Mleko w diecie roczniaka – jaki produkt odpowie na potrzeby małego dziecka?

Mleko to stały element diety – najpierw niemowlęcia, później małego dziecka, a w końcu osoby dorosłej. Pierwszym pokarmem, jaki noworodek otrzymuje po narodzinach, zazwyczaj jest mleko mamy. Z czasem, kiedy kobieta przestaje karmić piersią, w diecie malucha może pojawić się mleko krowie, w tym mleko modyfikowane, a także produkty mleczne. Warto przy tym pamiętać, że roczne dziecko wciąż ma zupełnie inne wymagania żywieniowe niż jego rodzice. Jakie mleko odpowie na wielkie potrzeby małego brzuszka i czy każde będzie dla niego odpowiednie? Podpowiadamy!

Potrzeby żywieniowe rocznego dziecka

Maluch, który zdmuchnął swoją pierwszą świeczkę z urodzinowego tortu, przestaje być już niemowlęciem, a staje się małym, ciekawym świata dzieckiem. W tym wieku zaczyna stawiać już pierwsze kroki, coraz śmielej pokazuje swoją samodzielność, chętnie naśladuje dorosłych i z radością odkrywa otaczający świat, w tym nowe pokarmy. Chociaż roczniak może wydawać się już taki „dorosły”, minie wiele lat, zanim jego organizm dojrzeje. Z procesem wciąż intensywnie trwającego rozwoju wiążą się szczególne potrzeby żywieniowe, zupełnie inne niż potrzeby rodziców czy innych starszych członków rodziny. Przykładowo roczne dziecko potrzebuje nawet do 6 razy więcej pewnych składników odżywczych niż osoba dorosła (w przeliczeniu na kilogram masy ciała). To np. 6 razy więcej witaminy D i 4 razy więcej wapnia, jodu i żelaza oraz 3 razy więcej witamin A i C[1]. Tak duże potrzeby małego brzuszka może zaspokoić tylko dopasowana do tych wymagań, odpowiednio skomponowana i urozmaicona dieta, uwzględniająca produkty spożywcze ze wszystkich grup – warzywa, owoce, produkty zbożowe, mleko i przetwory mleczne, mięso i ryby oraz tłuszcze.

Mleko krowie w diecie małego dziecka

Chociaż eksperci zalecają, aby kontynuować karmienie piersią rocznego dziecka, wiele mam z różnych powodów decyduje się na zakończenie takiego karmienia, kiedy maluch skończy 12 miesięcy. Wtedy w diecie dziecka pojawia np. mleko krowie. Chociaż ten produkt jest dobrym źródłem wapnia, zawiera niewiele witaminy D, jodu czy żelaza, czyli składników kluczowych dla prawidłowego rozwoju młodego organizmu. Jednocześnie zawiera zbyt duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, sodu oraz białka[2] dla małego dziecka. Właśnie dlatego mleko krowie nie powinno być podawane małemu dziecku w zbyt dużych ilościach – może stanowić część jadłospisu, np. dodatek do potraw. Roczniak nie powinien jednak spożywać więcej niż dwa kubki mleka krowiego dziennie (500 ml).
 

Mleko kozie w diecie małego dziecka

Niekiedy po podaniu dziecku mleka krowiego może wystąpić reakcja alergiczna. Białka mleka krowiego to jeden z najczęstszych alergenów, dlatego w takiej sytuacji (lub kiedy opiekunowie obawiają się, że maluch może mieć alergię na mleko krowie) rodzice często włączają do diety dziecka mleko kozie. Jednak doniesienia naukowe sugerują, że u 92% osób z alergią na białka mleka krowiego reakcja alergiczna pojawi się również po spożyciu mleka koziego[4]. Jeśli u dziecka nie występuje alergia na mleko i nabiał, mleko kozie – podobnie jak mleko krowie – może pojawić się w jego diecie okazjonalnie, jako urozmaicenie potraw. Jednocześnie, aby dostarczyć roczniakowi ważne dla rozwoju witaminy i składniki mineralne, warto włączyć do jego diety odżywczą formułę na bazie mleka.

Odżywcza formuła na bazie mleka – jaką wybrać?

Odżywcza formuła na bazie mleka, wzbogacona w witaminy i składniki mineralne (dawniej pod nazwą mleko modyfikowane typu junior) to produkt, który jest dopasowany do szczególnych potrzeb żywieniowych małych dzieci na kolejnych etapach ich rozwoju. Wprowadzenie takiego produktu do diety rocznego dziecka może pomóc zmniejszyć częstość występowania w tej grupie wiekowej niedoborów, m.in. witaminy D, nawet o 78%[5]. Badania dowodzą również, że dzieci dwuletnie, którym nadal są podawane takie formuły, otrzymują więcej składników odżywczych, w tym witaminy D, żelaza i jodu niż te, które rzadziej spożywają produkty na bazie mleka stworzone z myślą o małych dzieciach[6].

Przykładem takiego produktu jest Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert, którego spożycie 2 kubków po 200 ml dziennie pomaga pokryć zapotrzebowanie na ważne dla rozwoju roczniaka składniki odżywcze[7]:

• wapń i jod – 71%,
• żelazo – 74%,
• witaminę D – 89%.

Produkt zawiera m.in. wapń i witaminę D niezbędne dla prawidłowego rozwoju kości i zębów, witaminy A, C i D dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, żelazo i jod wspierające prawidłowy rozwój poznawczy, kwas ALA (omega 3) niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej[8], a także unikalną kompozycję GOS/FOS. W porównaniu do mleka krowiego 2% Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert zawiera aż 17 razy więcej witaminy C i 168 razy więcej witaminy D, czyli witamin ważnych dla prawidłowego rozwoju młodego organizmu.
 

Ważna informacja: Karmienie piersią wraz z urozmaiconą dietą jest rekomendowanym sposobem żywienia małych dzieci.

[1] W przeliczeniu na kg masy ciała zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.

[2] Szajewska H. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy medyczne/Pediatria, 2021.

[3] Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych pod red. H. Weker i wsp. Instytut Matki i Dziecka, 2020.

[4] Kaczmarski M., Korotkiewicz-Kaczmarska E., Alergia i nietolerancja pokarmowe. Mleko i inne pokarmy, wydanie pierwsze, wydawnictwo „Help-Med”, Kraków, 2013.

[5] W badaniu przeprowadzonym przez Akkermans i wsp., Am J Clin Nutr. 2017 Feb;105(2):391-399 sprawdzono, jak po włączeniu mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci będzie wyglądać prawdopodobieństwo niedoborów witaminy D – po 20 tygodniach interwencji częstość występowania niedoborów witaminy D znacznie zmniejszyła się w grupie spożywającej produkt typu junior (prawdopodobieństwo niedoboru mniejsze o 78%).

[6] Komentarz do artykułu: Stosowanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci, oprac. Piotr Socha, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2022/T19.

[7] % realizacji dziennego zapotrzebowania dla dzieci w wieku 1-3 lat zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz, NIZP-PZH, 2020.

[8] Dla porcji 200 ml.