Gdzie stołowali się sekretarze partii i kto chciał wznieść ratusz w Porcie Prask

Pisarz i miłośnik kuchni Witold Szabłowski, varsavianistka Hanka Dzielińska, fotograf Tomasz Kaczor, pisarz i pasjonat ornitologii Stanisław Łubieński oraz muzyk Jan Emil Młynarski wcielą się w rolę przewodników otwartych spacerów po warszawskiej Pradze, organizowanych w tym roku przez Galerię Wileńską. To doskonała okazja, by poznać historię praskich murali, dowiedzieć się gdzie potajemnie stołowali się sekretarze partii, a także kto chciał wznieść ratusz w Porcie Praskim. Tegoroczna edycja wycieczek organizowanych przez Galerię Wileńską pod hasłem „Chodź na Pragę”, rozpocznie się 13 maja.

Galeria Wileńska organizuje bezpłatne spacery po Pradze-Północ od czterech lat. Wycieczki po prawobrzeżnej dzielnicy Warszawy od początku cieszą się dużą popularnością zarówno wśród samych warszawiaków, jak i turystów. Każdego roku uczestniczy w nich ponad pół tysiąca osób. A wszystko za sprawą wyjątkowych przewodników spacerów – znanych artystów i wielkich miłośników stolicy.

– Praga-Północ to jedna z najstarszych dzielnic Warszawy, która kryje w sobie wiele fascynujących  historii, tajemnic i ciekawych miejsc, znanych tylko nielicznym. Ponieważ jako Galeria Wileńska od ponad 20 lat jesteśmy częścią tego fragmentu miasta, nas również fascynuje jego bogata historia i chcemy się nią dzielić. Dlatego od 2019 roku proponujemy mieszkańcom i turystom wyjątkowe spacery. Wyjątkowe, ponieważ do współpracy każdorazowo zapraszamy artystów, którzy znają i kochają warszawską Pragę, potrafią o niej pięknie opowiadać oraz odkrywać z różnych perspektyw – podkreśla Marta Chojnacka, dyrektor Galerii Wileńskiej.

Spacer szlakiem praskiej gastronomii

Na pierwszy spacer w tym roku zaprasza 13 maja Witold Szabłowski, pisarz i reportażysta, który jako jedyny człowiek na świecie gotował (i jadł!) z kucharzami najkrwawszych dyktatorów. Poprowadzi spacerowiczów szlakiem praskiej gastronomii: opowie, z jakich dań słynęła prawa strona Wisły przed wojną i zaraz po niej, odkryje, gdzie stołowali się potajemnie pierwsi sekretarze partii komunistycznej oraz zdradzi, jakich przysmaków lepiej było nie próbować.

 – Mam ogromny sentyment do Pragi, ponieważ to moja dzielnica – mieszkam tutaj od piętnastu lat i jest to moja mała Ojczyzna, którą sam sobie wybrałem. Dlatego z ogromną przyjemnością poprowadzę spacerowiczów po praskich kulinariach przeszłości. Ta część miasta już od czasów przedwojennych miała unikalne smaki i kuchnie z różnych stron świata. Nie bez przyczyny Warszawa była nazywana wtedy „Paryżem Północy”, a to właśnie na Pradze znajdował się legendarny lokal Oaza – kiedyś najelegantsza restauracja stolicy. Oczywiście oprócz odkrywania fenomenu dawnej gastronomii, zdradzę także moje ulubione, współczesne miejscówki  – zaprasza Witold Szabłowski. 

Śladem pierwszych dni po wybuchu wojny

Przewodniczką kolejnego spaceru, który odbędzie się 27 maja, będzie Hanka Warszawianka, czyli Hanna Dzielińska – dziennikarka, varsavianistka oraz popularyzatorka historii sztuki i architektury.

Wycieczka przybliży uczestnikom Pragę z czasów II wojny światowej, kiedy dzielnica była nie tylko sercem, ale również mózgiem Warszawy. Dziennikarka opowie spacerowiczom o stolicy pierwszych dni wojny: jak aleja śmierci zmieniła się w Marszałkowską prawego brzegu i kto chciał wznieść warszawski ratusz w Porcie Praskim. Przedstawi również ówczesne realia tamtych czasów, kiedy o tym w czyje ręce trafią arcydzieła polskiego malarstwa, decydowały najczęściej wyłącznie spryt i wódka.

Spacer tropem praskich murali

3 czerwca na spacer po Pradze-Północ zabierze uczestników Tomek Kaczor – fotograf, edukator i animator kultury. Artysta przybliży spacerowiczom sztukę miejską tej części miasta czyli m.in. słynne    praskie murale. Te najbardziej znane to m.in. odwrócony Praski Grajek z panoramą lewobrzeżnej Warszawy na budynku przy ul. Wrzesińskiej 6 czy Warszawski Fight Club na ścianie kamienicy przy ulicy Środkowej 17, który powstał podczas festiwalu Street Art Doping 2015, a jego autorem jest Irlandczyk Conor Harrington. Będzie to spacer z elementami pleneru fotograficznego, więc warto zabrać ze sobą aparat.

W poszukiwaniu nieoczekiwanych roślin i zwierząt 

 „Wróbel za rynną, czyli przyroda w mieście” – to tytuł ostatniego wiosennego spaceru, na który 17 czerwca zaprasza Stanisław Łubieński, pisarz, kulturoznawca i wielki pasjonat ornitologii. Jego książka „Dwanaście srok za ogon” została w 2017 doceniona przez czytelników  Nagrodą Literacką NIKE.

Autor pokaże spacerowiczom jak nieoczekiwane możliwości może dać przyrodzie miasto. — Praga jest domem nie tylko dla jej ludzkich mieszkańców, ale także dla roślin, ptaków i bezkręgowców, które dobrze czują się w stolicy. Podczas wycieczki wspólne poszukamy odpowiedzi dlaczego wybrały właśnie takie miejsca, a nie dzikie ostępy poza miastem — mówi Stanisław Łubieński.

Jesień z Pragą w piosence i fabrykanckimi opowieściami  

Na kolejne spacery po zakątkach Pragi-Północ, Galeria Wileńska zaprosi mieszkańców i turystów we wrześniu. Na wycieczkę przy akompaniamencie dawnych warszawskich piosenek zabierze spacerowiczów Jan Emil Młynarski, założyciel zespołu Warszawskie Combo Taneczne. Opowieści „Od pucybuta do milionera…” będą tematem drugiego wrześniowego spaceru, który poprowadzi Hanka Warszawianka.

Szczegółowe informacje dotyczące wszystkich spacerów – daty, godziny i miejsca zbiórki, publikowane będą na bieżąco w mediach społecznościowych Galerii Wileńskiej oraz na specjalnie stworzonej stronie internetowej. Projekt Chodź na Pragę został objęty patronatem honorowym Jacka Jeżewskiego, burmistrza dzielnicy Praga-Północ miasta stołecznego Warszawy.

Harmonogram spacerów:

13 maja – Szlakiem praskiej gastronomii – Witold Szabłowski

27 maja – Stolica pierwszych dni – Hanka Warszawianka

3 czerwca – Szlakiem praskich murali z elementami pleneru fotograficznego – Tomasz Kaczor

17 czerwca – Wróbel za rynną, czyli przyroda w mieście – Stanisław Łubieński

9 września – Praga w piosence – Jan Emil Młynarski

16 września – Od pucybuta do milionera - fabrykanckie opowieści – Hanka Warszawianka