Wszystkie newsy

Miasta 15-minutowe, w których wszystko, co potrzebne do życia, znajduje się w bliskim zasięgu, to koncept stworzony zaledwie kilka lat temu, ale już eksperymentuje z nim kilkanaście miast świata, w tym metropolie takie jak Paryż, Szanghaj, Nowy Jork czy Barcelona. W tym gronie jest już także Warszawa. W polskiej stolicy, m.in. na terenie Mokotowa i biurowego „Mordoru”, powstaje inwestycja Modern Mokotów. Jej mieszkańcy będą mieć dostęp do najważniejszych miejsc w odległości kwadransa od domu – wystarczy krótki spacer albo przejażdżka rowerem, żeby zrobić zakupy, odwiedzić lekarza, dotrzeć do pracy, szkoły czy parku.

Z badań wynika, że ze względu na hałas drogowy przeciętny warszawiak traci jeden dzień życia w zdrowiu. W dużych miastach hałas nie cichnie w nocy, nie ma od niego ucieczki nawet w domu. Może powodować problemy zdrowotne – m.in. choroby układu krążenia czy wyższy poziom stresu. – Aby zapewnić sobie komfort akustyczny, musimy się nauczyć, w jaki sposób projektować budynki – przekonuje Henryk Kwapisz, ekspert Stowarzyszenia „Komfort Ciszy”.

Obok nowych, wyższych limitów zużycia energii, uchwalonych niedawno w Tarczy Solidarnościowej, polskie gospodarstwa domowe będą mogły skorzystać w tym roku z dodatkowej zniżki na rachunkach za prąd w wysokości 125 zł. Do takiego rabatu będą uprawnione wszystkie gospodarstwa, które spełnią jeden z mało wymagających warunków określonych w nowych przepisach. W praktyce dla statystycznej rodziny o przeciętnym zużyciu energii nowy mechanizm oznacza oszczędność o równowartości rachunku za jeden miesiąc.

Rząd w nowym rozporządzeniu zobowiązał sprzedawców energii elektrycznej do udzielenia w tym roku jednorazowego upustu cenowego gospodarstwom domowym. Każde z nich może liczyć na ponad 120 zł netto obniżki, co oznacza jeden miesięczny rachunek „za darmo”. Upust będzie przysługiwał rolnikom, rodzinom z Kartą Dużej Rodziny oraz z osobami z niepełnosprawnościami, a także prosumentom z własną instalacją OZE. Pozostałe gospodarstwa domowe muszą w tym celu spełnić jeden z czterech, mało wymagających warunków.

W Polsce ostatnich 20 lat było najcieplejszych, licząc od połowy XX wieku, a w 2019 roku odnotowano najwyższą średnią roczną temperaturę powietrza. Ten wzrost temperatur, będący skutkiem zmian klimatycznych, pociąga za sobą także wzrost liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych. W latach 2016–2021 zakłady ubezpieczeń zaraportowały do Komisji Nadzoru Finansowego 273 zdarzenia, które oceniły jako katastroficzne, a wartość szkód z ich tytułu została oszacowana na 3,622 mld zł. W kolejnych latach polskie społeczeństwo będzie musiało się przygotować na coraz częstsze susze, gwałtowne ulewy, huraganowe wiatry czy trąby powietrzne. Na szczęście – jak pokazują statystyki Polskiej Izby Ubezpieczeń – w Polsce poziom ubezpieczenia rolnictwa i budynków mieszkalnych na takie ewentualności jest istotnie wyższy niż globalna średnia.

Policja notuje rocznie o ponad 80 proc., czyli około 300 tys. przypadków, mniej włamań do domów w porównaniu do stanu sprzed dwóch dekad. Eksperci są przekonani, że duży wpływ na to ma coraz większa popularyzacja systemów antywłamaniowych. Na takie zabezpieczenia decyduje się większość właścicieli nowych domów. Chodzi m.in. o monitoring wideo czy czujniki alarmu. Najnowsze urządzenia wyposażone są w rozwiązania z zakresu sztucznej inteligencji i mogą działać interoperacyjnie z systemami smart home. Firma Yale przedstawiła swoje nowe pomysły na większe bezpieczeństwo domów i mieszkań podczas targów technologicznych IFA odbywających się w Berlinie.

W ubiegłym roku zarówno produkcja, jak i sprzedaż sprzętu AGD spadła w Polsce po raz pierwszy od kilku lat. To m.in. efekt rosnących cen i niestabilnego otoczenia gospodarczego, które przekładają się na spadek popytu na dobra trwałe. Jak wskazują nowe dane GUS, także w tym roku popyt na kategorię „meble, RTV i AGD” spadł o blisko 13 proc. To budzi duży niepokój o kondycję branży. – Widać, że konsument cały czas nie jest pewny odnośnie do przyszłości i sytuacji materialnej – mówi Zygmunt Łopalewski z Whirlpool Company Polska. Jak wskazuje, na rynku widać też zdecydowaną zmianę w preferencjach klientów, którzy są bardziej skłonni do naprawiania zepsutych sprzętów AGD zamiast kupowania nowych.

Miasta stawiają na pierwszym miejscu mobilność mężczyzn i ich dobrobyt ekonomiczny – zauważają autorzy raportu „Cities Alive”, opracowanego przez Arup, Program ONZ ds. Rozwoju i Uniwersytet w Liverpoolu. Wynika z niego, że współczesne miasta nie są tak inkluzywne, jak mogłoby się wydawać, i często wręcz pogłębiają nierówności płciowe. Badania przeprowadzone na potrzeby publikacji pokazują, że kobiety nie korzystają z przestrzeni publicznych tak swobodnie jak mężczyźni, m.in. z obawy o bezpieczeństwo, a 1/3 nie czuje się bezpiecznie po zmroku. Brak dostępu do bezpiecznej i wygodnej komunikacji zmusza je do wybierania długich objazdów, droższych form transportu, a nierzadko do rezygnacji z ofert pracy. Powszechnym zjawiskiem jest też nieproporcjonalnie niski udział kobiet w kształtowaniu miejskich polityk.

Trendy w budownictwie wyraźnie się zmieniły na przestrzeni ostatnich lat pod wpływem inflacji. Wysokie i wciąż rosnące ceny materiałów budowlanych, działek i koszty robocizny sprawiły, że Polacy budują coraz mniejsze domy. Zamiast dominujących do tej pory 120 czy nawet 140-metrowych domów częściej stawiają raczej 90-metrowe. Eksperci oceniają, że czekają nas kolejne wzrosty, ale nie będą one już tak gwałtowne. W niektórych regionach, np. w najdroższej pod tym względem Warszawie, ceny osiągnęły pewien „próg bólu” i w ostatnich dwóch kwartałach zaczęły spadać.

Gęsto zaludnione środowiska miejskie, w których dominują drapacze chmur, zwiększają u ludzi poziom stresu i przyspieszają bicie serca. Z kolei ciche, mniej zagęszczone i zielone obszary podmiejskie sprzyjają relaksowi, kreatywności i poprawie nastroju – wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z Bond University w Australii. Zrozumienie, w jaki sposób środowisko wpływa na zdrowie i emocje ludzi, pozwoli projektować miasta, w których mieszkańcy będą lepiej funkcjonować i cieszyć się lepszym zdrowiem, zwłaszcza psychicznym. Zdaniem badaczy urbaniści i deweloperzy powinni częściej brać pod uwagę dobrostan ludzi w procesie projektowania zabudowy.

Krojenie żywności na plastikowych deskach może być potencjalnie niekorzystne dla zdrowia – ostrzegają naukowcy z Uniwersytetu Stanowego Dakoty Północnej w USA. Mikrocząsteczki plastiku przenikają do żywności, a wraz z nią przedostają się do ludzkiego organizmu. Choć krótkoterminowe badania nie wykazały toksyczności, to na podstawie testów na myszach dowiedziono już, że obecne w organizmie mikrocząsteczki przenikają przez łożysko do płodu. Niezbadane są też długotrwałe skutki oddziaływania plastiku na zdrowie organizmów żywych.

99 proc. polis mieszkaniowych zawiera pakiet usług assistance domowego, a 37 proc. ubezpieczonych wybiera jego wersję rozszerzoną – wynika ze statystyk Compensy. To wskazuje, że usługi pomocowe cieszą się coraz większą popularnością. Ubezpieczeni najczęściej korzystają z pomocy hydraulików oraz specjalistów od sprzętu RTV i AGD – tego typu sprawy stanowią ok. 65 proc. szkód, które w ubiegłym roku trafiły do ubezpieczyciela. Popularne są także usługi elektryka odpowiadające za ok. 11 proc. spraw. Home assistance ma jednak znacznie szerszy zakres – może obejmować m.in. usługi firm ochroniarskich, pomoc medyczną, a także usługi consierge dotyczące np. zakupu biletów czy zamówienia kwiatów.

Ulica i warkot samochodów przejeżdżających za oknem, impreza u sąsiadów, stukanie w podłogę dochodzące z wyższej kondygnacji, krzyki, muzyka z radia, szczekanie psa czy głośno bawiące się dzieci – to wszystko dźwięki, które składają się na tzw. zanieczyszczenie hałasem w mieszkaniu, problem, który może dotyczyć aż 5 mln Polaków. Często bagatelizowany może jednak prowadzić do poważniejszych problemów ze zdrowiem, powodując m.in. rozdrażnienie, bóle głowy, problemy ze snem i koncentracją uwagi, a nawet przyczyniając się do chorób sercowo-naczyniowych. Dlatego aspekt akustyki warto wziąć pod uwagę już na etapie planowania budowy i wyboru projektu. Szczególnie jeżeli nieruchomość ma powstać np. przy trasie szybkiego ruchu czy linii kolejowej. Normy przewidziane w prawie nie są bowiem wystarczające.

Coraz więcej Polaków deklaruje, że dba o środowisko i segreguje odpady. Jednak to wciąż przysparza pewnych problemów – wiele osób nadal nie wie, do jakiego koloru pojemnika powinny trafiać odpadki, i segreguje je błędnie albo – pomimo szczerych chęci – gubi się w systemie selektywnej zbiórki. – Polacy chcieliby wrzucać odpady do odpowiednich koszy, ale brakuje im klarownej informacji, albo starają się solidnie gromadzić odpady, ale przegapią termin odbioru i zostają z gromadą śmieci na zbyt długi czas – mówi Magdalena Dziczek, autorka aplikacji Sorteusz, która pomaga w rozwiązaniu tego problemu. Wspólny projekt ekologiczny – zainicjowany przez Biedronkę, Nestle Polska, Rekopol i Fundację PlasticsEurope – nie tylko wspiera we właściwej segregacji, ale pełni też funkcję edukacyjną.

Średnio 39 proc. czasu poświęcanego na wykonywanie 17 typowych zadań domowych będzie można zautomatyzować już w ciągu najbliższych 10 lat – wynika z badań przeprowadzonych przez brytyjskich i japońskich naukowców. W największym stopniu uda się ten proces przeprowadzić w przypadku zakupów produktów spożywczych, w najmniejszym – w kwestii opieki nad dziećmi. Oczekiwania badanych różnią się jednak w poszczególnych krajach w zależności od płci, kontekstu kulturowego i pochodzenia ankietowanych.