylko „śpiew elit”, świadomość transformacji pozycji i roli kobiety nie dotyczy już tylko tych najlepiej wykształconych, niezależnych i spełniających się zawodowo.

Ponad podziałami 

Zanikają również granice w postrzeganiu zmian pomiędzy mieszkańcami miast i wsi. 79,2% mężczyzn   i 77,5% badanych kobiet uważa, że kobiety i mężczyźni coraz częściej uzupełniają się i przejmują zarówno w życiu zawodowym, jak i rodzinnym, role dotąd uznawane za charakterystyczne dla przeciwnej płci. Z tego 76,1% to mieszkańcy wsi, a 72,9% to mieszkańcy miast powyżej 500 tys. Rozdźwięk między miastem a wsią wyraźnie zanika. Tylko 4,6% badanych na wsi twierdzi, że kobiecy głos nie zyskuje na znaczeniu. Nowe technologie, szeroki dostęp do informacji i zainteresowanie światem ze strony kobiet sprawiają, że dostrzegają one więcej niż kiedyś, są zorientowane w tym, co się dzieje - nie tylko w Polsce - i widzą zachodzące zmiany. Za deklaracjami idą też konkretne działania. Coraz więcej kobiet, także na wsi, odczuwa potrzebę, aby realizować się zawodowo, te starsze mocno wspierają swoje córki w realizacji swoich pasji i ambicji. Właśnie tam najsilniejsze jest wsparcie przez matki młodych kobiet w ich dążeniach zawodowych. Tak wysoki wynik pokazało już badanie „Jak Polki wychowują Polki”, które zrealizowałam z panelem badawczym Ariadna w 2016 roku – komentuje wyniki badania Katarzyna Pawlikowska.

Co na to mężczyźni? Od akceptacji po frustrację

Proces zmiany dotyczący kobiet nie obejmuje tylko kobiet. Aż 70,5% badanych Polaków twierdzi, że kobiety wnoszą swoimi kompetencjami nową jakość, pozytywne wartości do pracy, rozwiązywania kwestii społecznych, polityki itp. To, że kobiety mają coraz więcej do powiedzenia i zdziałania zauważają także mężczyźni na wsi - aż 66,9% badanych Polaków z tych obszarów uważa, że kobiety wnoszą nową jakość do sfery społecznej i biznesowej. Mężczyźni coraz lepiej odnajdują się w tej rzeczywistości, choć dla wielu jest nowa i trudna, a poparcie dla zmian, może czasami wynikać bardziej z „poprawności politycznej” niż osobistych przekonań, ale nawet jeśli tak jest, świadczy to o sile zmian, jakie zachodzą w społeczeństwie - zauważa Katarzyna Pawlikowska.

Tak głębokie przemiany muszą wywoływać niezgodę i poczucie zagrożenia u mężczyzn o konserwatywnych poglądach czy bardzo tradycyjnym podejściu do ról społecznych.  19,2% badanych Polaków odczuwa frustrację i stres z powodu coraz większej aktywności kobiet w takich dziedzinach życia jak biznes, polityka, społeczeństwo, a także, że sięgają po stanowiska, dotąd zajmowane głównie przez mężczyzn. Grupę tę reprezentują głównie osoby o niskim poziomie wykształcenia, mieszczący się w przedziale wiekowym 35-49 lat - 23,7%. 28,4% z nich to mieszkańcy średnich miast. Ten wynik koreluje z badaniami Polki i Polacy, w którym 30,2 % mężczyzn (ok. 5,6 mln) w Polsce reprezentuje profil psychograficzny „Pragmatyczny tradycjonalista” - zauważa Katarzyna Pawlikowska.

Nie takie Polki tradycyjne jak się wydaje

40% badanych kobiet chciałaby, żeby zmieniły się te stereotypowe role społeczne, a kobiety i mężczyźni przejmowaliby role uznawane dotąd za charakterystyczne dla płci przeciwnej. Co ciekawe,  nie ma znaczących różnic między Polkami młodszymi a starszymi - 33,3% badanych osób przed 24 rokiem życia i 31,6% kobiet po 50. roku życia chciałoby takiej zmiany. Badania pokazują, że jesteśmy w procesie, a biegu historii nie da się zatrzymać. Jesteśmy coraz bardziej otwartym społeczeństwem, mimo tego, że pod kątem równości płci jesteśmy daleko za Skandynawią. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni widzą te zmiany – różnie sobie z nimi radzą, czasami uważają, że świat idzie do przodu za szybko, nie zawsze się w tym odnajdują, ale zmiany bezsprzecznie zachodzą. – dodaje ekspertka.

* Badanie zostało przeprowadzone przez agencję badawczą SW Research wśród użytkowników panelu on-line SW Panel w dniach: 21.01-22.01.2020 r. (analizą objęto grupę 1023 internautów powyżej 18 roku życia, w tym 543 kobiet), 28.01-29.01.2020 r. (analizą objęto grupę 1091 Internautów powyżej 18 roku życia w, tym 579 kobiet) i 04.02-05.02.2020 r. (analizą objęto grupę 815 Internautów powyżej 18 roku życia, w tym 433 kobiety).

Próba została dobrana w sposób losowo-kwotowy. Struktura próby została skorygowana przy użyciu wagi analitycznej tak, by odpowiadała strukturze Polaków powyżej 18 roku życia pod względem kluczowych cech związanych z przedmiotem badania. Przy konstrukcji wagi uwzględniono zmienne społeczno-demograficzne.

Kwestionariusz badawczy został przygotowany przez agencję SW Research na podstawie zagadnień dostarczonych przez Katarzynę Pawlikowską/Garden of Words.